از طرفي چندي است كه پليس و مجلس روي جريمه خودروهاي فرسوده به ازاي هر روز تردد، تمركز كرده‌اند. آيا اين پاياني بر حضور خودروهاي فرسوده در كلانشهرهاي كشور است؟
نخستين مصوبه جدي در اين زمينه به سال 87 باز مي‌گردد كه دولت سن خودروهاي فرسوده را با نظر كارشناس تعيين كرد. پس از آن در سال 90سن فرسودگي همه خودروها طي مصوبه‌اي عجيب از سوي هيأت دولت 20سال تعيين شد كه اين براي خودروهاي سواري و اتوبوس و كاميون و تاكسي يكي بود. سال 93نيز سن فرسودگي وسايل نقليه به تفكيك تعيين شد اما هيچ‌يك از اين مصوبات موجب نشده كه پليس در برابر خودروهاي فرسوده ايستادگي كند.
- قانوني نو براي فرسوده‌ها
16فروردين امسال مجلس شوراي اسلامي كار تصويب بندهايي از لايحه هواي پاك را در دستور قرار داد. يكي از مهم‌ترين بندهاي مصوب در اين زمينه، جريمه خودروهاي فرسوده به ازاي هر روز تردد بود. طبق اين بند، پليس راهنمايي و رانندگي نيروي انتظامي بايد وسايل نقليه فرسوده شامل 1.35ميليون خودرو و 3ميليون موتورسيكلت فرسوده را به ازاي هر روز تردد در مناطقي كه ممنوع اعلام شده جريمه كند.
براساس اين مصوبه تمامي اشخاص حقيقي و حقوقي دارنده يا مالك وسايل نقليه موتوري اعم از سبك، نيمه‌سنگين، سنگين و موتورسيكلت مكلفند وسايل‌نقليه خود را پس از اتمام سن فرسودگي از رده خارج كنند و مسئوليت خود را از اين جهت، نزد يكي از مؤسسات بيمه داخلي تحت نظارت بيمه مركزي جمهوري اسلامي ايران بيمه كنند. تعيين سن فرسودگي و بيمه انواع وسايل نقليه موتوري موضوع اين ماده، براساس آيين‌نامه‌اي است كه حداكثر ظرف مدت 3ماه پس از ابلاغ اين قانون به پيشنهاد مشترك سازمان و وزارت صنعت، معدن و تجارت و سازمان ملي استاندارد ايران و بيمه مركزي جمهوري اسلامي ايران به‌تصويب هيأت وزيران مي‌رسد. همچنين حمل بار و مسافر، صدورگواهي معاينه فني، تخصيص بيمه شخص ثالث، خريد و فروش، نقل و انتقال و تردد وسايل نقليه موتوري فرسوده ممنوع است و پليس راهور خودروهاي فرسوده را به ازاي هر روز تردد با عنوان ورود و تردد وسايل نقليه غيرمجاز در معابر، محدوده‌ها و مناطقي كه ممنوع اعلام شده است، جريمه مي‌كند. همچنين براساس تبصره يك ذيل اين ماده دولت موظف است از محل صرفه‌جويي حاصل از بهبود و مديريت سوخت ناشي از اجراي اين قانون، سازوكار و تسهيلات لازم براي جايگزيني خودروهاي فرسوده حمل‌ونقل عمومي با خودروهاي نو را فراهم كند. همچنين در تبصره 2 اين ماده نيز دولت مكلف شد در بودجه سالانه رديفي به‌منظور اعطاي تسهيلات ارزان‌قيمت براي جايگزين كردن خودروها و موتورسيكلت‌هاي فرسوده موجود با كارمزد 4درصد با بازپرداخت 10ساله تعيين كند و به‌تصويب مجلس شوراي اسلامي برساند.
- پيش‌دستي پليس راهور
13دي 95بود كه سردار تقي مهري رئيس پليس راهور نيروي انتظامي از آغاز جريمه خودروهاي فرسوده در 8كلانشهر خبر داد. به گفته وي، از تاريخ مذكور خودروهاي فرسوده در كلانشهرها به ازاي هر 24ساعت، 50هزار تومان جريمه مي‌شوند اما هنوز تردد خودروهاي فرسوده در كلانشهرهايي نظير تهران و كرج به وضوح ديده مي‌شود. مهري افزود: براساس آخرين مصوبه هيأت وزيران، عمر مفيد خودروها در كلانشهرها براي خودروي سواري شخصي 20سال، وانت 15سال، ميني‌بوس و تاكسي 10سال، موتورسيكلت 8سال، اتوبوس شهري 8سال، اتوبوس برون شهري 10 سال و كاميون و كشنده 20سال است. بنابراين وسايل نقليه با سن بيشتر بايد هر 24ساعت 50هزار تومان جريمه شوند.
- قبوض نجومي نداريم
براساس اعلام پليس راهور، 1.35ميليون خودروي فرسوده در كشور وجود دارند كه بر اين اساس تاكنون طي 147روز اخير از تاريخ اعلام پليس، بايد 9.9هزار ميليارد تومان براي تردد اين وسايل نقليه قبض جريمه صادر مي‌شد كه تاكنون سخني در اين‌باره به ميان نيامده است. همچنين بنابر اعلام پليس نيم ميليون خودروي كاربراتوري در تهران تردد مي‌كنند كه بايد از 13دي تاكنون 3.6هزار ميليارد تومان قبض جريمه براي آنان صادر مي‌شد كه باز همچنين قبوضي صادر نشده و به تبع آن قانون هم اجرا نشده است.