وقتي ماشين حساب آمد، يادگيري جدول ضرب به امري بيهوده تبديل شد. از زماني هم كه تب موتورهاي جستوجوي پرقدرتي مثل گوگل همهگير شد، ديگر كسي حافظهاش را براي بهخاطر سپردن اسم سايتها به زحمت نينداخت. امروز گوگل درگاه ورودي اغلب كاربران فضاي مجازي به اين دنياي جديد است. فرض كنيد اگر كره زمين يك درب ورودي داشت كه همه مجبور و يا راغب بودند كه از همان درب وارد عرصه زمين بشوند آنگاه آن در چه ارزشي پيدا ميكرد.
همين جايگاه ارزشمند باعث شده تا اين درگاه اينترنتي كنترل اطلاعات درخواستي ما را در دست داشته باشد. الگوريتمهاي جستوجوي گوگل دقيقا فرمولهايي هستند كه ما را براي دريافت اطلاعات درخواستيمان به جايي ميبرند كه سياستهاي مديران اين درگاه بزرگ تعيين ميكنند. گوگل كافي است اراده كند تا دسترسي كاربران برخي جريانهاي مغاير با سياستهاي خود را محدود كند؛ بهطور مثال چندماه پيش شركت گوگل اعلام كرد كه قصد دارد ميزان دسترسي به «اخبار بيكيفيت» ازجمله مطالب حاوي «اخبار جعلي» و «تئوري توطئه» را كاهش دهد. به ناگاه آمار بازديد از سايتهاي چپ و ضدجنگ به طرز محسوسي كاهش يافت.
بنا بر اظهارات شركت گوگل، اين شركت روشهاي ارزيابي مطالب را ارتقا داده و الگوريتمهايش را بهروز كرد تا در جستوجوهاي اينترنتي اخبار و مطالب بهاصطلاح موثق بالا بيايد. همچنين اين شركت دستورالعملهاي ارزيابي محتواي سايتها را به روز كرده و مثالهاي جزئيتري براي تشخيص مطالب ناخوشايند و كنار گذاشتن آنها آورده است. به اينترتيب چنين سايتهايي را از فهرست نتايج جستوجو در 2صفحه اول كنار ميگذارد و با پايين فرستادن جايگاه چنين سايتهايي در فهرست نتايج جستوجو، ميزان در دسترس بودن آنها را كاهش ميدهد.
گوگل هيچ توضيحي درباره مفهوم مدنظرش در ارتباط با توطئه و اخبار جعلي نداده، ولي براساس آنچه در عمل رخ داده بهنظر ميرسد منظورش سايتهاي خبرياي است كه نحوه پوشش و تفسير اخبارشان با رسانههاي جريان اصلي خبري دنيا در تعارض است. كافي است بدانيد كه با اعمال اين سياستهاي جديد يكي از سايتهايي كه افت بالايي داشته، سايت ويكيليكس بوده است. شما اسم اين جريان را چه ميگذاريد؟ من به آن ميگويم سانسور به روش گوگل. در دنياي رسانهاي جديد، سانسور دچار استحاله معنايي شده است. اگر در گذشته سانسور مترادف با بستن دهان و ضدآزادي بيان بود، اكنون تغيير معنا داده است. حالا همه آزادند حرف بزنند، كسي آزادي بيان را محدود نميكند اما اصل اين است كه صداي برخي نبايد شنيده شود. كافي است در فرايند جستوجو كسي تو را پيدا نكند، آن وقت ديگر اهميت ندارد تو چه ميگويي و براي چه.