به گزارش ایسنا، کتابخانه و موزه ملی ملک، موقوفه آستان قدس رضوی، تالارهای «هزارداستان» و «تمبر» را در آیین گرامی‌داشت میلاد امام رضا علیه‌السلام و اختتامیه نهمین جشنواره فرهنگی- هنری ماه هشتم افتتاح کرد، تا در سرانه فضای استاندارد موزه‌ای در تهران افزایش یابد و با بهره‌گیری از فناوری‌های نوین و استاندارد جهانی در زمینه تجهیزات، نور و طراحی و گرافیک موزه‌ای، اتفاقی تازه در ساخت و پیدایش تالارهای موزه‌ای در ایران رخ دهد.
- بهره‌گیری از فناوری روز با تکیه بر دانش ایرانی
سیدمحمدمجتبی حسینی، مدیرعامل کتابخانه و موزه ملی ملک در مراسم افتتاح دو تالار «تمبر» و «هزار داستان» در این کتابخانه، با تشریح تغییراتی در کتابخانه و موزه ملی ملک در سال‌های گذشته گفت: امروز شصت و ششمین جشن وقف‌نامه‌ای کتابخانه و موزه ملی ملک به شمار می‌آید که به وصیت و تاکید حاج‌حسین‌آقا ملک در 9 سال اخیر به نظم برگزار شده است. در بخش فرهنگی کتابخانه و موزه ملک، 9 سال پیش تصور کردیم اگر ایرادهای فیزیکی و محتوایی این نهاد را برطرف نکنیم، نمی‌توانیم بسیاری از امور را پیش بریم.
او یکی از آن ایرادها را رفع بحران‌های سازه‌ای و ساختمانی کتابخانه و موزه دانست و افزود: بنابراین اصلاح وضعیت عمرانی کتابخانه آماده شد و به تولیت آستان قدس رضوی گزارش شد.
وی ادامه داد: تولیت آستان قدس رضوی برای انجام عملیات عمرانی اصلاحی کتابخانه و موزه ملی ملک شرط‌هایی تعیین کرد، از جمله این که تعمیرات باید از محل درآمدهای موقوفات که آهسته و پیوسته است، صورت گیرد. همچنین در هنگام تعمیرات اجازه نداریم کتابخانه و موزه را تعطیل کنیم و باید هنگام تعمیرات، فضای کتابخانه و موزه مورد استفاده مراجعان باشد و هم‌زمان، تعمیرات انجام شود.
مدیرعامل کتابخانه و موزه ملی ملک ادامه داد: ما نیز به جزء این دو شرط تولیت، برای خودمان شرطی گذاشته بودیم، این که بکوشیم در امور فرهنگی، توسعه داشته باشیم. از کتاب‌ها و آثار خوب نگهداری کنیم و در معرفی آن‌ها بکوشیم. به هر حال با رعایت این شرط‌های گوناگون کار را آغاز کردیم.
او از جمله‌ی این اقدامات را در مرحله نخست، نوساری مخازن آثار و کتاب‌ها دانست و ادامه داد: در ادامه توانستیم گنجینه‌ای تهیه کنیم که همه استانداردهای روز جهان را داشته باشد.
- بخشی از فضای کتابخانه را از وزارت امور خارجه پس گرفتیم
حسینی با اشاره به پس‌گرفتن بخشی از فضای زیرزمین کتابخانه و موزه ملی ملک که در دست وزارت امور خارجه بود، نیز تاکید کرد: تالار همایش‌ها و نگارخانه ملک در آن فضا ساخته شد. پس از آن بخشی برای مرمت و حفاظت آثار طراحی و تعبیه کردیم که به بهره‌برداری رسید.
وی درباره‌ی دیگر اقدامات انجام شده در فازهای بعدی ساماندهی این کتابخانه و موزه بیان کرد: در فاز بعدی 180 متر فضای خدمات کتابخانه‌ای را سامان دادیم. کتابخانه و موزه ملک، امروز 1550 متر فضای خدمات کتابخانه‌ای به جز فضاهای پشتیبانی کتابخانه دارد. مرحله پایانی که همه تلاش‌مان را صرف آن کرده‌ایم، به روزرسانی موزه است. تلاش کردیم موزه را آماده‌ی پیام‌هایی کنیم که می‌تواند در قالب و ظرف موزه ارایه شود.
مدیرعامل کتابخانه و موزه ملی ملک ادامه داد: در این به‌روز رسانی سعی کردیم کتابخانه و موزه با تجهیزات روزآمد، همراه شود و دگرگونی به وجود آمده، ملال‌انگیز نباشد. بنابراین بخشی از تالارهای موزه، به روز شد و برخی دیگر نیز در حال ساخت است و نمایشگاه دایمی «تمبر» و «هزار داستان» نیز افتتاح شدند.
