هدايت تحصيلي دانش‌آموزان سال گذشته با جنجال همراه شد تا جايي كه رئيس‌جمهور شخصا دستور رسيدگي به موضوع را داد. حواشي اين موضوع البته همچنان ادامه دارد و بسياري از دانش‌آموزان و خانواده‌هاي آنان از وضعيت سال گذشته انتقاد دارند. البته مسئولان وعده مي‌دهند كه مشكلات قبلي تكرار نشود.
چگونگي هدايت تحصيلي 980هزار دانش‌آموز پايه نهم را در گپ و گفتي با مسعود شكوهي، مديركل امور تربيتي و مشاوره وزارت آموزش و پرورش بررسي كرده‌ايم.
- هدايت تحصيلي امسال از چه زماني آغاز مي‌شود؟
از هفته آينده دانش‌آموزان مي‌توانند براساس زمانبندي اعلام‌شده توسط هر مدرسه براي هدايت تحصيلي مراجعه كنند. زمان مراجعه به مدارس براي دريافت نمونه برگ هدايت تحصيلي به مناطق آموزش و پرورش تفويض شده است. امسال 2 نمونه برگ(شماره 6 و 7) هدايت تحصيلي در اختيار دانش‌آموزان قرار مي‌گيرد.
در فرم شماره 6 بررسي‌هاي مشاوره‌اي تحصيلي درج شده‌است. در فرم شماره 7 نيز زمانبندي ثبت‌نام دانش‌آموزان است كه براساس عملكرد تحصيلي آنها تنظيم شده است. از خانواده‌ها و دانش‌آموزان درخواست مي‌كنم حتما توضيحات ذيل نمونه برگ‌ها را مطالعه كنند.
- آيا امسال هم بايد نگران هدايت تحصيلي باشيم؟
خير، اجباري در پذيرش رشته‌اي خاص وجود ندارد، ولي مدارس ظرفيتي مشخص در هر رشته دارند و دانش‌آموزاني كه حداقل نمره لازم را نياورده‌اند، نمي‌توانند در رشته‌هاي مختلف ثبت‌نام كنند. دانش‌آموزان يك‌بار با خودش، يك‌بار با دانش‌آموزان مدرسه‌اش و يك‌بار هم در سطح منطقه ارزيابي و سنجيده مي‌‌شوند. عملكرد نمرات پاياني دانش‌آموز در نوبت دوم، مربوط به پايه هفتم با ضريب يك، پايه هشتم با ضريب يك و پايه نهم با ضريب 3 است. علت اختصاص ضريب3 در پايه نهم، آزمون‌هاي تقريبا استاندارد و هماهنگ است و به اين جهت نمرات دقيق‌تر و داده‌هاي قابل‌استناد‌تري براي ارزيابي به ما مي‌دهد.
- هدايت تحصيلي پايه نهم امسال چگونه خواهدبود؟
در شيوه‌نامه هدايت تحصيلي ملاك اصلي حدنصاب و ظرفيت پذيرش در هر منطقه آموزش و پرورش است. به همه مناطق آموزش و پرورش ابلاغ شده تا حداكثر ظرفيت را ايجاد كنند، برخلاف سال گذشته كه ملاك و معيار اصلي، شاخص توزيع متوازن بود. براي مثال سال گذشته ممكن بود در منطقه‌اي ظرفيت خالي هم براي ورود دانش‌آموزان وجود داشته باشد ولي شاخص توزيع متوازن كه ما الزام قانوني به رعايت آن داشتيم، اجازه نمي‌داد دانش‌آموز در آن رشته پذيرش و كلاس جديدي ايجاد شود.
- زمانبندي را توضيح دهيد.
