ترامپ مردي را كه در پيروزياش نقش كليدي داشت اخراج كرد.«جنگ قدرت» كليدواژه رويدادهاي كاخ سفيد در طول مدتي بوده كه دونالد ترامپ به جاي باراك اوباما وارد كاخ سفيد شده است. طي 7ماه گذشته غير از حواشي ايجاد شده در دولت دونالد ترامپ، اعضاي تيم او در كاخ سفيد هم مشغول درگيري با يكديگر بودهاند.
اين شرايط در كنار اظهارنظرهاي جنجالي گاهوبيگاه رئيسجمهور آمريكا، صحنه سياسي اين كشور را به يك آشفتهبازار بزرگ تبديل كرده است. استيو بنن، چهره پيروز تمامي كشمكشهاي ماههاي گذشته اما ديروز به حكم رئيساش بركنار شد تا شايد سرانجام دفتر رئيسجمهور آمريكا رنگوبوي آرامش ببيند.
رگههاي اختلاف ميان دونالد ترامپ و استراتژيست ارشد كاخ سفيد يعني استيو بنن از حدود 10روز پيش نمايان شد. درست زماني كه بنن و تيمش در كاخ سفيد، ژنرال مكمستر مشاور امنيت ملي ترامپ را هدف شديدترين انتقادها قرار داده بودند او در حمايت از مكمستر صحبت كرد و گفت به مكمستر اعتماد كامل دارد.
اختلاف نظر ميان بنن و مكمستر بهخاطر اخراج نيروهاي نزديك به بنن از شوراي امنيت ملي آمريكا از سوي مكمستر بود. اين اختلاف نظر، به تقابل ميان چهرههاي ميانهروتر دولت ترامپ از يك سو و چهرههاي افراطي راستگرا مثل بنن از سوي ديگر منتهي شد. در اين بين، جانبداري ترامپ از مكمستر ضربه بزرگي به اعتبار بنن وارد كرد.
هفته گذشته اما اختلاف نظر ترامپ و بنن نمايانتر شد. درحاليكه دونالد ترامپ از بررسي «گزينه نظامي» در برخورد با كرهشمالي و «جنگ» سخن ميگفت، استيو بنن گفت كه بهنظر او تا زماني كه نشود امنيت جاني ۱۰ ميليون شهروند ساكن سئول در كرهجنوبي را تضمين كرد، استفاده از حمله نظامي عليه كرهشمالي «بيمعنا است». اين سخن درست زماني كه دنيا منتظر شنيدن يك صداي واحد از دولت آمريكا بود، اعتبار ترامپ را زير سؤال برد و خشم او را بهدنبال داشت.
تمايل دونالد ترامپ به پايان دادن به جنگ قدرت در كاخ سفيد، اختلافنظر او با بنن بر سر كرهشمالي و البته اختلاف بنن با جرد كوشنر، داماد دونالد ترامپ و از چهرههاي با نفوذ اين روزهاي كاخ سفيد باعث شد تا ترامپ تصميم بگيرد از استراتژيست ارشدش عبور كند.
- بازگشت بنن به «اسلحه» برايتبارت
استيو بنن 63ساله از چهرههاي مليگراي افراطي است كه خود را هوادار گروههاي راست معرفي ميكند؛ گروههايي همچون نئونازيها و كوكلاكسكلانها كه ضداقليتهاي مذهبي و طرفدار برتري نژاد سفيد هستند. سال قبل زماني كه او به كمپين انتخاباتي دونالد ترامپ پيوست همهچيز متحول شد و ترامپ در مسير پيروزي قرار گرفت.
شعار «اول آمريكا» كه محور مبارزات تبليغاتي ترامپ بود، ساخته و پرداخته بنن بوده است. بنن توانست با بسيج گروههاي راست افراطي، مليگراها و پوپوليستها، پيروزي باورنكردني ترامپ را رقم بزند. حضور او بهعنوان استراتژيست ارشد در كاخ سفيد اما از همان ابتدا با اعتراضهاي بسيار همراه شد. ترامپ حتي او را وارد شوراي امنيت ملي كرد اما با بركناري مايكل فلين از سمت مشاور امنيت ملي و جايگزيني ژنرال مكمستر، بنن هم صندلياش را در اين شورا از دست داد.
