اما اگر با ماشين سفر مي‌كنيم و فرصت هم داريم، چرا هميشه با بيش‌ترين سرعت به سمت مقصد مي‌رويم؟ يعني مقصد، تمام سفر ماست؟ پس زيبايي‌هاي مسير چه مي‌شود؟ آن‌ها را كي قرار است ببينيم؟
ميلاد امام رضا(ع) است و اين‌روزها خادم‌هاي حرم با شور و شوق زيادي مشغول وصل‌كردن ريسه‌هاي رنگي و شست‌و‌شوي حرم هستند. اين‌روزها مقصد بسياري از سفرها مشهد است و اصل سفر مشهد هم زيارتش است.
اما خوب است اگر مي‌توانيم به‌جز زيارت و گشت‌وگذار در مشهد، زيبايي‌هاي ديگر استان‌هاي خراسان را نيز ببينيم. در اين مطلب به برخي از اين جاهاي ديدني‌ها سفر مي‌كنيم.
عکس: جعفر کبوتری
يكي از زيباترين تجربه‌هاي سفر به مشهد، شنيدن نواي نقاره است. به اين كار «نوبت‌زني» مي‌گويند و بيش‌تر از 400 سال است كه نقاره‌چي‌ها دو نوبت در روز نقاره مي‌زنند. آن‌ها قبل از طلوع و غروب خورشيد از 106 پله‌ي «ايوان نقاره» بالا مي‌روند و 20 دقيقه در كرناها مي‌دمند و روي طبل‌ها مي‌زنند تا مردم بدانند چيزي به قضاشدن نماز باقي نمانده.
مهم‌ترين ساز اين مراسم كهن، طبلي است كه تغيير ريتم را مديريت مي‌كند و به آن «سرچاشني» مي‌گويند. «سرنواز» نيز كه سردسته‌ي كرنانوازان است ساز مهمي دارد و چند دقيقه پس از آغاز مراسم، كرنايش را به طرف گنبد طلايي امام رضا(ع) مي‌گيرد و مي‌نوازد.
صوت كرناي او شبيه صحبت‌كردن است و تعابير مختلفي از اين نوا مي‌شود. اما تعبيري كه خود كرنانوازان از اين نوا دارند اين است:
«سلطان دنيا و عقبي/ علي‌بن موسي‌الرضا»
البته روز ميلاد امام رضا(ع) نوبت‌زني فرق دارد؛ نقاره‌چي‌ها در روزهاي عيد، جداي از دو نوبت روزانه، يك ساعت پس از نماز صبح و نماز عصر هم نقاره مي‌زنند و بنابراين مردم مشهد و زائران حرم مي‌توانند چهاربار صداي نقاره‌زني را بشنوند و به گنبد طلايي چشم بدوزند و سلام دهند.
عكسي قديمي از آرامگاه قطب‌الدين حيدر/ عكس: محمدمهدي كرماني
آرامگاه «قطب‌الدین حیدر»، از مشاهیر و عارفان قرن ششم و هفتم هجري قمري از ديدني‌هاي مهم شهر تربت‌حيدريه است. بخش زیرین گنبد آرامگاه سرخ‌رنگ و خيره‌كننده است و با نقش‌هاي هندسي زيبايي تزيين شده است. صحن آرامگاه نيز زيبا و سبز است، اما حالا ديگر اين سه درخت زيبا وجود ندارند كه روي آرامگاه حيدري سايه بيندازند.
سمفوني زيباي رنگ‌ها در فصل برداشت زعفران و زرشك/ عكس: سعيد هاشمي‌گلزار
زعفران و زرشك از مهم‌ترين محصولات خراسان به حساب مي‌آيند و تماشاي برداشت آن‌ها تجربه‌ي خاطره‌انگيزي است. زعفران كه در گذشته به زرپران مشهور بوده بيش‌تر در شهرستان‌هاي زاوه، تربت‌حیدریه، تایباد، باخرز، گناباد و بجستان در استان خراسان رضوی و شهرستان‌های قائنات، فردوس، سرایان و بیرجند در استان خراسان جنوبی كشت مي‌شود.
مزرعه‌هاي زرشك در قائنات نيز مهم‌ترين محل كشت اين محصول به‌شمار مي‌‌رود و گفته مي‌شود قائنات توليد 95درصد زرشك دنيا را در اختيار دارد.
