با قطع ارائه خدمات به مشتركان خود با ارسال پيامك به كاربران خود اعلام كرده‌اند كه قادر به ارائه خدمات اينترنت بر بستر فيبر نوري به مشتركان مذكور نيستند. اين كاربران براي دريافت خدمات اينترنتي بايد از طريق شركت مخابرات اقدام كنند. اين امر باعث شده تا به‌رغم قوانين و مقررات موجود و تمايل اين شركت‌هاي اينترنتي به ارائه خدمات بر بستر فيبر نوري، اين شركت‌ها عملا به‌دليل هزينه بالاي ارائه اينگونه خدمات و در اختيار نداشتن توان مالي و زيرساخت‌هاي لازم، قادر به انجام اين كار نبوده و در نهايت كاربران اينترنت در اينگونه مناطق را به دريافت اين خدمات از شركت مخابرات ارجاع دهند؛
كاربراني كه براي تخليه پورت، راه‌اندازي مجدد و خريد بسته‌هاي اينترنتي اكنون با مشكلاتي مواجه شده‌اند كه در گزارش همشهري كه 31 مرداد به انتشار رسيد، اشاره شده بود.شركت مخابرات ايران با ارسال توضيحاتي به همشهري اعلام كرده است كه ارائه خدمات شركت‌هاي ارائه دهنده خدمات اينترنت با پرداخت هزينه امكان‌پذير است.
نكته قابل توجه آن است كه درصورت پذيرش توضيحات شركت مخابرات هنوز مشخص نيست كه اگر بسترهاي قانوني، حقوقي و توانمندي لازم براي فعاليت fcpها وجود دارد، چرا شركت‌هاي اينترنتي قادر به ارائه خدمات به مشتركان خود بر بستر فيبر نوري آن هم در شرايطي كه تداوم روند توسعه شبكه فيبر نوري حيات آنها را به مخاطره مي‌اندازد، نيستند. درج گزارشي با عنوان«اينترنت خانگي روي خط انحصار» در صفحات 4و 30روزنامه همشهري مورخه 31مرداد‌ماه 96موجب واكنش شركت مخابرات ايران و ارسال جوابيه زير شده است.
- بازار بزرگ پهن باند جایی برای انحصار ندارد
بعد از 15 سال تعداد مشترکان اینترنت پر سرعت خانگی(ثابت) در ایران به کمتر از 8 میلیون رسیده است ، این در حالی است که تعداد مشترکان تلفن ثابت در کشور بیش از 30 میلیون و تعداد واحدهای مسکونی و تجاری متصل به شبکه تلفن بیش از 24میلیون مکان است و در چنین شرایطی طرح موضوع انحصار نادرست و غیر کارشناسی است و به صراحت می توان گفت همه شرکت های ارایه دهنده خدمات اینترنتی در جذب مشتریان ناتوان بود ه اند .
حرکت از ارائه خدمات مبتنی بر زیرساخت سیم مسی به زیرساخت مبتنی بر فیبر نوری، حرکت شجاعانه و عظیمی بود که جز با سرمایه گذاری سنگین شرکت مخابرات ایران و همکاری تمام بخش های درگیر در حوزه ارتباطات کشور و حمایت های وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات و سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی محقق نمی شد. این اقدام نه برای ایجاد انحصار که برای بالا بردن ظرفیت شبکه برای مشترکانی است که نیازمند اینترنت با سرعت بالا هستند . انحصار تکنولوژی در حوزه فیبر نوری حذف شده و انحصار زیرساخت نیز بر اساس مقررات و پروانه‌هایی که صادر می‌شود، در حال کاهش است.
طی سال سه سال اخیر و به ویژه سال 95 سازمان تنظیم مقررات اقدام به برگزاری مزایده و واگذاری پروانه بهره برداری پهن باند ثابت بی سیم با فناوری TD-LTE که در جهان فناوری آن را معادل و رقیب فیبر نوری در بخش دسترسی خانگی و تجاری می دانند، کرد و اکثر قریب به اتفاق شركت هاي داري پروانه در قالب کنسرسیوم برنده این مزایده شده و دارای پروانه ارائه خدمات با این فناوری را اخذ کردند.
با عنایت به این تحولات و اقدامات ملاحظه می فرمایید که نه تنها هیچگونه انحصاری بوجود نیامده بلکه بر خلاف حوزه موبایل که تنها سه اپراتور تامین کننده سرویس اینترنت هستند در حوزه ثابت و با دو فناوری با سیم و بی سیم مردم قدرت انتخاب بسیار بیشتر است.