حسینی با بیان این‌که در موزه تمبر هر بار فرصت دیدن 400 تمبر خاص فراهم می‌شود، به افتتاح تالار «هزارداستان» نیز اشاره کرد و گفت: کتابخانه و موزه ملی ملک، گنجینه‌ای بزرگ از نسخه‌های گوناگون خطی از تاریخ و ادبیات ایران دارد که میراث نیاکان‌مان به شمار می‌آید. بنابراین با هدف به روز کردن آثار در این ظرف، در نمایشگاهی دایمی که «هزارداستان» نام گرفته است، نسخه‌های خطی با موضوع داستان و داستان‌سرایی به نمایش درآمده‌اند، داستان‌های ملی و دینی در ان‌ها گنجانده شده است.
- طراحی و ساخت نور در موزه ملک نخستین تجربه موزه‌داری در ایران
وی با بیان این‌که برای افتتاح دو تالار دایمی «تمبر» و «هزارداستان»، رویدادهایی نو در این موزه انجام شده، توضیح داد: طراحی و ساخت نورهایی استاندارد که نمایشگاه‌ها به آن‌ها طراحی شده، نخستین تجربه در حوزه موزه‌داری ایران بود. تا قبل از این اتفاق باید نورهای استاندارد را از کشورهای دیگر وارد می‌کردیم. همچنین در طراحی و ساخت ویترین‌های استاندارد و مناسب موزه نیز از فناوری داخلی بهره گرفته شده اس
مدیرعامل کتابخانه و موزه ملی ملک ادامه داد: این تازه تاسیس شده دارای سناریوی منسجم و روایت‌محورند تا بتوانند گذرگاه تعامل و گفت‌وگو باشند. همچنین تلاش کردیم آن‌چه در بضاعت‌مان در حوزه فناوری‌های جدید بوداستفاده کرده و سوژه‌هایی انتخاب کنیم که با میراث به‌جای‌مانده حاج حسین آقا ملک، هم‌سو باشد.
- کتاب باید در ظرف جهان امتحان پس دهد!
هوشنگ مرادی کرمانی، نویسنده نیز در صحبت‌هایی درباره‌ی افت کتاب‌خوانی در ایران گفت: کتاب در جهانی عرضه می‌شود که جهان ظرف‌ها است، در گذشته می‌گفتند اثری می‌تواند ماندگار باشد که امتحان پس دهد و مردم عوام بفهمند و خواص بپسندند. بنابراین کتاب باید بتواند از یک موقعیت سیاسی- اجتماعی بگذرد. باید دید کتابی که در یک حکومت در شرایط سیاسی، اجتماعی نوشته شده است، اگر حکومت دگرگون شود و شرایط سیاسی- اجتماعی تغییر یابد، باز هم خواندنی است یا خیر!
وی افزود: حرکتی که کتاب می‌تواند ایجاد کند باید از زمان جلوتر باشد و با گذر زمان کهنه نشود. در حطیه کتاب، زمان بهترین داور است، یا به تعبیر نیما یوشیج؛ کسی که داور است با غربیلش از پشت سر هنرمند می‌آید و زمان غربیل می‌کند. بنابراین باید پرسید که آیا کتاب برای کسانی دیگر در زمانی دیگر حرفی برای گفتن دارد یا نه، یا مصرف و استقبال از آن تنها در یک موقعیت و شرایطی بوده است! به همین دلیل چنین کتابی دقیقا یکبارمصرف است یا زمان‌مصرف دارد.
این نویسنده ادامه داد: گاهی می‌اندیشیم چرا سعدی، حافظ و مولانا پس از گذر سده‌های بسیار هنوز حرفی برای گفتن به جامعه امروز دارند؟ سخن شیرین حافظ، سعدی و مولانا امروز هم تاریخ مصرف دارد و به دل جامعه امروز نیز می‌نشیند. در این میان کتاب‌های فصلی داریم که بیرون می‌آیند و بسیار هم مورد استقبال قرار می‌گیرند، مانند کتاب «خاطرات شعبان جعفری» که به گفته‌ی ناشر تا 50 هزار نسخه از آن فروخته شد. اما این اثر پس از چهار، پنج ماه چه شد؟ چرا بازنشر آن به سال‌های بعد نکشید. انگار مانند جرقه‌ای آمد و رفت، چون تاریخ مصرف آن هم در همان زمان بود.
