برآورد ميشود بيش از ۸۰ درصد شركتهاي بزرگ دنيا از خدمات مشاورهاي اين شركت استفاده كرده باشند. اين شركت در بيش از ۱۱۰نقطه از جهان دفتر نمايندگي و مشاوره داير كرده است. تعداد كاركنان آن 17هزار نفر تخمين زده ميشود. بخش عمده كاركنان اين شركت فارغالتحصيلان رشتههاي مديريت اجرايي، مديريت بازرگاني، مديريت مالي و اقتصاد هستند. درآمد اين شركت از محل خدمات مشاوره در سال۲۰۱۴ بيش از ۸ميليارد دلار بوده است. بنياد مكنزي كه هماكنون بزرگترين شركت مشاور سرمايهگذاري در دنياست با ارائه يك تحليل به قلم متيو ليمرل و دنيل چيرلا كه از تحليلگران ارشد مكنزي در دفتر لندن هستند از وقوع انقلاب بنيادين در بازارهاي سرمايه و صنعت تأمين مالي در دنيا خبر داد.
يك دهه پس از پايان بحران مالي سال۲۰۰۸ بازارهاي سرمايه و شركتهاي تأمين سرمايه (CMIB) تحتتأثير فشار بسيار سنگيني ازجمله كاهش درآمدها، افزايش هزينهها و همچنين برنامههاي راهبردي كند و غيرضروري قرار گرفتهاند كه آينده اين صنعت را پرمخاطره كرده است. اين يك واقعيت غيرقابل انكار است كه همه تلاشها تاكنون براي توسعه عملكرد پايدار اين صنعت با شكست مواجه شده است. به اين ترتيب با فهم اين مسئله كه ديگر مدلهاي سنتي بازارهاي مالي نظير آنچه شركتهاي تأمين سرمايه و بازارهاي سرمايه انجام ميدهند براي دنياي كنوني كارا نيست، بايد اقدامات بنياديني براي احياي هر دو بخش از بازارهاي مالي آغاز كرد چرا كه مدلهاي سنتي بازارهاي سرمايه و همچنين صنعت تأمين مالي اكنون ديگر جوابگوي نيازهاي بازار نيستند.
- كاهش درآمد بازارهاي سرمايه
براساس آمار موجود نسبت بازده دارايي يا بازده حقوق صاحبان سهام (ROE) هر دو صنعت در سال۲۰۱۵ در جهان در محدوده ۱۰درصد بوده كه اين مقدار از سال۲۰۱۴ تغيير محسوسي نداشته است.
اگرچه بانكهاي آمريكايي عملكرد بهتري نسبت به همتايان اروپايي خود داشتهاند و ميانگين بازده حقوق صاحبان سهام آمريكا در مقايسه با بزرگترين بانكهاي اروپا 2برابر بوده است (نسبت۵ در مقابل ۱۰) اما ۱۰ بانك سرمايهگذاري برتر جهاني امسال براي سومين سال متوالي با كاهش درآمدهايشان مواجه شدند و اين كاهش عموما در درآمدهاي ثابت اين بانكها اتفاق افتاده است.
- ظهور قدرتهاي جديد در صنايع مالي
در اين مدت بازارهاي سهام و بانكهاي سرمايهگذاري تجارب ارزندهاي را پشت سر گذاردهاند اما در عين حال در همين مدت برخي شركتهاي تأمين سرمايه ملي و منطقهاي توانستهاند برنده واقعي اين تحولات باشند و سهم بيشتري از بازار را در اختيار بگيرند. براي بسياري از بانكهاي بزرگ دنيا تحميل هزينههاي عمليات بانكي پيچيده و گرانقيمت و همچنين اعمال قوانين محيطزيست به يك چالش بزرگ در برابر يك سود پايدار تبديل شده و رشد اقتصادي آنها را تحتتأثير قرار داده است.
