درحالي‌كه كاربران ايراني اين نرم‌افزار روسي سرگرم يادگيري فنون استفاده از اين قابليت جديد بودند، ناگهان ارتباطشان به كلي قطع شد؛ ارتباطي كه پس از سه‌ماه هنوز وصل نشده، اما آنقدر مهم هست كه سؤال خبرنگاران از وزير ارتباطات باشد. محمود واعظي روز گذشته و در حاشيه مراسم افتتاح پروژه‌هاي شركت مخابرات ايران در پاسخ به اين سؤال كه آيا برنامه‌اي براي رفع فيلتر تماس صوتي تلگرام وجود دارد، گفت: «خير، برنامه‌اي نداريم. »
اين بي‌ميلي واعظي به برقراري مجدد اين سرويس در حالي است كه او در روزهاي قطع اين سرويس، درخواست نهادي قضايي و امنيتي را دليل اين اتفاق اعلام مي‌كرد. البته مسئولان دستگاه قضايي هرگز درخواست براي قطع اين سرويس را رد نكردند، اما تأكيد كردند اگر با مسائل فني دغدغه‌هاي آنها برطرف شود، مشكلي با راه‌اندازي اين امكان ندارند. به اين ترتيب انتظار مي‌رفت وزارت ارتباطات به‌عنوان متصدي اين حوزه با تلاش براي رفع اين دغدغه‌ها، راه را براي برقراري مجدد اين تماس هموار كند؛ اتفاقي كه بعد از 3ماه هنوز نيفتاده است. البته همان موقع نيز عدهاي با طرح اين فرضيه كه يكي از دلايل قطع اين سرويس، پشتيباني مالي از اپراتورهاي داخلي با جلوگيري از كاهش تماس‌هاي تلفني مردم است، معتقد بودند كه اين اتفاق هرگز نخواهد افتاد و وزارت ارتباطات تلاشي براي اين كار خواهد كرد. حالا پس از چند ماه وزير ارتباطات به‌وضوح گفته است كه برنامه‌اي براي اين كار ندارد. اما چرا؟
- به سود اپراتورها
محمود واعظي روز گذشته در تكميل پاسخش به خبرنگاران درباره اينكه چرا برنامه‌اي براي قطع فيلترينگ تماس صوتي تلگرام نداريد، گفت: «چرا اصرار داريد سرويسي براي شركت‌هاي خارجي ايجاد كنيم درحالي‌كه مخابرات و اپراتورهاي موبايل مي‌توانند اين سرويس را ارائه دهند؟ قرار نيست اين شركت‌ها ورشكسته شوند.»
اين اشاره مستقيم او به برقرار نشدن اين سرويس براي حمايت از اپراتورها در حالي است كه در روزهاي اوج اين بحث گفته بود: «مسدود شدن كانال صوتي تلگرام ابلاغي از طرف قوه قضاييه بود... دولت مشكلي با تماس‌هاي صوتي اينترنتي ندارد.»
البته همان روزها عدهاي مانند نصرالله پژمان‌فر، عضو شوراي‌عالي فضاي مجازي تأييد كردند كه فيلتر شدن اين امكان به شكايت اپراتورها هم مربوط مي‌شود. حالا اما وزير ارتباطات به صراحت مي‌گويد هيچ برنامه‌اي در اين‌باره ندارد و پيشگيري از ورشكسته شدن مخابرات را دليل آن اعلام مي‌كند. اما چرا اگر تماس صوتي تلگرام برقرار شود، آنها ورشكست مي‌شوند؟!
- چقدر ضرر مي‌كنند؟!
البته كه مستقر بودن سرورهاي تلگرام در خارج از كشور باعث افزايش دغدغه دستگاه‌هاي مسئول در اين زمينه شده و دولت نيز در ورود اين سرورها به داخل يا جايگزيني نمونه‌هاي وطني اين پيام رسان موفق نبوده است. اما حتي اگر به‌لحاظ فني امكان رفع اين اختلال وجود داشته باشد، شايد منافع مادي اپراتورهاي داخلي مانع رفع اين مشكل يا حداقل مانع از تسريع در حل آن شود. وقتي شما با يك بسته اينترنت 200مگابايتي يك‌روزه همراه اول با قيمت 500.1تومان، بسته اينترنت 200مگابايتي يك‌روزه ايرانسل با قيمت 200.1تومان و بسته اينترنت 200مگابايتي يك‌روزه رايتل با قيمت 2.000تومان مي‌توانيد تا 8 ساعت يعني 480دقيقه بهترين تماس صوتي را داشته باشيد، يعني سود اپراتورهاي داخلي كاهش مي‌يابد. به اين ترتيب شايد بتوان گفت تلگرام روسي در سال‌هاي آينده هم مهمان ايراني‌ها باشد، اما احتمالا خبري از تماس صوتي رايگانش نخواهد بود.
- وزارت ارتباطات دستور قضايي فيلتر را اجرا نمي‌كند
درحالي‌كه وزارت ارتباطات پيش از اين دستور قضايي براي فيلتر شدن تماس صوتي تلگرام را با سرعت اجرا كرده بود، حالا دادستان كل كشور از اين وزارتخانه به‌دليل عمل نكردن به دستورات قضايي براي فيلتر شدن برخي از كانال‌ها و سايت‌ها گلايه كرده است. پس از آنكه 2روز قبل، دبير كارگروه فيلترينگ گفت كه فهرست 8 هزار كانال با محتواي مجرمانه را به وزارت ارتباطات اعلام كرده اما آنها رفع فيلتر نشده‌اند، وزير ارتباطات با انتقاد از او يعني عبدالصمد خرم‌آبادي او را متهم به اصرار بر «بسته شدن همه‌‌چيز» و اظهاراتش را «نظر شخصي» توصيف كرد. حالا اما دادستان تهران در واكنش به اين اظهارات گفته است: «قطعا چنين نيست و حتي يك مورد هم نمي‌توانند ارائه دهند كه دستور شخصي آقاي خرم‌آبادي بوده است. گله ما از وزارت ارتباطات اين است كه برخي از كانال‌ها و سايت‌هايي را كه براساس دستور قضايي يا اعلام و تصويب كارگروه بايد بسته و فيلتر شوند، نمي‌بندد و مسدود نمي‌كند. سخن ما با وزارت ارتباطات اين است كه تسليم قانون باشد.»