خيال ميكنيد اين چندمين وعده وزارت بهداشت براي جمعآوري قليانهاي ميوهاي باشد؟ اين اتفاق البته در برخي شهرها به ظاهر افتاده است اما هنوز قهوهخانهها، سفرهخانه، كافيشاپها و رستورانهاي هتلها در بيشتر شهرهاي كشور قليان عرضه ميكنند. خسرو صادقنيت، رئيس اداره بهداشت وزارت بهداشت كه در بيشتر خبرهاي مربوط به قليان نامي از او هست، اشارهاي هم به حذف قليان از برخي شهرها كرده و گفته است:
«نظارت بر روند اداره قهوهخانهها و چايخانههاي سطح كشور از يكسال گذشته با همكاري قوه قضاييه، نيروي انتظامي و وزارت بهداشت آغاز شده است و تاكنون در شهرهايي نظير اصفهان، اهواز و مشهد، چايخانهها و كافهها بهطور كامل از قليان پاكسازي شده است.»
او البته بعد هم تأييد كرده كه جمعآوري قليان در تهران به جايي نرسيده و توضيح داده است: «اجراي طرح جمعآوري قليان از قهوهخانهها و مراكز عمومي در شهر تهران چندان موفقيتآميز نبوده و پيگيري و همكاري نيروي انتظامي بر جرايم مربوط به آن نتيجهبخش نبوده است.
طرح جمعآوري قليان از قهوهخانهها در تهران در حال اجراست و اين موضوع بار ديگر در تهران بهصورت جديتر پيگيري ميشود.» وعده او براي جديتر شدن اين برخورد در آينده در حالي است كه پيش از اين وزارت بهداشت وعده جدي داده بود ممنوعيت استفاده از اسانس و طعم در توتونها از اول مهر 95انجام شود. تفاوت اين وعده با همه وعدههاي پيش از آن به اين دليل است كه در آن زمان خبرهاي جديتري از برخورد با مراكز عرضه قليان منتشر شد.
براي نمونه خبر رسيد فقط در يك هفته 100مركز غيرمجاز عرضهكننده مواد دخاني پلمب و 150مركز نيز به دادسرا معرفي شدهاند؛ همچنين جريمه تخلفات از 200هزار تا 22ميليون تومان افزايش يافته است. اما نهتنها اين اتفاق نيفتاد بلكه عدهاي تحليل كردند تنها سود اين خبرها و عدمپيگيري جدي آنها به جيب واردكنندگان و توليدكنندگان مجاز و غيرمجاز تنباكوهاي ميوهاي رفت، چه اينكه انتشار اين خبرها باعث شد قيمت توتون و تنباكو بيشتر شود. پس از آن هم البته گاه و بيگاه وعدههايي در اين زمينه داده شد اما هرگز به سرانجام نرسيد.
- سونامي قليان
تلاشهاي چندباره براي تعطيلي كاسبي دود در حالي است كه بهنظر ميرسد اين قفل به اين سادگيها بازنشود. شخص وزير بهداشت مدتي قبل در گفتوگويي يكي از مشكلات را مسئولاني اعلام كرد كه خودشان پاگير دخانيات هستند: «سياستمداران سيگاري نميتوانند با دخانيات مبارزه كنند. كساني كه خودشان به مصرف مواد دخاني آلودگي دارند، نميتوانند در اين زمينه كمك كنند. ما اگر خودمان آلوده به دود سيگار و قليان باشيم نميتوانيم با دخانيات مبارزه كنيم.»
3سال قبل در تيرماه سال93 با درك همين دشواري بود كه 4هزار پزشك متخصص به جاي هر فرد و دستگاه ديگري، دست به دامان رئيسجمهور شدند و با ارسال نامهاي به دكتر حسن روحاني ضمن هشدار درباره آغاز سونامي قليان در كشور خواستار اجراي كامل قانون جامع كنترل و مبارزه ملي با دخانيات مصوب سال 1385شدند؛ قانوني كه در آن ممنوعيت عرضه قليان در اماكن عمومي ازجمله قهوهخانهها با صراحت مورد تأكيد قرار گرفته است.
حسنروحاني البته به اين نامه جوابي نداد و حالا وزارت بهداشت يكبار ديگر وعده برخورد با اين معضل را داده است. آيا اين بار اين وعده عملي ميشود يا جمعآوري قليانها همچنان ماموريت غيرممكن وزارت بهداشت باقي ميماند؟!
- نشاندادن سيگار در فيلم
سيدهادي ايازي، معاون اجتماعي وزارت بهداشت: در ارزيابي 300فيلم سينمايي برتر در 3دهه گذشته مشخص شد كه در دهه سوم نسبت به دهه اول مصرف سيگار در مردان 4برابر و در زنان 10برابر افزايش يافته است؛ بنابر اين وضعيت دهه چهارم نشان ميدهد كه وضع بدتر خواهد شد. اكنون كمتر فيلمي توليد شده كه در آن سيگار استفاده نشده باشد.
- آثار قليان بر بدن
تنباكوهاي معطر تا 50برابر حد مجاز، سرب دارند، بنابراين سرطانزا بودن اين تنباكوها قطعي است. بنزن، مهمترين عامل در بروز سرطان خون است و بهعنوان حلال صنعتي در تنباكوهاي اسانسدار استفاده ميشود. مصرف يك وعده قليان برابر با دودكردن 100نخ سيگار و بهعبارتي 5پاكت سيگار است.
- ضعيف عمل كردهايم
دكتر سيدحسن هاشمي، وزير بهداشت: از نظر اخلاقي عملكرد دستگاهها در مبارزه با دخانيات بسيار ضعيف است و برخي دستگاهها هيچ دستاوردي براي عرضه ندارند. ستادهاي مختلفي تشكيل شده است اما الان كجا هستيم؟ مردم انتظار دارند كه به جاي حرف زدن عمل كنيم اما شاهديم كه مصرف سيگار و قليان هر روز بيشتر رواج مييابد و اعتياد بيشتر ميشود.