دانش‌آموزان پايه نهم براي ثبت‌نام در پايه دهم به 4 گروه «الف»، «ب»، «ج» و «د» تقسيم‌بندي شده‌اند و بايد در مهلت تعيين‌شده براي ثبت‌نام به دبيرستان‌ها يا هنرستان‌ها مراجعه كنند. اگر دانش‌آموزي كه داراي اولويت «الف» است در زمان تعيين‌شده مراجعه نكند، از دانش‌آموزي كه اولويت «ب» است در همان رشته ثبت‌نام خواهد شد. البته ما فقط در رشته تجربي با اندكي محدوديت روبه‌رو هستيم.
- در رشته تجربي بايد به مدارس مراجعه و ثبت‌نام كنند؟
بله، اغلب دانش‌آموزان پايه نهم براي ثبت‌نام مي‌توانند به مدارس مراجعه كنند. به جز دانش‌آموزاني كه رشته تجربي را انتخاب كرده‌اند، در ساير رشته‌ها ظرفيت به اندازه كافي وجود دارد. در رشته تجربي ابتدا دانش‌آموزان گروه «الف» و به‌ترتيب اولويت بقيه گروه‌ها ثبت‌نام مي‌كنند، البته به شرط وجود ظرفيت در منطقه.
- دانش‌آموزان مي‌توانند در منطقه ديگري ثبت‌نام كنند؟
بله، درصورتي مي‌تواند در همان منطقه در گروه «الف» ثبت‌نام كند كه از حداقل نمره دانش‌آموزان همان گروه در آن منطقه برخوردار باشد. البته امسال كسب حدنصاب و ظرفيت‌ها را ملاك اصلي قرار داده‌ايم و همه ادارات آموزش و پرورش بايد حداكثر ظرفيت را براي پذيرش دانش‌آموزان در رشته‌هاي مختلف درنظر بگيرند. ما تلاش مي‌كنيم بيشترين ظرفيت را براي پذيرش در رشته‌هاي مختلف ايجاد كنيم و علاقه‌مندي دانش‌آموزان ملاك است. ضمن اينكه هنرستان‌هاي كاردانش و فني و حرفه‌اي از اين قاعده مستثنا هستند.
- آيا در ورود دانش‌آموزان به رشته‌ها، تغيير ايجاد شده است؟
سال گذشته تحصيلي حدود يك‌درصد از ورودي دانش‌آموزان به رشته تجربي قبلا كه بسياري از دانش‌آموزان تمايل به ادامه تحصيل در آن رشته را داشتند، كم شده است. امسال براي آگاهي از علاقه‌مندي دانش‌آموزان از رشته‌هاي تحصيلي فرمي در سامانه طراحي و به آنها و والدين‌شان داده شد تا علايق و اولويت‌هاي خود را اعلام كنند، بررسي فرم‌ها تا پيش از مشخص‌شدن حدنصاب‌ها نشان مي‌دهد كه به نرم اميدواركننده و قابل دفاعي دست پيدا كرده‌ايم كه حاكي از واقع‌بيني بود.
ما هم سعي كرديم همين را به استان‌ها ابلاغ كنيم. در مجموع از داوطلبان تحصيل در رشته تجربي حدود 5درصد كمتر شده و نقطه اميدي است كه نشان مي‌دهد دانش‌آموزان و خانواده‌ها از انتخاب بدون مطالعه و احساسي تاحدودي فاصله گرفته‌اند. البته 18هزار نفر مشاور در مدارس و رسانه‌ها در اين تغيير نگرش كمك زيادي كرده‌اند.
- اعتراضي داريد، به كميته هدايت تحصيلي مراجعه كنيد
در هر استان و منطقه آموزش و پرورش كميته هدايت تحصيلي تشكيل‌شده و دانش‌آموزان مي‌توانند با مراجعه به اين كميته‌ها مشكلات خود را مطرح و پيگيري كنند. براي جابه‌جايي منطقه نيز كميته‌هاي هدايت تحصيلي مبدأ و مقصد تصميم‌گيري مي‌كنند. در واقع كميته هدايت تحصيلي در ستاد آموزش و پرورش، استان‌ها، مناطق و مدارس تشكيل شد تا اين كار به‌نحو مطلوب انجام شود.