اينطور كه مشخص شده منطقه ۹ بيشترين آلودگي صوتي در مناطق تهران را دارد و پس از آن مناطق 12، 11و 21قرار دارند. البته آنطور كه كميته پايش آلودگي صوتي در شوراي شهر تهران و شركت كنترل كيفيت هواي پايتخت اعلام كرده‌اند، در برخي از محله‌هاي پايتخت به واسطه حضور صنايع و مراكز خدماتي، ميزان آلودگي صوتي بيشتر از ميانگين آلودگي صوتي مناطق مذكور است. به‌طور نمونه در محله بعثت به‌خاطر حضور ترمينال جنوب اتوبوس‌هاي بين‌شهري، ميزان آلودگي صوتي طي روز از 66دسي‌بل عبور مي‌كند. اين درصورتي است كه حد استاندارد آلودگي صوتي براي مناطق مسكوني در روز 55دسي‌بل و در شب 45دسي‌بل تعيين شده است.
- چرا منطقه 9 ؟
پي بردن به آنچه سبب شده تا منطقه 9در صدر مناطق آلوده صوتي قرار بگيرد چندان كار سختي نيست. حضور فرودگاه مهرآباد و واحدهاي صنعتي ريز و درشت كه مطمئنا باعث تردد بسيار زياد خودروهاي سنگين در معابر منطقه مي‌شوند دليل اين مسئله است. اقبال شاكري كه عضو كميته پايش آلودگي صوتي شوراي شهر تهران است در اين رابطه مي‌گويد:
«منطقه ۹ بيشترين آلودگي صوتي در مناطق تهران را دارد به همين دليل بارها پيشنهادهايي درخصوص فرودگاه مهرآباد به وزارت راه و شهرسازي و مديران فرودگاه مهرآباد ارائه شده كه يكي از نتايج آن، ممنوعيت اجراي پرواز شبانه بوده است.» به گفته وي با وجود اين اما در مقابل ساير پيشنهادها براي كاهش معضل آلودگي صوتي منطقه مقاومت شده است كه بيشتر به منافع اقتصادي برمي‌گردد.
صحبت‌هاي شاكري در حالي بيان مي‌شود كه به‌خاطر تأخيرهاي پروازي، ممنوعيت پروازهاي شبانه نيز در بسياري زمان‌ها اجرا نمي‌شود. اگرچه طبق برنامه روزانه، نخستين پرواز از فرودگاه مهرآباد تهران بايد ساعت 5:15و آخرين پرواز هم بايد ساعت 23:55انجام بپذيرد اما به‌خاطر تأخيرها، عملا بسياري از هواپيماها خارج از اين بازه زماني به سمت مقصد خود مي‌پرند.
از سوي ديگر، تعداد قابل توجهي هواپيما هم كه از ديگر شهرهاي كشور به سمت تهران پرواز مي‌كنند، خارج از اين محدوده زماني به روي باند مهرآباد مي‌نشينند. اين باعث شده تا اهالي محله‌هاي تهرانسر، اكباتان، هاشمي، استاد معين، مهرآباد جنوبي، شمشيري، شهيد دستغيب و دكتر هوشيار از آلودگي صوتي شديدي به‌ويژه هنگام نشست و برخاست هواپيماها رنج ببرند. براساس مطالعات انجام شده درباره وضعيت آلودگي هوا و صدا در محدوده اطراف فرودگاه مشخص شده است كه بسياري از مراكز آموزشي و درماني منطقه 9و همچنين محدوده تهرانسر از آلودگي صوتي رنج مي‌برند و وضعيت بحراني دارند.
آمار نشان مي‌دهد كه در منطقه تهرانسر آلودگي صوتي در روز بين 58تا 68دسي‌بل و درشب بين 53تا 63دسي‌بل است. همچنين اين بررسي‌ها نشان مي‌‌هد آلودگي صوتي ناشي از فرودگاه در روز براي منطقه 9بين 55تا 77دسي‌بل است. به بيان ديگر اين منطقه حدود صفر تا 22دسي‌بل از حد استاندارد مناطق مسكوني انحراف دارد و در شب نيز تراز صوتي بين 45تا 70دسي‌بل است كه حدود صفر تا 25دسي‌بل از حد استاندارد انحراف دارد.
همچنين بررسي‌ها نشان مي‌دهد ميزان آلودگي صوتي هنگام نشست و برخاست هواپيماها در محدوده منطقه 9بين 100تا 115دسي بل بوده و در محدوده تهرانسر به 90تا 110دسي‌بل نيز مي‌رسد. اين آلودگي صوتي در حالي به محله‌هاي اطراف تحميل مي‌شود كه بررسي مقايسه‌اي ميان آلاينده‌هاي توليدي در فرودگاه مهرآباد و ساير فرودگاه‌هاي دنيا نشان مي‌دهد فرودگاه مهرآباد با تعداد پرواز كمتر نسبت به بسياري از فرودگاه‌ها، انتشار آلاينده بيشتري به‌طور روزانه دارد كه يكي از دلايل آن عمر نسبتاً بالاي ناوگان هوايي در ايران است.