بهطور مثال، در بخش ابزارهاي مالي با درآمد ثابت كه در سبدهاي ارزي و كالايي سرمايهگذاري ميكنند بهويژه اتحاديه ايافسيسي (گروه توسعه ابزارهاي با درآمد ثابت كالايي و ارزي) اوضاع بدتر است و فشارهاي بيشتري در زمينه رشد سود، افزايش هزينهها و همچنين ذخاير سرمايههايشان ديده ميشود بهطوري كه براساس محاسبات گروه ايافسيسي در سال۲۰۱۵ فقط ۴۶درصد از درآمدها متعلق به ۱۰بانك بزرگ اين گروه بوده است درحاليكه اين ميزان در سال۲۰۱۰ ميلادي بيش از ۶۱درصد محاسبه شده بود. در پايان سال۲۰۱۵ نسبت قيمت سهام ايافسيسي به ارزش دفتري اين گروه ۰٫۶ درصد بود. اين بهمعناي اين است كه حقوق صاحبان سهام اين صنعت نسبت به ارزش دفتري صنعت در اين مدت ۱۰۵ميليارد دلار كاهش يافته است.
- تكهتكه كردن كارساز نبود
در مقابل اين مشكلات بانكها براي نجات خود بخشهايي را كه با بحران نقدينگي مواجه بودند را يا به بخشهاي كوچكتري تقسيمبندي كردند و يا بهطور كل از فعاليت در آنها خارج شدند اما اين اقدامات كافي نبود و هزينههاي سنگين همچنان در حال تضعيف عملكرد آنهاست. استفاده از تكنولوژيهاي جديد در حال گسترش است اما تعداد زيادي از بانكها همچنان در مقابل ايجاد تغييرات بنيادي در انجام مدلهاي عملياتيشان و پذيرفتن پتانسيلهاي سودآور عصر ديجيتال مقاومت ميكنند. علاوه بر اين ارزش افزوده بانكهاي سرمايهگذاري توسط بانكهاي مدرنتر مورد تهديد جدي قرار گرفته است.
گزارشهاي متعددي نشان ميدهد درحاليكه اينگونه بانكها يا شركتهاي تأمين سرمايه براي اينكه تماما ديجيتال شوند مقاومت ميكنند شركتهاي نوظهور در اين صنعت با استفاده از ابزار الكترونيك و ديجيتال به سرعت در حال تدارك نقدينگي مورد نيازشان هستند.
- ظهور مشتريهاي جديد
اينها باعث شده است كه مشتريان لامكاني بدون درنظر گرفتن محدوده جغرافيايي و نوع خدمات بهصورت غيرمتمركز دنبال شركتهايي باشند كه خدمات بهتري به آنها ارائه ميكنند. با اين شرايط روزبهروز بر شدت بادهاي مخالف سهمگيني كه پيش روي اين صنعت قرار گرفته، افزوده ميشود؛ بادهاي مخالفي مانند رشد درآمدهاي نامتوازن و بيكيفيت، امواج بيرحم مقررات، تعميق پيچيدگيهاي توليد، افزايش رقابت و آثار دنبالهدار خروج انگلستان از اتحاديه اروپا.
- سودآوري بازارهاي سرمايه
با همه آنچه گفته شد، ارزيابيهاي بنياد مكنزي بارقههاي اميدي را براي تحول در اين صنعت نشان ميدهد.تحقيقات نشان ميدهد بهدنبال توسعه ابزارهاي ديجيتال بازيگران جديدي در حال ظهور هستند كه آمادهاند با بهكارگيري ابزار مدرن دنياي ديجيتال فرمان اين صنعت را به سمت مسير كاملا جديدي با مقياسهاي كاملا اقتصادي بچرخانند.اين رويه در سال قبل منجر به كاهش هزينه شركتهايي شد كه از ابزارهاي مدرن ديجيتال استفاده كردند و در عين حال به مشاجرات آنها در هيأت مديره براي كاهش هزينهها پايان داد.دادههاي آماري و همچنين تحقيقات ميداني كه بهتازگي انجام شده است ظرف ۳ تا ۵ سال آينده نوع جديدي از كسبوكار در بازار سرمايه و حوزه تأمين مالي شكل خواهد گرفت كه بنيانهاي اين صنعت را دگرگون خواهدكرد.در اينباره مكنزي با بررسي دقيق و كامل اطلاعات مالي ۱۷۵بانك و انجام گفتوگوي اختصاصي با دستكم ۲۰۰مدير ارشد در اين صنعت كه رهبري بازار را در اختيار دارند ۴مدل اصلي كسبوكار كه كاملا مطابق قواعد بازار هستند را شناسايي كرده است.شركتهايي كه براساس اين ۴مدل در بازار سرمايه و صنعت تأمين مالي فعاليت ميكنند قادرند با بهكارگيري روشهايي كه گفته خواهد شد سودهاي بسيار سرشاري را در آينده بهدست آورند.