مرادی کرمانی درباره ماندگاری برخی از آثار ادبیات جهان نیز گفت: آثاری مانند «پیرمرد و دریا» از ارنست همینگوی و هاکلبریفین از مارک تواین را می‌بینید که سال‌هاست منتشر می‌شوند و مورد استقبال می‌گیرند. همچنین آثاری بسیار وجود دارد که با گذشت سال‌ها از انتشار، به زبان‌های گوناگون ترجمه و منتشر شده‌اند اما باز هم مخاطبان از آن‌ها استقبال می‌کنند. واقعیت این است که جهان هستی، جهان ظرف‌ها است و همین ظرف‌ها موجب شده‌اند کتاب‌ها و آثار هنری، امتحان پس دهند، آزمونی که باید دید در دیگر ظرف‌های گوناگون آیا می‌توانند پاسخ‌گوی مخاطبان باشند؟
او با اشاره به این‌که کتابی مانند «بینوایان» اثر ویکتور هوگو تقریبا 25 بار در سینما با کارگردانی‌های گوناگون به نمایش درآمده است، افزود: یعنی 25 ژان والژان به مردم نمایش داده شده است. همچنین در قالب سریال‌های تلویزیونی و نمایش‌نامه‌ها نیز به کار گرفته شده است. این کتاب بیش از 120 بار به زبان‌های گوناگون دنیا ترجمه شده است؛ ترجمه‌ای که بینوایان را به ظرف زبان‌های گوناگون دنیا می‌برد و در این میان هر مترجم می‌کوشد بینوایان را مطابق با فرهنگ و زبان مردم جامعه‌اش بازگرداند.
خالق «قصه‌های مجید» با اشاره به تاثیر ترجمه در فرهنگ‌های گوناگون بیان کرد: خوب است بدانیم در ترجمه، حس هنری که در یک اثر وجود دارد باید به وسیله یک زبان دیگر بیان شود تا تاثیرگذار باشد، چون هر زبانی واژه‌های حسی خود را دارد؛ واژه‌هایی که برای یک ملت مقدس هستند و در برابر واژه‌هایی دارند که برای ملت ناپسند و ناسزا به شمار می‌آیند. بدین‌ترتیب ترجمه یک اثر و تکرار آن در زبان‌های گوناگون جهان، اهمیتی بسیار می‌یابد.
- گمشده‌های تاریخی را نزد اهل‌بیت پیدا می‌کنیم
حجت‌الاسلام و المسلمین محمدرضا زائری، کارشناس حوزه دین در این مراسم گفت: ایرانی در مکتب اهل بیت (ع) به دنبال گمشده عدالت بود که گذشتگانمان از ان حرف می زدند و برای دست‌یابی به آن می‌کوشیدند که گمشده‌های تاریخی خود را نزد اهل بیت پیامبر (ص) یافت و با تماشای آن در آیینه‌ای مانند علی‌بن موسی‌الرضا علیه‌السلام آرام گرفت.
او با تشریح دلایل گرایش ایرانیان به اهل بیت (ع) این پرسش را مطرح کرد که چرا وقتی مکتب امام رضا (ع) به ایران وارد شد، این‌گونه شیفتگی به وجود آمد؟ و افزود: نخست باید یادآور شوم مردم ایران در امور مذهبی با کسی تعارف نداشتند؛ همچنین نمی‌پذیرم و تاریخ هم چنین روایت نکرده است که بگوییم مردم ایران از روی ناچاری و بدبختی به مکتب امام رضا (ع)روی آوردند، در گرویدن به دین و آیین محدودیتی وجود نداشته است.
وی در پاسخ به علت‌های شیفتگی و گرایش ایرانیان به اهل بیت نیز گفت: چرا بسیاری از اطرافیان امام علی (ع) ایرانی بودند؟ باید یادآور شوم تنها سلمان فارسی نیست که اهل ایران است؛ میثم تمار و بسیاری دیگر هم ایرانی بودند. ایرانی، به دنبال نور بود، به همین دلیل افتخار ماست که نیاکان‌مان در ظلمت‌های تاریخی به دنبال نور می‌گشتند؛ جست‌وجویی که به دنبال نور در گفتار، کردار و پندار بود.
به گزارش ایسنا، در ادامه این آئین؛ چهار کتاب «گنج ملک (2)» گزیده نفایس خطی و موزه‌ای کتابخانه و موزه ملی ملک، «باغ نظر» مجموعه مقالات نشست‌های «زیبایی» در این گنجینه، «سفرنامه یوهان اشترویس» و «سفرنامه‌های انگلیسی در ایران»، رونمائی شدند.