آرامگاه فردوسي
هارونيه/ عکس‌ها: مهبد فروزان
از نوشته‌های مورخان یونانی برمی‌آید که در دوره‌ي هخامنشیان از شهر توس به نام «سوسیا» یاد می‌شده و یکی از پایتخت‌های ایالت پارت در شمال شرقی ایران بوده است. هنوز هم توس از جاذبه‌هاي مهم خراسان رضوي است و آرامگاه فردوسي و گنبد هارون معروف به هارونيه مهم‌ترين ديدني‌هاي اين شهر تاريخي هستند.
هارونيه قديمي‌ترين بناي تاريخي توس است و در 600 متري آرامگاه فردوسي قرار دارد. برخي معتقدند هارونيه زندان هارون‌الرشيد بوده اما به‌نظر برخي ديگر اين‌جا خانقاهي به‌جامانده از دوران ايلخاني است.
عكس: آرشيو روزنامه‌ي همشهري
«پاژ»، روستايي در نزديكي مشهد، زادگاه فردوسي است. اين روستا با 800 هكتار مساحت و 700 نفر جمعيت يك خيابان اصلي به‌نام فردوسي دارد كه از جاده‌ي كلات منشعب مي‌شود. در اين روستا خانه‌اي قرار دارد كه گفته مي‌شود متعلق به فردوسي بوده، اما هنوز كاملاً اثبات نشده است.
كلات نادري/ عكس: داوود آتش‌افروز
كمي دورتر از روستاى پاژ در منطقه‌ای کوهستانی، شهر کلات قرار دارد. شهری تاریخی که بیش‌تر به‌خاطر «کاخ خورشید» یا «کلات نادری» معروف است.
كلات نادري، بنايي هشت‌‌ضلعي با برجي استوانه‌اي و نمايي كنگره‌دار است که به دستور نادرشاه افشار ساخته شد تا دژ نفوذناپذیری باشد برای خزانه‌ی جواهرات و دارایی‌هایش، مثل تخت طاووس، الماس کوه نور و دریای نور و... که حتی تیمور گورکانی هم بعد از 14بار حمله به این شهر، موفق به فتح آن نشد!
آرامگاه خيام/ عكس: شيوا حريري
نيشابور پس از مشهد، دومين شهر بزرگ استان‌هاي خراسان است. اين شهر باستاني كه در دامنه‌های بینالود جای گرفته، از مهم‌ترین مراکز تاریخی، گردشگری و صنعتی ايران است. مهم‌ترين سوغات اين شهر فيروزه است و مهم‌ترين بناهاي آن آرامگاه خيام و عطار نيشابوري.
عمارت كلاه‌فرنگي/ عكس: سايت سيري در ايران
عمارت کلاه‌فرنگی بیرجند یا ارگ حسام‌الدوله در مرکز شهر بیرجند در استان خراسان جنوبی قرار دارد. این بنا که امروزه با نام ارگ کلاه‌فرنگی شناخته می‌شود از جاهاي ديدني اين شهر است.
چشمه گراب/ عكس: آرشيو روزنامه‌ي همشهري
چشمه گراب در ۵۰ کیلومتری جنوب مشهد قرار دارد. گفته مي‌شود آب آن سرشار از مواد معدني است و خواص درمانی فراواني دارد. اهالي منطقه و مسافران از آب این چشمه به‌عنوان دارو و برای التیام زخم‌های سطحی استفاده می‌کنند.
عمارت آیينه‌خانه‌ي مفخم/ عكس: ارشك رجب‌پور
«آیينه‌خانه‌ي مفخم» یا «دارالحکومه سردار مفخم» از بناهای دوره‌ي قاجار در شمال شهر بجنورد در استان خراسان شمالی است. این بنا در دهه‌ي ۱۲۵۰ خورشیدی و هم‌زمان با دوره‌ي حکومت ناصرالدین‌شاه به دستور «یارمحمدخان شادلو» معروف به «سردار مفخم» ساخته شده و در ديدارهاي رسمي و تشريفات نظامي و حكومتي از آن استفاده مي‌شده است.
تالار آیینه يا محور اصلی ساختمان، در طبقه‌ي دوم قرار گرفته و از طریق پلکان‌هاي انتهای شرقی وغربی ساختمان و راهروی طبقه‌ي اول قابل دسترسی است.