- هدف از ادغام بانك‌ها چيست؟ درصورت بروز اين اقدام مهم بانكي، چه تحولاتي در عرصه بانكي اتفاق مي‌افتد و چه اهدافي محقق مي‌شود؟
- كدام بانك‌ها بايد در صف ادغام قرار بگيرند؟
- تكليف سهامداران بانكي درصورت ادغام چيست؟روند معاملات سهام بانك‌هاي ادغام شده در بورس اوراق بهادار چه خواهد بود؟
- نوع بانك‌ها (بانك‌هاي تجاري، تخصصي) در روند ادغام آنها چه اثري دارد؟
- تكليف بانك‌هاي تخصصي در ادغام چيست؟ شرح وظايف بانك‌هاي تخصصي چه مي‌شود؟
اما ادغام بانك‌ها توجهات و الزاماتي نيز دارد كه بايد مورد توجه بانك مركزي قرار گيرد:
1-بانك مركزي بايد براي ادغام بانك‌ها براساس نوع بانك‌ها برنامه‌ريزي جدي و جامعي داشته باشد. عموما بانك‌هاي تجاري با شرح وظايف مشخص و بيلان كاري شفاف در ارائه خدمات بانكي، امكان ادغام با يكديگر را داشته و مي‌توانند با كمترين تغييرات ساختار سازماني و كمترين تغييرات محتوايي و تغيير در شرح وظايف بانكي،
اين عمل را انجام دهند. اما طرح موضوع ادغام براي بانك‌هاي تخصصي فعال در حوزه‌هاي مختلف كه هر يك شرح وظايف خاص خود را داشته و منابع را بايد طبق تخصص‌محوري كاري، هدايت كنند، عملا كاري خلاف تخصص و خلاف عمكلرد بهينه بانكي است. هم‌اكنون بانك‌هاي تخصصي در كشور در حوزه‌هاي مسكن، كشاورزي، توسعه تعاون، صنعت و معدن و توسعه صادرات فعال هستند و ادغام اين بانك‌ها با ساير بانك‌ها باعث انحراف از شرح وظايف تعيين شده براي اين بانك‌ها مي‌شود.
البته برخي از بانك‌هاي غيردولتي تجاري و بانك‌ها و صندوق‌هاي قرض‌الحسنه نيز هستند كه حوزه فعاليت خود را متمركز بر حوزه‌هاي خاص مانند حوزه‌هاي توسعه شهري نموده‌اند كه اين بانك‌ها نيز با توجه به ميزان روبه‌رشد شهرنشيني در كشور و لزوم تأمين مالي پروژه‌هاي شهري در رفع چالش‌هاي شهري و يا ايجاد زيرساخت‌هاي مورد نياز شهري، چنانچه با مؤسسات مالي و اعتباري ديگر ادغام شوند، انحراف منابع اتفاق خواهد افتاد كه بانك مركزي بايد اين مورد را به‌طور جدي مدنظر قرار دهد.
2-ادغام بانك‌ها به‌عنوان يك استراتژي پيشنهادي از سوي بانك مركزي، در واقع راه‌حل كوتاه‌مدت و مسكني است كه براي التيام دردهاي بانكي ناشي از عدم‌نظارت صحيح بانك مركزي اتفاق افتاده است. در واقع جنگ سوددهي بانك‌ها، عدم‌رعايت نسبت‌هاي نظارتي همچون كفايت سرمايه توسط بانك‌ها، افزايش شديد معوقات بانك‌ها و... ازجمله مواردي است كه به‌دليل عدم‌نظارت قوي و كافي بانك مركزي اتفاق افتاده و هم‌اكنون ادغام بانك‌ها به‌عنوان مسكن پيشنهاد شده است درحالي‌كه تا راهكارها و فرايندها اصلاح نشوند، اين‌چنين اقداماتي راهگشا نخواهند بود و حتي مي‌توانند مشكلات بانك‌هاي داراي مشكلات را به ساير بانك‌ها نيز تسري دهند.
3-ادغام بانك‌ها عملي است كه قطعا از تعداد بانك‌ها كاسته و قدرت بانك‌ها را براي اعمال نظرات خودمحور و سودمحور حتي مخرب افزايش خواهد داد. در واقع با ادغام بانك‌ها ميزان رقابت‌پذيري در بازار بانكي كاهش پيدا مي‌كند و بانك‌ها از رانت بزرگي براي اعمال نفوذ و اعمال قدرت در بازار بانكي برخوردار خواهند شد. همانگونه كه گفته شد، تجربه ادغام بانكي در گذشته براي افزايش رقابت‌پذيري بوده است اما در ايران با ساختارهاي نظارتي و قانوني موجود، ادغام بانكي نظام بانكي كشور را به 15سال گذشته و دوره تسلط بانك‌هاي دولتي خواهد برد كه عدم‌كارايي و فعاليت‌هاي ناكاراي اقتصادي بانك‌ها و عدم‌پاسخگويي صحيح و حركت‌هاي مخرب، از نتايج آن است.