با این توضیحات ، جهت شفافیت بیشتر موضوع ذکر چند نکته ضروری است:
1 - شرکت مخابرات ایران زمانی اقدام به ایجاد شبکه فیبرنوری خانگی(تانوما) در کشور کرد که دیگر شرکت ها حتی آنانی که مجوز فعالیت اخذ کرده بودند و بیش از 5 سال از اعطای پروانه آنها می گذشت از اجرای این پروژه به دلیل حجم بالای سرمایه گذاری و عملیات اجرایی گسترده ناتوان بودند و اخیرا اعلام شده است که از طریق سرمایه گذار خارجی قرار است این خدمات در 8 شهر کشور به مردم ارائه شود. این در حالی است که هیچ نامی و جایگاهی در میان کشورهای ارائه کننده فیبر خانگی حتی در میان کشورهای منطقه مثل قطر، بحرین و امارات از ایران وجود به چشم نمی خورد. همچنین رتبه ایران در شاخص جهانی توسعه ارتباطات و فناوری اطلاعات IDI در سال 2016 میلادی 90 ام جهان است و قرار است در برنامه ششم 30 پله صعود داشته باشیم و این در حالی است که همسایه ما کشور ترکیه با رتبه 70 بیست پله و بحرین با رتبه 25 شصت و پنج پله بالاتر از ما قرار دارد.
2- برنامه شرکت مخابرات ایران برای توسعه فیبرنوری خانگی تسخیر همه بازار نیست ، بلکه بر اساس مصوبات سازمان تنظیم مقررات ، فقط بخشی از بازار را در اختیار خواهد داشت و این بازار بزرگ 24 میلیونی تشنه سرمایه گذاری توسط شرکت های دیگر است . البته به شرط آنکه سرمایه گذاری وجود داشته باشد و از نظر ما مشکل اصلی همین جاست که عده ایی به جای سرمایه گذاری به دنبال بهره برداری از سرمایه های دیگران برای کسب درآمد و سودآوری خود هستند. این عده تا دیروز انجصار مخابرات ایران در بخش دسترسی را عامل عدم موفقیت خود می دانستند و امروز به محض اینکه شرکت مخابرات ایران علی رغم داشتن شرایط بسیار سخت مالی و در فشار شدید نقدینگی وارد سرمایه گذاری در زمینه فیبر نوری با هدف ارتقای خدمات و جایگاه کشور در عرصه بین الملل شده است مدعی انحصار جدیدی شده اند.
3- پس ازابلاغ الحاقیه پروانه شرکت مخابرات ایران، مصوبات مربوط به آن نیز از سوی کمیسیون تنظیم مقررات ارتباطات ، تدوین و ابلاغ شد . امکان دسترسی به امکانات پایه مخابراتی موجود شرکت مخابرات ایران در شبکه ارتباطی کشور را، به تمامی شرکت‌ها و اپراتورهای ارتباطی متقاضی دریافت امکانات پایه ای داده است و شرکت مخابرات ایران در راستای اصول مشتری مداری و رقابت سالم و نیز به تبعیت از قانون در اجرای هرچه صحیح تر آن کوشش کرده و با نظارت سازمان تنظیم مقررات وارتباطات رادیویی با ایجاد سامانه ثبت مکانیزه درخواستهای شرکت های دارنده پروانه شرایط برابری را در اختیار همه متقاضیان دریافت خدمات قرار داده است. اما متاسفانه بسیاری از این شرکت ها از ارائه درخواست خودداری و سعی می کنند هر از گاهی با طرح موضوع در رسانه ها افکار را به بیراهه بکشانند.
2- تعدد شركت هاي داري پروانه و پاسخگویی به تمامی شرکت‌ها و اپراتورهای ارایه دهنده خدمات مشکلات و محدویتها را چند برابر کرده و این مسایل وظایف شرکت مخابرات ایران را در اجرای رعایت اصول عادلانه برای تمام شرکت ها بیشتر کرده است. اما این شرکت همه امکانات خود را در اختیار شرکت های مذکور قرار داده و آنان هم با سرمایه گذاری اندکی از شرایط برابری با مخابرات برخوردارند.
3- طرح مواردی مثل قطع خدمات مشتریان شرکت های ه شركت هاي داري پروانه ، به بهانه جابجایی با فیبر نوری ، عدم ارائه امکانات به این شرکت ها و مقاومت در برابر تخلیه پورت ها کذب محض است و صراحتا اعلام می کنیم بر اساس مصوبات سازمان تنظیم مقرارات از هرگونه تعامل با شرکت های فعال در این حوزه دریغ نمی شود .
شرکت مخابرات ایران همواره خود را تابع قوانین می داند، پس بیاییم با تبیین صحیح مسایل مخابرات در فضای رسانه ، رسالت اطلاع رسانی صادق و شفاف را به نحو درستی پیاده سازی و اجرا کنیم که انتظار می رود روزنامه وزین همشهری با توجه با سابقه روشن در این خصوص، بویژه در دوره جدید از پرچمداران اطلاع رسانی صحیح و شفاف باشد.
محمد رضا بید خام
مدير كل روابط عمومي و امور بین الملل