۴مدل اصلي كسبوكار كه آينده بازارهاي سرمايه را ميسازند عبارتند از:
مدلهاي كسبوكاري كه اين قدرت را دارند كه بهطور كامل همه خدمات اصلي صنعت مالي را در ابعاد جهاني پوشش دهند، بر اين اساس پيشبيني ميشود در مجموع ۳ تا ۵ شركت تا چند سال آينده به اين قدرت دست پيدا كنند.
ظهور ۸ تا ۱۲ شركت بزرگ جهاني كه بستههاي نرمافزاري محصولات مالي را ارائه ميكنند و تمام فعاليتهايشان را بهصورت اختصاصي براي اين هدف متمركز كردهاند.
گسترش فعاليت بانكهاي تجاري منطقهاي كه از حق رأي بالايي در شركتها (كارخانههاي توليد كالا) برخوردارند.
افزايش تعداد رقباي غيربانكي در مناطق خاص و ويژهاي كه كسبوكارهاي كوچك در آنجا رشد كرده است.
- بسياري از شركتها بايد تغيير كنند
با اين تحولات هماكنون بسياري از شركتهاي موجود در حوزه صنعت سرمايهگذاري نياز به تغييراتي دارند كه آنها را به سمت يك مدل عملياتي موفق و كاهش هزينهها سوق دهد تا آنها قادر باشند فعاليتشان را به ساير نقاط نيز گسترش دهند.
نكته حائز اهميت اين است كه تعهدات و الزامات كاري اين صنعت در حوزه تأمين مالي صنايع و كسبوكارها، تصميمهاي بسيار دشواري را پيش روي اين صنعت قرار داده است. در عين حال اين شركتها در آينده بايد فعاليتهايشان را (براساس گزاره ارزش) چنان بر مبناي نيازهاي مشتريان تقسيمبندي كنند كه بتواند همه نيازهاي آنها را پاسخگو باشد.
راهحل مهم و اصلي اين است كه همراستا با استفاده از علوم مدرن مالي و استفاده از ابزارهاي ديجيتال براي انجام عمليات اجرايي و توزيع، از تحليلها و دادههاي آماري نيز براي شناسايي نيازها به بهترين شكل ممكن استفاده و بهرهبرداري شود.
- شكاف ديجيتال در مدل كسبوكار بانكها
صرفنظر از اينكه پيشگامان بازار سرمايه و همچنين بانكداري مبتكرانه(منظور صنعت تأمين مالي) كداميك از مدلهاي چهارگانه عملياتي كسبوكار را براي اهدافشان ترسيم كردهاند بايد ۸كليد اساسي را براي پيادهسازي برنامههايشان بهطور كاملا بيپروا اجرا كنند.
تعريف يك مدل بلندمدت كسبوكار بر مبناي تركيبي از فعاليتها (business portfolio) بازنگري ترازنامه و حذف فعاليتهايي كه مسير يكپارچهسازي فعاليتهاي شركت را محدود ميكند.
توسعه كيفي و سادهسازي خدماتي كه به مشتريان ارائه ميشود را بهعنوان يك گزاره بسيار مهم سودآوري درنظر بگيرند و در عين حال به مشتريهايي كه آمادهاند هزينههاي بيشتري پرداخت كنند خدمات ويژه و كميابي ارائه كنند.
پيادهسازي چارچوب اجرايي يكپارچه براي كاهش هزينهها از طريق ديجيتال كردن تمام فعاليتها در سرتاسر شركت يا سازمانشان
افزايش سطح تحليل و تبديل شدن به يك ماشين روباتيك يادگيري
بهروزرساني روشهاي مديريتي و جذب استعدادهاي درخشان
شناسايي رفتارهاي خطرپذير و توسعه ريسكپذيري
مشاركت يا افزايش فعاليت در بخش خدماتي صنعت