به گزارش همشهري، حاشيه سود صنعت خودرو‌سازي نسبت به صنايع ديگر بسيار پايين است. تا همين چند سال پيش شركت‌هاي خودرو ساز تحت‌تأثير هزينه‌هاي سنگين فقط 4درصد سود مي‌كردند اما اين رقم پس از وقوع ركود اقتصادي حتي به ارقام پايين‌تري هم سقوط كرد و به زير يك درصد رسيد.
با سپري‌شدن دوران ركود اكنون بعد از مدت‌ها گزارش‌هاي مالي سه ماهه شركت‌هاي بورس با آمار و عملكرد مثبت و بهتري منتشر مي‌شود و خيلي از شركت‌هاي بورس گزارش‌هاي مالي اميد بخشي را در مورد عملكرد سه ماهه خود منتشر كرده‌اند. در اين ميان اما در ميان 2شركت بزرگ خودرو‌سازي ايران وضعيت اندكي متفاوت است و اين دو شركت مسير‌هاي متفاوتي را در درآمدها و هزينه هايشان در پيش گرفته‌اند
به‌طوري كه شركت ايران خودرو توانسته است با اعمال برخي تغييرات در مقدار توليد و هزينه‌هاي مالي نشانه‌هايي از رشد را در عملكرد مالي خود نمايان كند، اگرچه هنوز مشخص نيست كه اين شرايط تا چه ميزان تداوم خواهد يافت اما با توجه به قرارداد‌هاي جديد و برخي اصلاحات نسبي سهامداران انتظار دارند اين جوانه‌هاي اميد در شركت ايران خودرو تداوم يابد و به افزايش سود اين شركت كه بزرگ‌ترين جمعيت كارگري خاورميانه را در اختيار دارد بينجامد.
با همه اينها و با وجود اينكه شركت ايران خودرو توانسته است برخي از هزينه‌هاي سنگين مالي‌اش را جبران كند اما در عوض برخي اصلاحات فني و ساختاري در بدنه توليد منجر به افزايش هزينه‌هاي عملياتي‌اش شده است كه پيش‌بيني مي‌شود اين مقدار در فصل‌هاي بعدي جبران شود. به‌طور مثال انتقال كامل خط توليد وانت آريسان از سايت تبريز به ايران خودرو ديزل و همچنين تورم براي ايران خودرو هزينه‌هايي داشته است كه انتظار مي‌رود در فصل‌هاي بعد تكرار نشود.
در مقابل ايران خودرو شركت سايپا همچنان هزينه‌هاي مالي زيادي را تحت‌تأثير دريافت وام‌هاي پر بهره از بانك‌ها مي‌پردازد و در عين حال مقدار فروشش در مقابل ميزان توليدش با توجه به اعمال سياست‌هاي جديد قيمت‌گذاري از سوي شوراي رقابت همخواني ندارد. اين سياست‌هاي جديد عمدتا تحت‌تأثير كاهش توليد خودرو پرايد است كه با توافق با شوراي رقابت براي تغيير قيمت در ساير محصولات ايجاد شده است.
با وجود اين شركت سايپا نتوانسته است در سه ماهه امسال سودي براي سهامدارانش شناسايي كند و عملكرد سه ماهه اين شركت نشان‌دهنده يك زيان سنگين است، با وجود اين پيش‌بيني مي‌شود با وجود ابلاغيه جديد اين شركت به نمايندگي‌ها براي اعمال تغييرات جديد قيمت متناسب با توافقي كه با شوراي رقابت انجام شده است بخشي از اين زيان در‌ماه‌هاي آينده جبران شود. سايپا همچنان در مقابل ايران خودرو كه بخش عمده درآمد هايش را صرف هزينه‌هاي توليد كرده، هر خودرو را دست‌كم 7درصد ارزان‌تر از ايران خودرو توليد كرده است.
