اينچنين بود كه در شبكه اجتماعي مجازي دوستان، مفهوم «دوست مجازي» شكل گرفت؛ موجودي عجيب و غريب كه اسمش دوست بود اما معنا ميشد: غريبه! در فرهنگ ما «دوست» مفهوم بزرگي است. ما براي دوست، جان هم ميدهيم. هر چه از دوست برسد براي ما نيكوست و از هرچه بگذريم، سخن دوست خوشتر است. دوستي با جوانمردي و مردانگي همراه است و حتي خدا هم رفيقي خوانده ميشود كه بهتر از او رفيقي نيست.دوست وقتي اما پايش به دنياي مجازي باز شد، از بسياري از معاني گذشته دل بريد. حالا در دنيايي كه هزاران هزار دوست مجازي داريم، پيدا كردن دوست واقعي روزبهروز دشوارتر ميشود.
واژهها در گذر زمان گاه بهدليل استعمال زياد، مستعمل ميشوند و گاه بهدليل شرايط اجتماعي جديد از معاني قبلي، تهي. دنياي رسانهاي جديد و خلق فضا و جهاني تازه و موازي با جهان واقعي براي زندگي يكي از ريشههاي اصلي تغييرات عمده در مفاهيم اصيل زندگي انساني هستند. بين دوست مجازي با دوست واقعي به اندازه يك جهان فاصله هست. دوست واقعي معناي وجودياش هميشه در تضاد با تنهايي است. هرچه دوستان بيشتري داشته باشيم، معنايش اين است كه تنهايي كمتري داريم، اما امروز به مدد شبكههاي اجتماعي گسترده در يك سلول انفرادي بزرگ به نام جامعه به سر ميبريم كه در آن هزاران نفر با ما رابطه دوستي دارند اما تنهايي عميق آزارمان ميدهد. تازگيها در ژاپن شركتهايي تاسيس شدهاند كه دوست، اجاره ميدهند! شما بايد ساعتي 30تا 50دلار پرداخت كنيد تا يك دوست اجارهاي بيايد خدمتتان كمي به حرفهاي شما گوش كند، با شما فيلم ببيند و غذا بخورد و بعد خداحافظ!
تنهايي مدرن، زاده غريبگي انسان با محيط اطرافش است؛ خلأ بزرگي كه ارتباطات دوستانه قبلي آن را زائل ميساخت. امروز اگرچه فضاي مجازي، دايره ارتباطات ما را گسترش داده اما به گمان من مسئله انسان امروز نداشتن دوست است، كسي كه چشم در چشم به شما گوش ميسپارد، همدم تنهايي شماست و ياور روزهاي سخت. زبان، چارچوب خلق معنا و انديشيدن است. در زبان فارسي دوست و دوست داشتن از يك خانوادهاند. خارجكيها اما، بين دوست داشتنشان (لاو) با دوستانشان (فرند) خيلي فاصله است. در فرهنگ ما دوست با مفاهيم بزرگ ديگري چون عشق و محبت آميختگي بيشتري دارد. نگذاريم رسانههاي جديد و فضاهاي مجازي با تهي كردن معناي «دوست» اين آميختگي را از بين ببرند. بهتر است گاهي به آن سؤال كذايي اول يادداشت پاسخ منفي بدهيم. دوستي با يك غريبه معنايي ندارد جز تهي كردن دوست از معناي آن. دوستان واقعي را از غريبههاي مجازي جدا كنيم وگرنه «صد سال تنهايي» انتظارمان را ميكشد.