به گزارش همشهري، حميد چيتچيان، وزير نيرو ميگويد: هماكنون ميزان كل منابع آبي كشور حدود ۱۰۰ ميليارد مترمكعب است كه از اين ميزان حدود ۹۲ درصد در بخش كشاورزي، ۶ درصد در بخش شرب و ۲ درصد در بخش صنعتي مصرف ميشود. البته در مقابل مسئولان وزارت جهادكشاورزي اتهام سهم 92درصدي بخش كشاورزي از آب را بيانصافي ميدانند و معتقدند سهم اين بخش از مصرف منابع آبي فقط در حدود 70درصد است.
- بيشتر از كشورهاي پرآب
مصرف بالاي آب در بخش كشاورزي ايران در شرايطي است كه براساس آمارهاي بينالمللي، در كشورهاي با درآمد كم تا متوسط، مصارف آب كشاورزي در حدود 80درصد از كل مصارف آب آن كشورها را تشكيل ميدهد و 10درصد از منابع آب نيز در بخش صنعت مصرف ميشود.
همچنين در كشورهاي با درآمد بالا، فقط حدود 30درصد از كل مصارف آب در بخش كشاورزي است و حدود 60درصد منابع در بخش صنعت به مصرف ميرسد. از سوي ديگر براساس استانداردهاي جهاني، كشورها بهطور متوسط فقط ۲۰ درصد منابع آبي خود را مورد استفاده قرار ميدهند اما اين ميزان در ايران به بيش از ۸۰ درصد ميرسد.
مسئلهاي كه در سالهاي اخير اغلب در قالب فرونشست دشتها خود را بروز داده و معضل بحران آب را پررنگتر كرده است. محمد ابراهيم نيا، مديركل دفتر برنامهريزي كلان آب و آبفاي وزارت نيرو معتقد است: وضعيت بحراني آب در شرايط فعلي، نتيجه تصميمات اشتباه در 40سال گذشته است و براي بازگشت به حالت قبلي و ترميم به ۵۰ سال زمان نياز دارد.
- 25درصد بيشتر مصرف ميكنيم
از سوي ديگر سازمان جهاني بهداشت، ميانگين سرانه مصرف آب براي برآوردن نيازهاي حياتي و بهداشتي هر فرد در روز را 150ليتر تعيين كرده است؛ همچنين آخرين آمارها نشان ميدهد ميانگين سرانه كل مصرف آب شرب در ايران (در بخشهاي تجاري، صنعتي، خانگي، فضاي سبز و...) حدود 204ليتر در روز است كه در مقايسه با اكثر كشورهاي اروپايي كه سرانه مصرف آنها حدودا بين 100تا 160ليتر در روز اعلام شده بالاتر و نسبت به برخي كشورهاي اروپايي و آمريكايي ازجمله سوئيس (با سرانه مصرف 252ليتر در روز)،
فنلاند (213ليتر در روز)، ايتاليا (213ليتر در روز)، آمريكا (295ليتر در روز) و كانادا (326ليتر در روز) كمتر است اما فارغ از سهم هر بخش از مصرف آب و همچنين سرانه مصرف آب شرب در ايران، مسئلهاي كه در اين ميان مطرح ميشود اين است كه ايران بهعنوان كشوري كه حدود 1.1درصد از خشكي و جمعيت كره زمين را در بر ميگيرد، فقط 36صدم درصد از منابع آب شيرين جهان را در اختيار دارد و 75درصد از سرزمين آن نيز در منطقه خشك و نيمه خشك قرار گرفته است. در اين شرايط سرانه مصرف آب شرب ايران حدود 25درصد از حد استاندارد تعيين شده از سوي سازمان جهاني بهداشت، بيشتر است اما به واسطه كمبود منابع آب تجديد پذير در كشور، اين ميزان از مصرف توجيهپذير نيست.
- سرانه آب تجديدپذير ايرانيان در روند نزولي
محمد ابراهيم نيا، مديركل دفتر برنامهريزي كلان آب و آبفاي وزارت نيرو ميگويد: از سال76به بعد ايران با افزايش دما مواجه بوده بهطوري كه متوسط دماي كشور از حدود 18.1درجه سانتيگراد در اواسط دهه 70به 19.2درجه سانتيگراد در روزگار فعلي رسيده و اين در حالي است كه در مقابل هر 2 درجه سانتيگراد افزايش دماي هوا، 27ميليارد مترمكعب بر تبخير آب ايران افزوده ميشود. بر همين اساس آمارهاي چند سال اخير آبهاي تجديدپذير كشور نيز نشانگر اين واقعيت است كه ميزان آب تجديدپذير از 130ميليارد مترمكعب در سالهاي گذشته به 116ميليارد مترمكعب كاهش داشته است.
در شرايط فعلي ايران حجم آب تجديدپذير كشور سالانه 116ميليارد مترمكعب برآورد ميشود و با احتساب جمعيت 80ميليوني كشور، سرانه آب تجديد پذير به ازاي هر ايراني سالانه فقط هزار و 450مترمكعب است درحاليكه طبق اعلام وزارت نيرو، اين ميزان در سالهاي حوالي 1300به حدود 13هزار مترمكعب ميرسيد. مسئله نگرانكننده اين است كه در ادامه روند كنوني از يك سو هر سال بر جمعيت كشور افزوده ميشود و به همين واسطه هر سال ميزان سرانه آب تجديدپذير ايرانيان كاهش مييابد. در اين حالت چنانچه روند كاهش حجم آبهاي تجديد پذير نيز ادامهدار باشد، سرانه آب ساكنان سرزمين ايران با سرعت بيشتري كاهش خواهد يافت.