- توليد و فروش
آمار‌ها نشان مي‌دهد مقدار توليد شركت ايران خودرو در فصل بهار در مقايسه با بهار 95معادل 8درصد رشد كرده است و با توليد 10هزار دستگاه خودروي بيشتر نسبت به بهار پارسال تيراژ توليد ايران خودرو امسال به 144هزارو 667دستگاه رسيده است. از اين مقدار توليد، ايران خودرو موفق شده است126هزارو 172دستگاه خودرو بفروشد كه در مقايسه با سال قبل 8.7درصد رشد نشان مي‌دهد. اما در عين حال آمار توليد و فروش اين شركت تا پايان تيرماه نشان مي‌دهد ايران خودرو در 4 ماه نخست سال 205 هزار دستگاه خودرو توليد كرده و مبلغ فروش كل ايران‌خودرو در اين دوره به 61 هزار ميليارد ريال رسيده است. اما وضعيت آمار توليد و فروش در سايپا كاملا متفاوت است.
سايپا هنوز آمار توليد چهارماهه‌اش را ارائه نكرده است. اين شركت كه مقدار توليد سه‌ماهه‌اش با 6درصد رشد به 88هزارو 480دستگاه رسيده است از اين مقدار 75هزارو 254دستگاه فروخته كه نسبت به سال قبل فقط 1.8درصد رشد نشان مي‌دهد. بخش عمده اين افت فروش ناشي از كاهش فروش خانواده پرايد به‌دليل توافق با شوراي رقابت است. در بهار امسال فروش پرايد 10درصد افت كرده اما در مقابل فروش محصولات وارداتي در قالب سي كي دي با 136درصد رشد مواجه بوده است. همچنين در همين مدت فروش تيبا هم نسبت به سال قبل 18درصد رشد كرده است.
- درآمدها
مطابق صورت‌هاي مالي سه‌ماهه شركت‌هاي خودرو ساز كه در سايت كدال منتشر شده است در آمد عملياتي شركت ايران خودرو از محل فروش محصولاتش در بهار امسال به 5600ميليارد تومان رسيده است كه نسبت به سال قبل 54.6درصد رشد نشان مي‌دهد. از اين مقدار درآمد5100ميليارد تومان يعني معادل 89درصد از درآمد حاصل از فروش صرف تأمين هزينه‌هاي توليد شده است.
اين نسبت در سال قبل معادل 82درصد بود يعني شركت ايران خودرو سال قبل 82درصد از درآمد هايش را صرف توليد كرده بود. در همين مدت شركت سايپا نيز 1783ميليارد تومان از محصولاتش را فروخته است كه نسبت به سال قبل 20درصد رشد نشان مي‌دهد اما در مقابل رشد 54درصدي فروش ايران خودرو چندان جاي رقابت ندارد. اما شركت ايران خودرو جمعا 1476ميليارد تومان از درآمد هايش را به‌صورت عملياتي صرف توليد كرده است كه معادل 82درصد از كل درآمد هايش مي‌شود. با اين حساب توليد خودرو در سايپا 7درصد ارزان‌تر از توليد در ايران خودرو است.
بخشي از دلايل اين موضوع مربوط به افزايش هزينه‌هاي عملياتي در شركت ايران خودرو است. هزينه‌هاي عملياتي شركت ايران خود در بهار امسال 69درصد رشد كرده درحالي‌كه در اين مدت مقدار رشد هزينه‌هاي عملياتي در سايپا معادل 24درصد بوده است. با اين حال شركت ايران خودرو پس از مدت‌ها جلوي هزينه‌هاي مالي را گرفته است چرا كه برخلاف هر سال امسال هزينه‌هاي مالي شركت ايران خودرو 2درصد كاهش داشته و انباشته پايان دوره اين شركت به 403ميليارد تومان رسيده است. درحالي‌كه هزينه‌هاي سايپا در بهار امسال 44درصد افزايش داشته است اين شركت در بهار امسال دست‌كم 304ميليارد تومان سود بانكي پرداخت كرده است.
- سود و زيان
همه آنچه قرار است در مورد عملكرد يك شركت بدانيم در پيش‌بيني سود سالانه آن شركت نمايان است.آمار‌ها نشان مي‌دهد ايران خودرو در بهار امسال عملكرد موفق تري داشته و جمعا 14ريال سود به‌دست آورده است كه اين مقدار نسبت به سال قبل 27درصد رشد نشان مي‌دهد اما سايپا در همين مدت نه فقط سود نكرده بلكه با زيان عملكرد 24ريالي مواجه شده است.