وضعیت صدور کارت ملی هوشمند نیز به‌مراتب بدتر و صف انتظار برای دریافت آن طولانی‌تر است.
صدور كارت ملي هوشمند كه در استان قم به‌عنوان پايلوت صدور اين كارت آغاز شده بود سرانجام به تمام كشور تسري پيدا كرد. اين روزها اگر چه عنوان مي‌شود كه صدور اين كارت طي دو هفته براي متقاضي انجام مي‌شود اما در عمل براي دريافت كارت ملي هوشمند بايد يك تا 3ماه منتظر ماند تا اين كارت به‌دست متقاضي برسد.
تحويل شناسنامه‌هايي كه مسئولان ثبت احوال مي‌گويند يك تا 7روزه صادر مي‌شود، گاهي با وجود كامل بودن تمام مدارك و مناسب بودن عكس و... 15روز تا حتي يك‌ماه طول مي‌كشد. احسان ذبيحي‌نسب يك شهروند تهراني متولد سبزوار نيز مشكلش در ثبت احوال را اينطور تعريف مي‌كند: «براي تغيير مدارك كه مراجعه كردم گفتند بايد فرمي را از سبزوار دريافت كنم و آنجا مهر و امضا كنند.يعني كارها را دستي انجام بدهم.اين همه كامپيوتر در ادارات ثبت احوال پس به چه دردي مي‌خورد؟»
شهروندان ديگري نيز از مشكل دريافت مدارك در دفاتر خدمات الكترونيك دولت، دريافت هزينه‌هاي بيشتر و غيرقانوني، مشكل تحويل از سوي پست و... گلايه دارند.
يكي از شهرونداني كه با اين مشكلات مواجه بوده به همشهري مي‌گويد:«من راهش را پيدا كرده‌ام.در شرايط عادي بي‌دليل معطل مي‌شويد. بهترين زمان براي تعويض شناسنامه ايام انتخابات است. ثبت احوال قبل از هر انتخابات براي اينكه همه مردم بتوانند راحت رأي بدهند، فوري و يكروزه المثني شناسنامه‌هاي مفقودي را صادر مي‌كند.»
اين راهكار البته حتي اگر جواب هم بدهد، فقط مشكل شناسنامه را حل مي‌كند. كارت ملي حتي در ايام انتخابات نيز سريع‌تر صادر نمي‌شود و صف دريافتش از شناسنامه هم طولاني‌تر است.
- صف طولاني كارت ملي هوشمند
اواسط تير‌ماه بود كه فراخوان ثبت نام دريافت كارت ملي هوشمند اعلام شد. بدين‌ترتيب كارت‌هاي ملي كه در سال‌هاي 80 تا 89 صادر شده تا پايان سال‌جاري اعتبار دارند و از سال آينده فاقداعتبار خواهند بود.
مسئولان ثبت احوال البته طولاني بودن صف دريافت اين كارت را تكذيب نكرده و حتي يك‌بار به‌دليل تأخير در اين كار عذرخواهي هم كرده‌اند. سيف‌الله ابوترابي، سخنگوي سازمان ثبت احوال گفته است 24ميليون كارت ملي براي متقاضيان صادر شده و حداكثر زمان صدور كارت‌هاي هوشمند از مرحله درخواست تا صدور كارت 15روز تا يك‌ماه است. اما زمان مورد انتظار براي دريافت اين كارت با آنچه سخنگوي سازمان ثبت اعلام مي‌كند از زمان ثبت نام قطعي و كامل بودن مدارك در ادارات پست تا تحويل كارت هوشمند تفاوتي يك تا دو ماهه دارد. اين زمان درخصوص افرادي كه در دفاتر خدمات ثبت نام مي‌كنند ممكن است براي طي كردن مراحل ثبت نام و دريافت كارت بيشتر هم بشود و به 2 تا 3 ماه انتظار مي‌رسد.
40ميليون نفر جمعيت هدف براي صدور كارت هوشمند ملي هستند كه در سال‌جاري 20ميليون كارت هوشمند صادر شده و به گفته ابوترابي قرار است تا پايان سال97 كارت هوشمند ملي براي تمام افراد صادر شود. اين كارت داراي تراشه‌اي است كه اطلاعات فردي در آن ذخيره شده و محرمانه است و قابل بازخواني براي همه افراد نيست. كارت ملي هوشمند قرار است در آينده نزديك جايگزين كارت‌هاي بانكي و دفترچه بيمه افراد شود اما اكنون تنها كاربرد اين كارت در بانك‌ها و مراكزي است كه همراه داشتن كارت ملي اجباري است؛ با وجود اين گفته مي‌شود كه در آينده‌اي نزديك از ظرفيت‌هاي متعدد اين كارت استفاده خواهد شد.
تلاش‌هاي همشهري در روز گذشته براي ارتباط با مسئولان سازمان ثبت احوال و پيگيري مشكلات شهروندان بي‌نتيجه ماند.گفتني است تلاش روزنامه همشهري براي دريافت پاسخ سؤالات خود در اين زمينه با وجود تماس‌هاي مكرر با دفتر سخنگوي سازمان ثبت احوال به نتيجه نرسيد. روزنامه همشهري آماده شنيدن نظرات مسئولان اين سازمان درخصوص مشكلات مربوط به كارت ملي هوشمند و شناسنامه‌هاي جديد است.