انتشار گسترده خبر و دستبهدستشدن آن را بايد نشانه استقبال جامعه از اين رأي قاضي دانست. اسماعيل اكبري، مدير پيشگيري از وقوع جرم دادگستري و قاضي دادگاه تجديد نظر استان فارس در گفتوگو با همشهري جزئيات اين شيوه را توضيح داده است:
- متهمان به بدحجابي چه كساني هستند؟
افرادي كه توسط پليس امنيت اخلاقي دستگير ميشوند، طبق آنچه در قانون آمده متهم به بدحجابي هستند. پيشتر اين متهمان به دادسرا معرفي ميشدند و درصورت محكومشدن، اين اتهام در پروندهشان درج شده و در واقع يك فرد سابقهدار محسوب ميشدند.
- قانون چه مجازاتي براي اين متهمان درنظر گرفته است؟
قانون جزاي نقدي را تعيين كرده اما مهمتر از آن سابقه كيفري است كه براي متهمان به بدحجابي مشكلساز ميشود. اين سابقه موجب برخي محروميتهاي اجتماعي و بهويژه شغلي براي اين افراد ميشود. هر چند كه به لحاظ قانوني سابقه مؤثر كيفري ملاك برخي محروميتها مانند اشتغال در برخي ارگانهاست اما برخي از ادارات و برخي از سازمانها و حتي بخش خصوصي به صرف اينكه يك نفر سابقه كيفري داشته باشد، ترجيح ميدهند او را بهكار نگيرند. بدين صورت سابقه كيفري غيرمؤثر مانند همين بدحجابي گاهي غيرمستقيم در زندگي فرد تأثير منفي به جا ميگذارد.
- چه فكري براي حل اين مشكل كرديد؟
نوعي مجازات جايگزين براي اين افراد درنظر گرفتم. اين افراد پس از احراز هويت، ديگر مانند قبل وارد مراحل دادسرايي و قضايي نميشوند بلكه براي حضور در كلاسهاي آموزشي 8ساعته معرفي ميشوند. اساتيد مجرب، روانشناسي، الهيات، جامعهشناسي و... در اين ساعات متهمان را از عواقب جرم مطلع ميسازند و به اين صورت متهمان از مجازات جايگزيني برخوردار ميشوند كه ضمن آگاهي از اثرات جرم ارتكابيشان ديگر مانند قبل سابقه كيفري نيز در پروندهشان ثبت نميشود. اعتقاد ما اين است كه با اين روش متهمان بعد از پايان دوره مجازات انگيزه بيشتري براي بازگشت به اجتماع پيدا ميكنند.
- واقعا هم همينطور بوده؟
بله. يك سالي ميشود كه با اين روند در پي مجازات متهمان به بدحجابي و شرب خمر هستيم. خوشبختانه نتيجه خوبي حاصل شده است. تا به حال 1200نفر كه نيمي از آنها متهمان به بدحجابي و نيم ديگر مصرفكنندگان مشروبات الكي بودهاند، از اين نوع مجازات بهرهمند شده و پس از سپريكردن اين نوع مجازات اجتماعي ديگر مرتكب جرم نشدهاند. درحاليكه پيشتر با اجراي مجازاتهاي حبس و جريمه نقدي، درصد بالايي از متهمان دوباره با جرم مشابه يا حتي جرم سنگينتري پايشان به دادگاه باز ميشد.
- متهمان به شرب خمر چگونه مجازات ميشوند!؟
شرب خمر علاوه بر حد شرعي دو نوع مجازات تعزيري دارد؛ اگر متهم به شرب خمر باعث آسيب به كسي يا چيزي شده باشد، برخورد با او سختتر است و مجازات جايگزين ندارد. اما صرف اينكه فردي فقط متهم به شرب خمر باشد و جرم ديگري را در حالت ناهوشياري مرتكب نشده باشد، به جاي جريمه نقدي و بعضا بازداشت در كلاسهاي آموزشي 5ساعته شركت ميكند. اما پرونده قضايي براي اين متهمان تشكيل ميشود.