نيكلاس هاپتون در گفت‌وگو با ايرنا در خصوص موضوعات متخلف مرتبط با روابط دو كشور پاسخ داد:
- آیا شما از روند کنونی گسترش روابط خود با ایران رضایت دارید؟
بله به نظر من روند کنونی رضایت بخش است و امیدوارم که در تمامی زمینه‌ها به ویژه در حوزه روابط تجاری میان دو کشور بتوانیم پیشرفت کنیم.
- دیدگاه شما در رابطه با چشم‌انداز این رابطه در دولت جدید حسن روحانی چیست؟
دولت بریتانیا پیروزی مجدد حسن روحانی در انتخابات ریاست جمهوری را تبریک گفت و هیاتی به ریاست 'الستر برت' معاون وزیر خارجه در امور خاورمیانه و شمال آفریقا را برای شرکت در مراسم تحلیف ریاست جمهوری اعزام کرد. به نظر من این اقدام نشان‌دهنده تمایل دولت بریتانیا به روح مثبت تعامل با جمهوری اسلامی ایران است.
اینکه از اکنون چه تحولاتی رخ خواهد داد به عوامل مختلفی بستگی دارد، اما دولت بریتانیا بر پایه برجام که به آن کاملاً متعهد می‌باشد، مصمم است که رابطه با جمهوری اسلامی ایران را طی ماه‌ها و سال‌های آینده گسترش دهد.
- انگلیس در قیاس با سایر کشورهای اروپایی در تعاملات تجاری با ایران عقب‌مانده است. این روند آهسته ناشی از چیست؟
به نظر من، شما بایستی در نظر داشته باشید که دولت بریتانیا به مدت 4 سال در ایران سفارت‌خانه نداشت و برخی از شرکای اروپایی ما، حتی در دورانی که ایران تحریم بود و کار تجاری در بسیاری از بخش‌ها دشوار بود، حضور داشتند.
با این حال به نظر من، ما در حوزه تجاری طی 2 سال گذشته که به ایران بازگشته‌ایم پیشرفت‌های خوبی را داشته‌ایم. داده‌های آماری در همین رابطه نشان می‌دهد که همکاری‌های تجاری با شیب قابل قبولی در حال گسترش است و به نظر من شیب آن تندتر هم خواهد شد.
البته حق با شماست، این همکاری‌ها مطابق با سرعتی که تمایل داریم حرکت نمی‌کند. اما به نظر من شرکت‌های تجاری انگلیسی به‌ویژه شرکت‌های بزرگ، تعاملات خود را با ایران آغاز کرده‌اند؛ درهمین رابطه توافق‌هایی صورت گرفته و این اتفاقات مثبتی برای ایران و بریتانیا به شمار می‌رود.
- شما در مصاحبه قبلی‌تان اشاره کردید که طرح‌های نویی را برای گسترش همکاری‌های اقتصادی در نظر دارید؛ لطفاً در این رابطه بیشتر توضیح دهید.
طبعاً بخشی از کار من به‌عنوان سفیر بریتانیا پیدا کردن راه‌هایی برای گسترش همکاری‌های تجاری میان ایران و بریتانیا است که این مهم از طریق بازدید از مناطق مختلف ایران و معرفی ظرفیت‌های بریتانیا به مقامات و شرکت‌های تجاری وهمچنین رصد فرصت‌های تجاری برای شرکت‌های انگلیسی، تحقق می‌یابد.
به‌طور مثال، هفته گذشته من به استان گیلان و آذربایجان شرقی سفر کردم و همچنین از منطقه آزاد بندرانزلی بازدید کردم. پیامی که از سوی استاندار، مقامات و شرکت‌های تجاری دراین مناطق دریافت کردم برایم دلگرم‌کننده بود.
به نظر من بازار و علاقه‌مندی برای همکاری بیشتر از سوی شرکت‌های انگلیسی در ایران وجود دارد و امیدوارم که طی ماه‌ها و سال‌های آینده، شاهد باشیم که شرکت‌های انگلیسی حضور فعال تری در ایران داشته باشند.
