به گزارش مهر، «نفس» سومین سریال از سه گانه جلیل سامان است که با یک بستر عاشقانه به فضای انقلاب و دهه ۶۰ میپردازد و این شبها از شبکه سه سیما روی آنتن میرود.
یک ویژگی این سریال که در اولین قسمت پخش شده توجه مخاطبان زیادی را به خود جلب کرد و باعث شد در فضای مجازی از آن یاد کنند این بود که در فضاسازی دوران قبل از انقلاب شخصیتهای زن بی حجاب در این سریال دیده میشدند. این شخصیتها زنان ارمنی بودند و سامان با گرفتن تصاویری در ارمنستان به صورت تروکاژی در بعضی از صحنههای بیرونی سریال مثل مکانهای عمومی و یا خیابان از آنها استفاده کرده بود.
این ویژگی سریال اگرچه به بحث فضای مجازی راه پیدا کرد اما بازخورد منفی نداشت و فقط باعث شد تا روابط عمومی سریال طی توضیحی اعلام کند که این بازیگران کلاه گیس ندارند و صحنههایی که در ارمنستان با بازیگران ارمنی ضبط شده با استفاده از جلوههای ویژه در پس زمینه سریال قرار داده شده است و برای نزدیک شدن به فضای واقعی آن سالها بوده است.
در همان زمان مهدی روشن روان مدیرگروه فیلم و سریال شبکه سه نیز در گفتگویی اعلام کرد که نمایش زنان بی حجاب در «نفس» مشکل شرعی ندارد و بعضی به غلط میخواهند القا کنند که این سریال بحث بیحجابی را عادی سازی میکند درحالیکه اولا اینها تصاویری از زنان خارجی و غیر مسلمان است که در ارمنستان ضبط شده است و ثانیا ما اصلا روی چنین فضاهایی تاکیدی نداشتیم اما شاید چون مخاطب برای اولین بار چنین چیزی را میبیند ممکن است کمی برایش تعجببرانگیز باشد.
وی در پایان گفتگوی خود به عکسها و تصاویری از انقلاب اشاره کرده بود که تصاویر متعددی از خانمهای بیحجاب در آن وجود دارد و کسی آن را رواج بی حجابی نمیداند ولی درمورد آثار نمایشی حساسیتهایی وجود دارد.
با این حال بعد از حدود دو هفته که از پخش سریال گذشت، این تصاویر به صورت محو، گذرا و در بعضی از صحنهها پخش شد و سپس از قسمت هایی به بعد ادامه نیافت تا اینکه جلیل سامان از طریق فضای مجازی اعلام کرد که «چند قسمتی است که تصاویر شخصیت های بیحجاب به سریال اضافه نمی شود و در فضاسازی قبل از انقلاب اشکال بوجود آورده است. ظاهرا مصلحت اینگونه حکم کرده است. امیدوارم قوانین ممیزی سینما و تلویزیون که در آن تکنولوژی روز لحاظ نشده است مورد تجدید نظر واقع شود.»
با پیگیری هایی که برای روشن شدن موضوع داشتیم مهدی روشن روان مدیرگروه فیلم و سریال شبکه سه درباره چرایی حذف این شخصیتهای بیحجاب اعلام کرد که «من اطلاعی از دلیل چرایی حذف شخصیتهای بیحجاب از سریال ندارم اما این دستور از یکی از مدیران ارشد سازمان صدا و سیما رسیده است.»
مساله این است که قطعا مسئولان سیما برای نمایش اولیه شخصیتهای بیحجاب با کارگردان به نتیجه ای مشخص رسیده بودند و اینکه وسط یک سریال تغییراتی این چنینی را شاهد باشیم یا میتواند نشان دهنده تصمیم شتابزده اولیه سیما باشد چون مسلما واکنش های اولیه نسبت به این موضوع پیش بینی شده است و یا اینکه علی رغم تمام دلایل و برنامه ریزی ها این تصمیم با فشارهایی از بیرون از صداوسیما مواجه شده که درنهایت به حذف تصاویر منجر شده است و یا در این میان یکی از مدیران برای پرهیز از دردسر پاسخگویی به حاشیهها کلا قید این صحنهها را زده و دستور به حذف آنها داده است.
این تصمیمات یک باره است که باعث می شود تلویزیون از یک رسانه با خط و مشی برنامه ریزی شده به رسانهای منفعل و حتی عقبتر از خودش تبدیل شود و درست آن است که از ابتدا تبعات یک اتفاق پیش بینی شود و از همان ابتدا درباره آن تصمیمگیری نشود.