با وجود همه اينها و البته اين مسئله كه ساكنان اطراف مهرآباد در معرض انواع و اقسام بيماري‌ها از ناراحتي‌هاي قلبي گرفته تا كاهش ضريب هوشي كودكان و مشكلات شنوايي اما به درستي مشخص نيست كه طرح جابه‌جايي اغلب پروازهاي فرودگاه مهرآباد به فرودگاه خارج از شهر تا چه حد امكان‌پذير و عملياتي است؛ موضوعي كه به تكميل فاز دوم فرودگاه امام منوط شده است.
- موتورسيكلت‌ها؛ عامل ۴۹درصد از آلودگي صوتي پايتخت
مطابق آخرين بررسي‌هاي صورت‌گرفته در مورد وضع آلودگي صوتي پايتخت، آلوده‌ترين قسمت شهر‌ها از لحاظ آلودگي صوتي، مناطق مركزي و پرترافيك هستند. وحيد حسيني، مديرعامل شركت كنترل كيفيت هواي تهران در اين‌باره هم گفته بود: «ميزان آلودگي صوتي در مناطق مسكوني كه در نزديكي بزرگراه‌ها واقع شده‌اند، بين ۷۰ تا ۸۰ دسي‌بل بوده، اين درحالي است كه استاندارد آلودگي صوتي مناطق مسكوني در روز ۵۵ دسي‌بل و در شب ۴۵ دسي‌بل است.»
اگرچه عوامل زيادي در بحراني‌شدن وضعيت صوتي تهران تأثيرگذار هستند، اما موتورسيكلت‌ها هم در ايجاد اين معضل نقش فراواني داشته‌اند. پيش از اين حسين مهرآوران، مدير واحد آلودگي صوتي شركت كنترل كيفيت هواي تهران، موتورسيكلت‌ها را عامل ۴۹درصد از آلودگي صوتي پايتخت اعلام كرده بود. او همچنين نقش خودروهاي سبك را ٣٠درصد، خودروهاي سنگين را ٢٠ درصد و اتوبوس‌هاي شركت واحد را يك‌درصد معرفي كرد. اين نكته بعدا مورد تأييد مريم نادري، مدير پايش و پيش‌بيني آلودگي هوا و صوتي فعلي اين شركت نيز قرار گرفت. در اين ميان با توجه به صحبت وحيد حسيني در جدول زير نگاهي به ميزان آلودگي صوتي برخي از مناطق مركزي تهران انداخته‌ايم.
- اقداماتي كه براي كاهش آلودگي صوتي انجام شده است
آبان‌‌ماه سال 94 اعضاي شوراي شهر تهران در دويست‌و‌چهارمين جلسه خود، برنامه عملياتي كاهش آلودگي صوتي در پايتخت را تصويب كردند. رحمت‌الله حافظي، رئيس كميسيون سلامت، محيط‌زيست و خدمات شهري در آن جلسه و در تشريح لايحه گفته بود: «اين لايحه پس از بررسي، بازنگري و اعمال نظرات تمامي كميسيون‌ها براي تصويب آماده و به صحن شوراي شهر تهران ارائه شده است. نخستين بخش اين طرح به اقدامات اجرايي كه توسط مديريت شهري بايد انجام شود، مي‌پردازد كه ازجمله اين اقدامات تشكيل كميته آلودگي هواي شهر تهران است.»
براساس اين مصوبه «اضافه‌كردن پهنه حساس» به جدول «حد مجاز صدا در هواي آزاد» براي مراكز درماني و آموزشي مورد تأكيد قرار گرفته و حد مجاز صدا براي اين پهنه در روز ۵۰ دسي‌بل و براي شب به ميزان ۴۰ دسي‌بل با حريمي به شعاع ۱۰۰ متري اين مراكز تعيين شد. براساس اين مصوبه شهرداري تهران برنامه‌هايي را در دستور كار قرار داده كه البته هنوز به‌طور كامل اجرا نشده است. يكي از مهم‌ترين بخش‌هاي اجرايي در راستاي اين مصوبه هم نصب ديوار صوتي پيرامون برخي نقاط 20بزرگراه شهر تهران كه حريم آنها فاصله كمي با مناطق مسكوني دارد، بوده است.
بدين‌منظور تاكنون ديوار صوتي به بيش از 16هزار متر و با مساحت بالغ بر 65هزار مترمربع در اطراف بزرگراه‌هاي شهر نصب شده است. بزرگراه‌هاي صدر، كردستان، حكيم، شيخ فضل‌الله، حدفاصل جناح تا ابتداي بلوار تيموري در هر دو سمت، مسير شرق به غرب بزرگراه آزادگان باند كندرو محله خليج‌فارس، بزرگراه بسيج حدفاصل بزرگراه شهيد محلاتي تا ۴۵متري ده‌حقي، بزرگراه آزادگان ضلع شرقي حدفاصل شاهد تا شهيد لشكري و بزرگراه شهيد بابايي حدفاصل امام علي تا پل نيروي‌زميني بخشي از محدوده‌هايي هستند كه طي سال‌هاي اخير صاحب ديوار صوتي شده‌اند.