- مردم ایران ازسال‌های دور به سیاست‌های انگلیس درقبال ایران بدبین بودند ودلایل وشواهدی هم برای خود دارند. آیا شما برنامه‌ای دارید که این ذهنیت منفی را دراذهان ایرانیان کمرنگ کنید؟
ایران و بریتانیا رابطه تاریخی طولانی با یکدیگر دارند که در جریان آن لحظه‌های دشوار و مثبتی وجود دارد. البته این رابطه مانند هر رابطه‌ای فراز و نشیب‌هایی را داشته است.
نقش من [به‌عنوان سفیر بریتانیا] در حال حاضر این است که در مسیر به سمت جلو متمرکز شوم. به نظر من یکی از راه‌هایی که ما را قادر می‌سازد به این هدف دست‌یابیم از طریق همکاری‌های مشترک در حوزه کسب‌وکار، استفاده از فرصت‌های دو طرف در زمینه‌ی توسعه روابط تجاری و مشارکت‌های اقتصادی محقق می‌شود.
اکنون تمرکز بر روی آن است که جنبه‌های مثبت روابط انگلیس با ایران مورد توجه قرار گیرد و نشان داده شود که این خواست دو طرف است.
- آیا شما اذعان دارید که افزایش همکاری‌های تجاری و سرمایه‌گذاری از سوی شرکت‌های انگلیسی درایران، بدبینی و نگرش مردم ایران را نسبت به کشورتان تغییر می‌دهد؟
کار اصلی وهدف من گسترش روابط میان ایران و بریتانیا است. من تلاش می‌کنم تا برای افزایش درک متقابل، روابط تهران و لندن را گسترش دهم تا وجه مشترک بیشتری را در موضوعات منطقه‌ای که در حال حاضر تفاوت های زیادی در سیاست‌ها و رویکردهایمان داریم، پیدا کنم. لذا امیدوارم درحالی‌که روابط مان را گسترش می‌دهیم قادر باشیم تا در تمامی این زمینه‌ها پیشرفت حاصل کنیم.
- به‌عنوان سفیر انگلیس در تهران، نقش ایران در مبارزه با تروریسم، ایجاد امنیت و ثبات در منطقه چطور ارزیابی می‌کنید؟
بی‌تردید ایران و بریتانیا در زمینه تروریسم و لزوم مبارزه با آن (به‌ویژه داعش) تجربه مشترکی دارند و دولت بریتانیا در جریان حملات تروریستی اخیر درایران پیام همدردی خود را به ملت ایران ابلاغ کرد.
ما هم در بریتانیا به دنبال حملات تروریستی منچستر و لندن، تابستان سختی را پشت سر گذاشتیم. از این رو درک مشترکی در رابطه با چالش‌ها و لزوم مبارزه با تروریسم وجود دارد.
مع ذالک در سیاست‌های منطقه‌ای، به‌طور مشخص در رابطه با ارزیابی ایران نسبت به رژیم سوریه و تحولات در این کشور، دیدگاه ما با ایران مشترک نیست.
ما همچنین نسبت به نقش ایران در سایر مناطقی که دچار تنش هستند، مانند یمن که به نظر من برای بهبود وضعیت بحران انسانی به نفع مردم این کشور بایستی حل‌وفصل سیاسی صورت گیرد، ملاحظاتی داریم. اما من امیدوارم که از طریق افزایش گفتوگوها و تعاملات میان مقامات بریتانیا و ایران، درک متقابل میان دو طرف افزایش یابد و ما بتوانیم در راستای برقراری صلح و آرامش در تمامی این مناطق گام برداریم.
- آیا به نظر شما ایران و انگلیس قادر هستند تا برای حل‌وفصل بحران‌های منطقه‌ای با یکدیگر همکاری کنند؟
من امیدوارم که ما بتوانیم موضع یکدیگر را بهتر درک کنیم. به همین خاطر تعاملات و گفت‌وگوهای بیشتر میان دولت‌های ایران و بریتانیا کمک می‌کند تا فاصله دیدگاه میان مواضع دو دولت کمتر و درک بیشتری حاصل شود.
