محمدباقر نوبخت، سخنگوي دولت، ديروز در نشست هفتگي خود، درباره اينكه چرا آمار مركز آمار ايران در جريان انتشار نتايج سرشماري عمومي نفوس و مسكن 95، اطلاعات مربوط به حوزه اشتغال را منتشر نكرده است، گفت: «گزارش اعلام شده از سوي مركز آمار، گزارش مقدماتي است و گزارش تفصيلي هنوز نيامده است؛ اين گزارش بعدا خواهد آمد و در اين رابطه نيز حتما اظهارنظر خواهد شد.»
اشتغال در سال پيش رو به عنوان يكي از مهم‌ترين مسائل كشور تلقي شده است.الزامات قانوني زيادي نيز دولت را به كاهش نرخ بيكاري مكلف كرده‌اند، اين در حالي است كه وضعيت بازار كار كشور عمدتا به استناد گزارش‌هاي فصلي و سالانه منتشر شده از سوي مركز آمار تحليل مي‌شود اما اين گزارش‌ها قادر به ارائه تصوير دقيقي از وضعيت بازار كار نيستند.
- آمارگيري به روش نمونه‌گيري چرخشي
نرخ بيكاري، يكي از شاخص‌هايي است كه براي ارزيابي شرايط كشور مورد استفاده قرار مي‌گيرد؛ بر همين اساس، مركز آمار ايران با هدف برآورد شاخص‌هاي نيروي كار، طرح آمارگيري نيروي كار را به‌صورت فصلي و سالانه با روش نمونه‌گيري چرخشي اجرا مي‌كند و اين فرايند از سال1384 تاكنون ادامه داشته است.
نمونه پايه اين طرح براي سال‌هاي1384تا 1387 در فرايندي از چارچوب سرشماري عمومي كارگاهي 1381ساخته شده و پس از آن در زمستان1383 فهرست‌برداري از خانوارهاي مربوط به خوشه‌هاي نمونه پايه انجام گرفته است تا براساس آن بتوان خانوارهاي نمونه را با توجه به الگوي چرخشي مورد نظر انتخاب كرد. در نمونه پايه فعلي اما از اطلاعات فايل سرشماري1390 استفاده شده است كه به واسطه گستره وسيع آمارگيري، اطلاعات دقيق‌تري از وضعيت بازار كار به‌دست داده است.
نتايج سرشماري عمومي نفوس و مسكن1395 نيز از آنجا كه افراد بايد صراحتا به سؤالي در مورد وضعيت اشتغال يا بيكاري خود جواب مي‌دادند، اطلاعات دقيق و قابل اعتنايي از بازار كار ارائه خواهد داد كه مي‌تواند منجر به اصلاحات اساسي در نمونه پايه آمارگيري نيروي كار شود. اين در حالي است كه با گذشت حدود 8ماه از اتمام سرشماري نفوس و مسكن 1395، هنوز نتايج مربوط به حوزه اشتغال آن منتشر نشده است.
به گفته محمدباقر نوبخت، سخنگوي دولت، نتايج منتشرشده از سوي مركز آمار ايران، گزارش مقدماتي از سرشماري بوده است؛ با وجود اين انتظار مي‌رفت كليات وضعيت بازار كار نيز در اين گزارش‌ها ارائه شود.
- گزارش‌هاي فعلي بازار كار چه مي‌گويند؟
آخرين گزارش مركز آمار ايران از شاخص‌هاي بازار كار در فصل بهار96 حاكي از اين است كه نرخ مشاركت اقتصادي جمعيت 10ساله و بيشتر كشور در اين فصل به 40.6درصد و تعداد جمعيت فعال به 26ميليون و 675هزار و 328نفر و نرخ بيكاري اين جمعيت به 12.6درصد رسيده است. بر اين اساس، در نخستين فصل از سال جاري 3ميليون و 366هزار و 973نفر در كشور بيكار بوده‌اند.
از ديگر سو طبق آمارهاي ارائه شده در اين گزارش، سهم بخش كشاورزي از اشتغال كشور 18.7درصد، سهم بخش صنعت 31.5درصد و سهم بخش خدمات 49.8درصد برآورد مي‌شود. ضمن اينكه 10.2درصد از شاغلان اشتغال ناقص داشته‌اند و 40.9درصد از شاغلان 15ساله و بيشتر، در هر هفته 49ساعت و بيشتر كار كرده‌اند.