پايان نگارش كتاب زندگي طيب حاجرضايي و توليد فيلمي براساس همين كتاب بار ديگر موضوع پرداختن به شخصيتهاي مهم تاريخي در سينما و تلويزيون را داغ كرده است.به گزارش همشهري، اين آثار كه پرتره يا زندگينامهاي هم خوانده ميشوند، فصلي مهجور در تاريخچه تصويري ايران هستند و براي مرور مهمترينهايش بايد به «فرزند صبح» بهروز افخمي و «صنوبر» مجتبي راعي درباره زندگي امامخميني(ره) و «سردار جنگل» امير قويدل درباره زندگي ميرزا كوچكخان اشاره كرد. «طيبخان» كه نام كتاب و احتمالا فيلم دهنمكي درباره مشهورترين فرد خاندان حاجرضايي است، يكي ديگر از اين فيلمها بر مبناي زندگينامه اشخاص حقيقي خواهد بود.
- دغدغه شخصي حاجمسعود
دهنمكي با اشاره به اينكه قصد دارد كتاب خود را آبانماه آينده همزمان با سالروز اعدام طيب در پادگان حشمتيه تهران منتشر كند، به همشهري ميگويد: «كتاب 2جلد و حدود 1400صفحه و جامعترين پژوهش درباره طيب و قيام 15خرداد است كه نگارش آن 5سال طول كشيد. البته مركز اسناد انقلاب پيشنهاد چاپ كتاب را داده و از آنجا كه چنين كارهايي براي بخش خصوصي دشوار است، شايد آن را به مركز اسناد بسپارم. با اين همه فراموش نكنيد كه كتاب طيب جنبه سفارشي ندارد و دغدغه شخصي من بوده است.»
كارگردان دوگانه «رسوايي» درباره نسخه سينمايي طيب همچنين ميگويد: «گمان ميكنم تا پايان امسال پيشتوليد را به نتيجه برسانيم اما هنوز چيزي قطعي نشده است. براي انتخاب بازيگر اصلا دنبال شباهت چهره بازيگر به طيب نيستم و دنبال كسي ميگردم كه منش طيب را در او بيابم. فعلا هم همه گزينهها در حد گمانهزني است و نميخواهم براي كسي توقع ايجاد شود. بهنظرم بهترين تعبير را درباره طيب امام داشت كه او را «حر انقلاب» ناميد.»
- دست بالا در تلويزيون
دكتر محمد قريب، شهيدان عباس بابايي، علياكبر شيرودي و احمد كشوري، محمدرضا پهلوي، محمدحسين شهريار و خيليهاي ديگر را ميتوان در سريالهاي تلويزيوني رد زد كه زندگي آنها در قالب سريالهاي «روزگار قريب»، «شوق پرواز»، «سيمرغ»، «معماي شاه»، «شهريار» و... به تصوير كشيده شده است. تلويزيون در عرصه ساختن مجموعههايي با موضوع زندگينامه اشخاص مهم سياسي، فرهنگي و اجتماعي نسبت به سينما دست بالا را دارد.
بخشي از چرايي موضوع طبعا به فرصت زماني بيشتر براي شرح زندگي چهرهها در سريال نسبت به فيلم بازميگردد اما بخش ديگر را هم بايد گذاشت بهحساب جدي گرفته نشدن اين فيلمها در سينماي ايران. همان معدود ساختهها هم معمولا همراه بودهاند با اما و اگرهاي فراوان و تعبيرهاي مختلف كه نتيجهاي جز لطمه خوردن به سير طبيعي توليد و نمايش فيلم نداشته است. جالب اينكه كمبود چنين آثاري بهتازگي از سوي رهبر معظم انقلاب هم گوشزد شد؛ جايي كه ايشان در ديدار با عوامل «ماجراي نيمروز» درباره توليد فيلمي درباره شهيد اسدالله لاجوردي نكاتي را بيان كردند.
- زندگيهايي كه فيلم نميشوند
در تاريخ ايران كم نيستند چهرههايي كه براي بدلشدن به قهرمان فيلمي براساس زندگينامه خودشان بسيار درخشان هستند اما كمتر فيلمي با موضوع قهرمانان ايراني روانه پرده شده است. فرهاد توحيدي كه نگارش فيلمنامهاي با موضوع زندگي شهيد سيدمحمد بهشتي را به پايان برده، به همشهري ميگويد: «اصولا در ايران ما خاطرات سياسي متقن كم داريم و زندگينامههاي كمي هم از چهرهها در دسترس است.
ما در نوشتن فيلمنامه و زندگينامه اشخاص درگير اما و اگر هستيم و چون شخصيتهاي تاريخي بايد در ظرف زمانه خود بررسي شوند، نوعي مصلحتانديشي و تصادم با قرائتهاي رسمي گريبان كار را ميگيرد. اصولا اگر شخصيتي داراي وجوه مناقشهبرانگيز نباشد، براي نگارش فيلمنامه جذابيت ندارد و اين ميشود كه همكاران ما معمولا از كار كردن درباره شخصيتها در زمان حيات آنها طفره ميروند و بعد از مرگ هم دشواري كار چندبرابر ميشود.»