- دولت آمریکاعلیه توافق هسته‌ای ایران مواضع خصمانه‌ای دارد. آیا انگلیس به‌عنوان یکی از کشورهای امضاء کننده برجام حاضر است در رابطه با حمایت از برجام به واشنگتن پیام دیپلماتیک ارسال کند؟
من قادر نیستم که ازجانب دولت آمریکا سخن بگویم اما دولت بریتانیا کاملاً به برجام و موفقیت در اجرای آن پایبند است.ما با شرکای خود و ایران تمام تلاش خود را می‌کنیم تا برجام به موفقیت برسد و شرکای خود را به حرکت در این مسیر دعوت می‌کنیم.
- در رابطه با رفع موانع بانکی و تسهیل روابط کارگزاری میان بانک‌های ایرانی و انگلیسی، سفارت انگلیس چه اقداماتی را صورت داده است؟
گسترش ارتباطات تجاری میان ایران و جامعه اقتصاد جهانی بخش مهمی از اجرای برجام، به نفع مردم ایران و در راستای برقراری ثبات در منطقه و ایجاد اعتماد در رابطه تجاری میان ایران و شرکای بین‌المللی‌اش ازجمله بریتانیا به شمار می‌رود.
طبیعتاً خدمات بانکی و مالی برای عملکرد مؤثرفعالیت‌های تجاری مورد نیاز است. تصمیم‌گیری در رابطه با ارائه خدمات مالی منوط به نظر این مؤسسات است وازاین‌رو، دولت بریتانیا و سایر دولت‌های اروپایی نفوذ قابل‌توجهی بر این تصمیمات ندارند.
درهمین حال، دولت من آگاه است که در این زمینه بایستی پیشرفت‌هایی صورت گیرد و سطح اعتماد بانک‌ها و مؤسسات مالی در رابطه با همکاری‌های تجاری با ایران گسترش یابد تا موفقیت برجام را فراهم سازد. به همین سبب، ما از طریق گفت‌وگو با بانک‌ها و سایر مؤسسات در حوزه خدمات مالی تلاش می‌کنیم تا تعاملات خود را با ایران افزایش دهند.
- یکی از مشکلات ایرانیان، اخذ ویزای انگلیس است. شما اذعان دارید که در این رابطه مشکل وجود دارد؟ لطفاً توضیح دهید.
زمانی که سفارت بریتانیا برای 4 سال تا آگوست 2015 تعطیل بود ما در ایران خدمات ویزا ارائه نمی‌دادیم؛ از این رو ایرانیان قادر بودند تا از طریق مراجعه به سایر مراکز صدور ویزا در منطقه، مانند دوبی و یا استانبول برای اخذ ویزای انگلیس اقدام کنند.
در فوریه سال 2016 ما مرکز صدور ویزا در ایران را بازگشایی کردیم و هفته‌ای 150 نوبت برای اخذ ویزا توسط ایرانیان مشخص کردیم. البته این رقم بسیار کمی در قیاس آنچه ما درگذشته و قبل از تعطیل شدن سفارت بریتانیا در سال 2011 ارائه می‌دادیم به شمار می‌رود.
اکنون، برای اینکه دوباره خدمات صدور ویزا گسترش یابد و ما قادر باشیم تا به صورت کامل آن را راه‌اندازی کنیم بایستی هر دو طرف با یکدیگر همکاری کنند. من اطمینان دارم که باگذشت زمان می‌توانیم تا به‌صورت تدریجی تعداد صدور روادید در تهران را که به توسعه روابط میان دو کشور کمک می‌کند، افزایش دهیم.
- نظر شما در رابطه با خروج انگلیس از اتحادیه اروپا و تأثیر آن بر روابط انگلیس با ایران چیست؟
به نظر من ایران یکی از کشورهایی است که موقعیت بریتانیا و روابطش با اتحادیه اروپا، تأثیری بر رابطه با ایران نخواهد گذاشت.
ما به همکاری‌های نزدیک با شرکای اروپایی خود،به‌ویژه آن‌هایی که طرف توافق برجام هستند ادامه خواهیم داد و به نظر من خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا تأثیری بر روابط تجاری با ایران نخواهد داشت.
به نظر من رابطه ایران و بریتانیا اساساً در مسیر یک رابطه دوجانبه -به‌جای رابطه چندجانبه - قرار دارد و فارغ از آینده روابط بریتانیا با اتحادیه اروپا، این رابطه تداوم خواهد یافت.
