پس از ديداري كه قرار بود نيم ساعت باشد اما ۲ ساعت و ۱۶ دقيقه طول كشيد مقامهاي دو كشور اعلام كردند كه ترامپ و پوتين به توافق براي ايجاد منطقه «كاهش تنش» در جنوب غرب سوريه رسيدهاند. در هفتههاي اخير منطقه جنوب غربي سوريه كه منطقه مرزي اين كشور با عراق و اردن بهحساب ميآيد شاهد درگيري نيروهاي ائتلاف به رهبري آمريكا و نيروهاي متحد دولت سوريه بوده است. اين منطقه همچنين بهخاطر بلنديهاي جولان كه بخش اعظم آن در اشغال رژيم صهيونيستي است براي مقامهاي اسرائيل اهميت زيادي دارد. بلنديهاي جولان يكي از مناطق حساس نظامي در خاورميانه به شمار ميآيد كه تنها ۷۰ كيلومتر از شهر دمشق فاصله دارد.
واشنگتنپست گزارش داده كه اسرائيل هم بخشي از اين توافق مانند روسيه و اردن است اما در سند تنظيم شده به اين رژيم اشاره نشده است.سرگئي لاوروف، وزير خارجه روسيه كه به همراه ركس تيلرسون، همتاي آمريكايي خود در مذاكرات حاضر بود، گفته است اين توافق از ظهر روز يكشنبه(به وقت سوريه) اجرا ميشود. به گفته وزير خارجه روسيه جزئيات توافق آتشبس در امان، پايتخت اردن توسط كارشناسان آمريكايي، روس و اردني نهايي شده است.
ركس تيلرسون، وزير خارجه آمريكا هم با تأكيد بر اينكه منطقه جنوبغربي سوريه داراي اهميت بسياري است توافق بهدست آمده را نخستين موفقيت در همكاري آمريكا و روسيه خواند. او ابراز اميدواري كرده كه اين آتشبس ادامه و به ديگر مناطق سوريه هم گسترش پيدا كند. تيلرسون گفت: اين [توافق] نخستين نشانهاي است كه ثابت ميكند آمريكا و روسيه ميتوانند با يكديگر در رابطه با سوريه همكاري كنند.
اين منطقه كاهش تنش قرار است در درعا، قنيطره و سويداء ايجاد شود تا درگيريها در جنوب غرب سوريه كاهش پيدا كند. روسيه و آمريكا بهصورت محرمانه چندينماه براي اين توافق مذاكره داشتهاند.تاكنون آتشبسهاي بسياري در سوريه اعلام و با شكست مواجه شده است اما وزير خارجه آمريكا اعلام كرده كه اين توافق بهخاطر تضمين روسيه متفاوت بهحساب ميآيد. به همينخاطر بود كه مايكل فالون، وزير دفاع انگليس، از توافق اعلامشده بهطور محتاطانهاي استقبال كرده و گفت مايل است نتايج واقعي توافق را ببيند.
- تشكيل تيم آمريكا-روسيه؟
هنوز جزئيات دقيقي از اين توافق بهصورت رسمي اعلام نشده است. برخي منابع خبري ازجمله روزنامه الحيات اما گزارش دادهاند كه در اين نشست پوتين و ترامپ درباره باقي ماندن بشار اسد در قدرت به توافق رسيدهاند. اين روزنامه گزارش داده كه اين توافق بر 2اصل بنا نهاده شده است. اول، ابقاي بشار اسد در مسند قدرت بهعنوان رئيسجمهور و دوم دور كردن نيروهاي ايران از مناطق مرزي و همكاري با روسيه براي ايجاد مناطق امن.
اين در حالي است كه وزير امور خارجه آمريكا در حاشيه نشست گروه ۲۰ اعلام كرد كه موضع آمريكا نسبت به بشار اسد، رئيسجمهور سوريه، تغيير نكرده و اين كشور براي خاندان اسد در آينده سوريه جايي نميبيند. به گفته تيلرسون اما هنوز معلوم نيست كه كنارهگيري اسد از قدرت چگونه بايد طرحريزي شود.
نشريه آمريكايي ديليبيست هم اما به نقل از منابع خود در دولت و كنگره آمريكا گزارش داده با وجود تكذيب ظاهري مقامهاي آمريكا، دولت ترامپ با باقي ماندن بشار اسد در قدرت موافقت كرده است. براساس اين گزارش مقامهاي ارشد آمريكا از جرد كوشنر، داماد ترامپ و فرستاده ويژه او در خاورميانه تا مايكل فلين، مشاور سابق امنيت ملي مذاكرات فشرده و هماهنگي با روسيه داشتهاند.
- اعلام برد براي پوتين
«حتي ملانيا ترامپ هم نتوانست مانع از طولاني شدن نشست شود.»؛ اين جمله را زماني كه نشست پشت درهاي بسته ترامپ و پوتين بسيار طولاني شد وزير امور خارجه آمريكا خطاب به خبرنگاران گفت. گفته ميشود همسر ترامپ چندبار به اتاق مذاكرات رفته تا زمان را يادآوري كند اما توجهي به اين مسئله نشده است. رسانههاي آمريكايي براساس پارامترهاي مختلف از زبان بدن گرفته تا توافق اعلامشده، پوتين را برنده نخستين ملاقات روساي جمهور دو كشور خواندهاند. دخالت روسيه در انتخابات رياستجمهوري آمريكا در واشنگتن طي ماههاي اخير حسابي جنجالي بوده است.
وزير امور خارجه آمريكا اعلام كرده كه در نشست پوتين و ترامپ اين مسئله مطرح شده و رئيسجمهور روسيه اين مسئله را تكذيب كرده و ترامپ حرفهاي رئيسجمهور روسيه را پذيرفته است. منابع آمريكايي براي آرام كردن فضاي اين كشور گفتهاند دو طرف متعهد شدهاند مداخلهاي در امور هم نداشته باشند.
به گفته منابع نزديك به دولت آمريكا مقامهاي اين كشور كاملا روي روسيه در ماجراي سوريه حساب باز كردهاند. براساس گزارش ديليبيست علاوه بر باقي ماندن بشار اسد، ترامپ طرح مناطق كاهش تنش ارائه شده توسط مسكو و متحدانش را پذيرفته و روي روسيه ازجمله استفاده از نظاميان اين كشور براي تأمين امنيت در سوريه حساب باز كرده است.