- نا امنيهاي عرسال از چه زماني شروع شد؟
به فاصله چندماه از آغاز ناآراميهاي داخل سوريه و ورود درگيريها به فاز مسلحانه در سال 2011، مسئله پناهجويان سوري، توسط مردمي كه ساكن شهرهاي محل درگيري معارضين مسلح و ارتش سوريه بودند، آغاز شد.
شهروندان سوري ساكن درعا و نواحي آن، وارد اردن (بهطور مشخص شهر مثا) شدند، مردم مناطق شمالي سوريه، ازجمله شهرهاي ادلب و حلب، به انتاكيه تركيه پناه برده و ساكنين مناطق جنوب غربي اين كشور، ازجمله استان حمص و القلمون، به ناچار وارد مناطق مختلفي از شهر عرسال، ازجمله واديالخيل شدند.
به اين ترتيب، شهر مرزي عرسال، بهطور ناخواسته به بخشي از بحران سوريه تبديل شده و خود را براي ميزباني بيش از 100هزار پناهجوي سوري، در كمپ مشهور به كمپ عرسال، آماده كرد.اما در اواخر سال 2011، گزارش نماينده سوريه در شوراي امنيت سازمانملل، مبني بر وجود گروههاي تروريستي در عرسال، بر حساسيت جايگاه اين شهر در بحران داخلي سوريه افزود.
به گفته بشار الجعفري، نيروهاي سازمان القاعده (جبههالنصره)، با سوءاستفاده از هرج و مرج ناشي از حضور آوارگان در عرسال و همچنين ضعف نظارتهاي امنيتي، اين شهر را به پايگاهي براي ارسال نيرو و تجهيزات، بهويژه خودروهاي بمبگذاري شده، به داخل سوريه تبديل كرده بود. اظهارات نماينده سوريه در شوراي امنيت سازمانملل، مبني بر حضور سازمانيافته القاعده در ارتفاعات شهر عرسال، با گذشت يكماه از سوي فايز غصن، وزير دفاع لبنان تأييد شد.
- نبرد القلمون و قطع شاهراه تروريستها
در اواخر سال 2013و تنها چندماه بعد از ورود رسمي حزبالله به بحران سوريه، نيروهاي اين حزب با پشتيباني هوايي و توپخانهاي ارتش سوريه، عمليات گستردهاي را عليه مواضع جبههالنصره و داعش در القلمون غربي (داخل سوريه) آغاز كرده و بعد از يك ماه، با كسب پيروزي كامل، مناطق غربي ارتفاعات عرسال را از سيطره تروريستها خارج كردند.
در پاسخ به اين اقدام حزبالله، تروريستهاي جبههالنصره به مواضع ارتش لبنان در شهر عرسال حمله كرده و ضمن گروگانگيري بيش از 20سرباز لبناني، بخش قابلتوجهي از عرسال را تحت سيطره خود درآوردند. اگرچه ارتش لبنان براي پاسخ به اين تجاوز، عمليات گستردهاي را در عرسال آغاز كرد و توانست نواحي شهري اين منطقه را آزاد كند، اما ارتفاعات عرسال بهدليل موقعيت سخت جغرافيايي در اختيار نيروهاي القاعده باقي ماند.
- ورود حزبالله به نبرد عرسال
در پي پيروزيهاي گسترده ارتش سوريه و متحدان آن، حزبالله، براي پاكسازي نهايي تمام نقاط لبنان از وجود تروريستها، ازجمله ارتفاعات عرسال آماده شده و در اول مرداد، حملات چند جانبه را به مواضع جبههالنصره در جنوب ارتفاعات عرسال آغاز كرد.
پيشروي نيروهاي حزبالله به حدي سريع و غيرمنتظره بود كه تنها با گذشت يك هفته، تمام مناطق تحت سيطره جبههالنصره و همچنين سرايا اهلالشلام (وابسته به ارتش آزاد) در حدود بيش از 100كيلومتر آزاد شد.
نيروهاي باقيمانده از جبههالنصره كه در محاصره كامل قرار گرفته بودند خود را تسليم كرده و در توافقي، به همراه خانوادههايشان، در ازاي آزادي 5 اسير، از خاك لبنان خارج شده و به استان ادلب منتقل شدند.
- رويارويي مستقيم با داعش
پيروزي در بخش جنوبي ارتفاعات عرسال و خروج نيروهاي جبههالنصره، زمينه را براي مواجهه مستقيم ارتش لبنان و حزبالله با داعش، كه بر بخشهاي شمالي ارتفاعات عرسال (حدفاصل القاع تا راس بعلبك) سيطره داشت، فراهم كرد. به اين ترتيب، عمليات مشترك فجرالجرود، با فاصله كمي، در 28مرداد،
براي پاكسازي آخرين نقاط از خاك لبنان آغاز شد. برخلاف بخش اول عمليات عرسال، پيشرويهاي ابتدايي توسط ارتش لبنان صورت گرفت و با توجه به محاصره كامل داعش از سوي ارتش و حزبالله در روز چهارم، نيروهاي اين گروه تروريستي خيلي زود تسليم شده و آمادگي خود را براي مذاكره با حزبالله بهمنظور خروج از خاك لبنان اعلام كردند. به موجب توافق صورتگرفته، داعش بعد از آزادي اسراي مقاومت و بازگرداندن پيكر شهداي ارتش لبنان، خاك اين كشور را به مقصد ديرالزور در سوريه ترك كرد.