اخراج بنن از كاخ سفيد براي هوادارانش آنقدرها هم ناخوشايند نبوده است. رسانههاي آمريكايي ديروز خبر دادند كه بنن دوباره به نشريه دستراستي «برايتبارت» باز گشته است؛ همانجايي كه طي سالهاي اخير به گفته خودش براي مليگرايان دستراستي نقش «اسلحه» را بازي كرده است. چهرههاي نزديك به او گفتهاند كه خودش طي روزهاي اخير در مورد ترك كاخ سفيد صحبتهايي ميكرده چرا كه از عملكرد دولت ترامپ راضي نبوده است. يكي از اين افراد ديروز به وبسايت خبري آتلانتيك گفت: «بنن اكنون از غل و زنجير رها شده است؛ او بيرون از كاخ سفيد 10برابر مؤثرتر است.»
- سلام ترامپ به پايان؟
پس از بركناري استيو بنن اظهارنظرهاي بسياري در آمريكا مطرح شده اما مهمترين آنها، مربوط بهخود اوست. بنن ساعتي پس از بركنارياش در گفتوگو با خبرنگاران گفت كه همچنان هوادار ترامپ خواهد ماند. او گفت: «من از كاخ سفيد رفتم اما به جنگ مخالفان ترامپ ميروم؛ كنگره، رسانهها و قدرتمندان.» او در جايي ديگر در گفتوگو با هفتهنامه ويكلي استاندارد اما به موضوعي اشاره كرد كه نشاندهنده نااميدي او از دولت ترامپ در دستيابي به اهداف مليگرايانهاش است.
بنن از «پايان رياستجمهوري» ترامپ سخن به ميان آورد و گفت: «رياستجمهوري ترامپ كه ما برايش مبارزه كرديم و پيروز شديم ديگر تمامشده است. جنبش ما خيلي بزرگتر از اينهاست. ما سرانجام از رياستجمهوري ترامپ چيزي درخواهيم آورد اما آن رياستجمهوري كه ما برايش تلاش كرديم را پايانيافته بدانيد.»
با اخراج استيو بنن، آخرين چهره كليدي در تيم دونالد ترامپ هم از كاخ سفيد خارج شد تا اكنون مايك پنس، معاون ترامپ، تنها چهره نزديك به او باشد. پيش از اين، 5نفر ديگر هم يا استعفا كردند يا بركنار شدند: مايكل فلين مشاور امنيت ملي، مايكل دابكي مدير ارتباطات كاخ سفيد، شان اسپايسر سخنگوي كاخ سفيد، راينس پريبوس رئيس دفتر ترامپ و آنتونيو اسكارموچي دومين مدير ارتباطات كاخ سفيد.
طي روزهاي گذشته تعدادي از اعضاي كميتههاي مشورتي تجاري و فرهنگي ترامپ هم استعفا كردهاند. اين روزها، غيراز اينكه رفتوآمدها در دولت ترامپ چه بهدليل اخراج از سوي رئيسجمهور چه بهدليل استعفاي خودخواسته افراد زيادشده، زمزمههاي استيضاح خود او هم شنيده ميشود.
حاشيههاي 7ماه حضور دونالد ترامپ در راس هرم قدرت در آمريكا باعث شده تا نمايندگان بيشتري در كنگره براي استيضاح او ترغيب شوند. بسياري از تحليلگران معتقدند عمر دولت ترامپ هم مانند عمر دوره مسئوليت بسياري از اطرافيانش كوتاه خواهد بود. حتي برخي رسانههاي آمريكايي خبر دادهاند كه مايك پنس خود را آماده ميكند تا درصورت به سرانجام رسيدن ماجراي استيضاح رئيسجمهور، بهعنوان جانشين او مسئوليتها را بهعهده بگيرد.