- انگلیس شریک قدیمی اروپا و متحد استراتژیک آمریکا به شمار می‌رود. باتوجه به اینکه اروپایی‌ها خواهان تداوم برجام و آمریکایی‌ها خواهان خروج از آن هستند، دولت شما طرف کدام‌یک را خواهد گرفت؟
بریتانیا یک کشور مستقل است و برای خودش تصمیم می گیرد. البته ما با شرکای خود در صورت لزوم همکاری می‌کنیم اما در نهایت دولت بریتانیا به صورت مستقل برای این کشور تصمیم گیری می‌کند.
همانطور که عرض کردم بریتانیا کاملا به برجام متعهد است و تمام تلاش خود را می کند تا اجرای آن به نفع تمام طرف ها تمام شود.
- اگر واشنگتن از برجام خارج شود، واکنش دولت شما چه خواهد بود، آیا از اقدام آمریکا علیه ایران حمایت می‌کنید؟
همانطور که عرض کردم، بریتانیا کاملاً و تماماً به برجام و اجرای آن متعهد است و این موضع ما می‌باشد. ما با تمام قوا تلاش می‌کنیم تا برجام به نفع تمام طرف‌ها، به موفقیت برسد.
- دیدگاه دولت شما در رابطه با دوره دوم ریاست جمهوری جناب آقای روحانی چیست؟
دولت بریتانیا پیروزی مجدد آقای روحانی به‌عنوان رئیس‌جمهوری ایران را تبریک گفت. تعداد و سطح هیات نمایندگانی که از انگلیس در مراسم تحلیف ریاست جمهوری حضور داشتند تأثیر مثبتی بر مقامات ایرانی داشت و تعهد ما را برای همکاری با ایران، در جهت گسترش روابط به سمت جلو و اجرای کامل برجام نشان داد.
- همانطور که مطلع هستید دوسال است که مردم بی‌گناه یمن از سوی ائتلاف به رهبری عربستان بمباران می‌شوند و بسیاری از زیرساخت‌ها در این کشور نابودشده است. با توجه به گزارش‌هایی که در رابطه با احتمال تغییر استراتژی عربستان مبنی بر پایان جنگ در یمن منتشرشده، دیدگاه دولت شما در این رابطه چیست؟
دولت بریتانیا از گذار سیاسی در یمن به‌صورت مسالمت‌آمیز حمایت می‌کند و این موضع ما از سال 2011 میلادی، زمانی که مشکلات یمن به وجود آمد، بوده است.
ما خواستار آن هستیم که تحولات یمن تحت نظر سازمان ملل متحد صورت گیرد و در این رابطه، دولت‌های عضو شورای همکاری خلیج‌فارس نقش مهمی در این رابطه دارند. ما با آن‌ها همکاری نزدیکی داشته‌ایم تا به راه‌حل مسالمت‌آمیز و سیاسی دست پیدا کنیم.
در همین حال، حضور فرستاده ویژه دبیر کل سازمان ملل متحد که چند روز پیش برای مشورت با دولت ایران به این کشور سفر کرد، برای من دلگرم‌کننده بود. به نظر من دولت ایران نقش مهمی را در برقراری ثبات در یمن از طریق اعمال‌نفوذ بر شرکای خود، در مسیر مثبت به سمت تعاملات سیاسی مسالمت‌آمیز و راه‌حل انتقال قدرت برعهده دارد.
- همانطور که مطلع هستید اکثریت مردم بحرین شیعه هستند و این درحالی است که رژیم آل خلیفه حقوق آن‌ها در کشور را نقض می‌کند. با توجه به اینکه دولت انگلیس شریک قدیمی بحرین به شمار می‌رود، چرا همچنان از این رژیم حمایت می‌کند؟
دولت بریتانیا با دوستان و شرکای خود در خلیج‌فارس همکاری نزدیکی دارد و در تمامی مسائل با آن‌ها تعامل دارد. ما همچنین خواستار آن هستیم که رابطه‌مان را با ایران توسعه دهیم تا گفتوگوها و درک متقابل میان دو کشور افزایش یابد؛ بدین ترتیب ما قادر خواهیم بود تا در راستای تحقق صلح و ثبات در منطقه روبه‌جلو حرکت کنیم.