تورج فتحي، كارشناس آب مي‌گويد: آب‌هاي ژرف متعلق به آيندگان است و قرار نيست هر ميزان منابع آبي را كه امروز در اختيار داريم، استفاده كنيم بلكه بايد به فكر رفع سوء‌مديريت در منابع آبي موجود باشيم و تلاش‌ها در جهت احيا و حفاظت منابع پيش برود.
برداشت بي‌رويه از آب‌هاي تجديدپذير به بحران منابع آبي در كشور دامن زده است تا آنجا كه عيسي كلانتري، رئيس جديد سازمان حفاظت محيط‌زيست، دوشنبه گذشته در مراسم معارفه خود، كم‌آبي را بحران امروز كشور خواند و گفت: چند سال پيش آب‌هاي تجديدپذير ما 133ميليارد مترمكعب بود اما امروز به 88ميليارد مترمكعب رسيده است كه 65 تا 70ميليارد مترمكعب آن را استفاده كرده‌ايم؛ يعني حدود 110درصد از آب‌هاي تجديدپذير را مصرف كرده‌ايم، درحالي‌كه براساس استانداردهاي جهاني، اجازه برداشت بيشتر از 40درصد از اين آب‌ها داده نمي‌شود.
تورج فتحي، كارشناس آب، در اين‌باره به ايرنا گفت: در برخي مناطق كشور، به‌ويژه نيمه‌شرقي، با مشكلات و بحران آب مواجه هستيم اما اين دليل نمي‌شود كه چنانچه در اعماق پوسته زمين آب قابل استفاده‌اي وجود دارد، استخراج و بهره‌برداري شود. اين منابع متعلق به آيندگان است و قرار نيست هر ميزان منابع آبي را كه امروز در اختيار داريم، استفاده كنيم بلكه بايد به فكر رفع سوء‌مديريت در منابع آبي موجود باشيم و تلاش‌ها در جهت احيا و حفاظت منابع پيش رود.
وي درباره آب‌هاي ژرف اظهار كرد: آب‌هاي ژرف غالبا آب‌هاي شيرين نيستند و معمولا قابليت استفاده مانند آب‌هاي چاه يا سفره‌هاي زيرزميني را ندارند؛ به‌عبارت ديگر مي‌توانيم از آب‌هاي سفره‌هاي زيرزميني بدون انجام فرايند تصفيه استفاده كنيم اما اين امكان براي آب‌هاي ژرف وجود ندارد و اين آب‌ها از نظر قدمت زمين‌شناسي جزو آب‌هاي فسيلي به‌حساب مي‌آيند كه قدمت آنها معمولا به بيش از ميليون‌ها سال مي‌رسد.
فتحي افزود: آب‌هاي ژرف در واقع آب‌هايي هستند كه از حوزه‌هاي رسوبي و درياها يا لايه‌هاي آبدار بسيار قديمي زمين‌شناسي در اعماق پوسته زمين به دام افتاده‌اند و امروزه با پيشرفت فناوري و ابزار حفاري مدرن، امكان شناسايي و حفاري تا چندهزار متر و رسيدن به اين لايه‌هاي آبدار و بيرون كشيدن آنها فراهم شده است.
به گفته اين كارشناس، آب‌هاي ژرف به‌علت قدمت زياد در اعماق زمين به مرور زمان از خلل و فرج سنگ‌هاي مختلف عبور و املاح و فلزات سنگين و تركيبات شيميايي مختلف سنگ‌ها را در داخل خود حل مي‌كنند و در نتيجه غلظت عناصر و تركيبات مختلف در اين آب‌ها بسيار بالاست. براين اساس، اگر هم قرار باشد چنين آبي از اعماق به سطح آورده شود، بايد تصفيه شود كه اين روند علاوه بر هزينه‌بر بودن بسيار، معضلات محيط‌زيستي زيادي نيز به همراه دارد اما با توجه به اينكه در شمال ،درياي خزر و در جنوب، خليج‌فارس را داريم، اين سؤال پيش مي‌آيد كه چرا از فرايند شيرينسازي آب دريا استفاده نكنيم زيرا در طولاني مدت شيرينسازي آب دريا براي ما نسبت به استخراج آب‌هاي ژرف اقتصادي‌تر است؟
- سوء‌مديريت در منابع آبي كشور برطرف شود
تورج فتحي با تأكيد بر اينكه هنوز به‌صورت سيستماتيك در زمينه آب‌هاي ژرف در كشور مطالعاتي انجام نشده است و از اين رو، نمي‌توانيم بگوييم كه اين منابع وجود دارد حتي اگر چنين ذخايري وجود داشته باشد بايد براي نسل‌هاي آينده حفظ شود. به گفته وي به جاي استفاده از گزينه‌هايي نظير برداشت ازآب‌هاي ژرف، بهتر است روي مصرف و مديريت منابع آبي در كشور برنامه‌ريزي شود. به‌عنوان مثال در بخش كشاورزي بايد متناسب با اقليم منطقه و منابع آب موجود، الگوي كشت تعريف و كشت محصولات آب‌بر در مناطق كم‌آب ممنوع شود. از سوي ديگر بايد سيستم آبياري ارتقا يابد . اين مسائل البته به عملكرد و هماهنگي 2وزارتخانه نيرو و جهادكشاورزي بر مي‌گردد.