اين آخرين آماري است كه رئيس سازمان جنگل‌ها و مراتع كشور چندي پيش در جمع اصحاب رسانه اعلام كرد، اما بررسي‌هاي همشهري و آمار دريافتي از منابع آگاه محلي نشان مي‌دهد تا امروز بيش از يك ميليون و 400هزار هكتار از رويشگاه‌هاي زاگرسي به اين آفت آلوده و بخش عمده آن نابود شده است و اين يعني ما تا امروز حدود يك‌چهارم رويشگاه‌هاي زاگرسي را از دست داده‌ايم.
دكتر فريبرز غيبي، رئيس مركز جنگل‌هاي خارج از شمال سازمان جنگل ها، مراتع و آبخيزداري كشور، ديروز در گفت‌وگو با همشهري اعلام كرد: براي نخستين بار نشانه‌هاي ابتلاي رويشگاه‌هاي زاگرسي به پديده خشكيدگي(زوال) در سال87 در جنگل‌هاي استان ايلام و فارس مشاهده شد و از آن زمان تاكنون با وجود همه اقداماتي كه براي مقابله با اين آفت و مهار آن صورت گرفته اين آفت در رويشگاه‌هاي زاگرسي رو به افزايش است.
غيبي، سوسك‌هاي چوبخوار و بيماري زغالي را عامل ثانويه شيوع پديده خشكيدگي(زوال) بلوط‌ها عنوان كرد و افزود: تغيير اقليم، خشكسالي، فعاليت‌هاي عمراني بدون توجه به ارزيابي محيط‌زيستي، وجود دام بيش از ظرفيت مجاز در جنگل، زراعت زيراشكوب (اراضي منتهي به جنگل)، تصرف و تخريب اراضي جنگلي، سرشاخه بري و قطع درختان، آتش‌سوزي و ريزگردها مهم‌ترين عواملي هستند كه بستر را براي بروز بيماري زغالي و هجوم سوسك‌هاي چوبخوار به رويشگاه‌هاي زاگرسي فراهم كردند. از آنجا كه سطح عمده رويشگاه‌هاي زاگرسي پوشيده از درختان بلوط است، بيشترين خشكيدگي مربوط به بلوط‌ها است اما علاوه بر بلوط‌ها گونه‌هاي ديگر جنگلي مثل بنه، زالزالك، ارژن و بادام هم براثر ابتلا به خشكيدگي نابود شده‌اند.
او با اشاره به اقدامات اجرايي كه با همكاري مراكز تحقيقاتي ازجمله اجراي 13پروژه در جنگل‌هاي ايلام و فارس صورت گرفته است، گفت: همه اقداماتي كه تاكنون براي مهار پديده خشكيدگي اجرا شده در قالب برنامه و براساس دستورالعملي كه با همكاري مراكز پژوهشي و تحقيقاتي تهيه شده عملياتي شده و همكاري با اين مراكز همچنان ادامه دارد.
- بلوط‌ها در انتظار تأمين اعتبار
رئيس مركز جنگل‌هاي خارج از شمال، بازديد سال93 رئيس‌جمهور از جنگل‌هاي زاگرسي مبتلا به خشكيدگي را نقطه عطفي در مهار پديده خشكيدگي عنوان كرد و افزود: اين بازديد به اختصاص 25ميليارد تومان اعتبار براي كنترل پديده خشكيدگي منجر شد كه 14ميليارد تومان آن به سازمان جنگل‌ها تخصيص داده شد. در پي اين تخصيص اعتبار عمليات اجرايي شدت گرفت و احداث سامانه‌هاي آبگير با ايجاد سازه‌هاي سبك براي ذخيره‌سازي و جذب نزولات جوي در پاي درختان بلوط اجرا شد. عمليات اصلاح - پرورشي، راهكار ديگري بود كه براساس آن، شمار قابل توجهي از درختاني كه بيش از 50درصد به آفت آلوده شده بودند با هدف كنترل آلودگي با نظر متخصصان از «بالاي يقه» قطع و در همان محل سوزانده شدند.
اين مقام مسئول خاطرنشان كرد:توليد نهال از پايه‌هاي مقاوم به آلودگي و بذرگيري با هدف احياي بلوط‌ها از ديگر اقداماتي است كه تاكنون در رويشگاه‌هاي زاگرسي اجرا شده است. كشت نهال و بذر در عرصه‌هاي آفت زده با مشاركت جوامع محلي و ساكن در محل را هم به اين اقدامات بايد افزود كه تجربه بسيار ارزشمندي بود. قرق بخش‌هايي از رويشگاه‌هاي جنگلي براي ايجاد فرصت بازپروري به جنگل هم در كنار اين اقدامات اجرا شد. همچنين با هدف ايجاد انگيزه براي جوامع محلي، كشت گياهان دارويي در اراضي باز و زيراشكوب جنگل در دستور كار قرار گرفت. به گفته غيبي، اين كار باعث رونق معيشت جوامع محلي و جلب مشاركت آنها در حفاظت از جنگل و مهار آفات مي‌شود.
رئيس مركز جنگل‌هاي خارج از شمال سازمان جنگل‌ها و مراتع با تأكيد بر ضرورت مقابله با پديده خشكيدگي مي‌گويد: متأسفانه از سال93 تاكنون هيچ‌گونه اعتباري ويژه مقابله با خشكيدگي به سازمان جنگل‌ها و مراتع اختصاص داده نشده و عمليات مقابله با اين آفت از محل طرح صيانت از جنگل‌هاي زاگرس مركزي و جنوب كشور در حال انجام است. براين اساس، انتظار آن است كه سازمان مديريت و برنامه‌ريزي كشور رديف اعتباري خاصي براي مهار اين پديده اختصاص دهد و در غيراين صورت نابودي رويشگاه‌هاي زاگرسي چندان دور از انتظار نخواهد بود.
- پيامدهاي خشكيدگي بلوط‌ها
دكترفريبرز غيبي ، رئيس مركز جنگل هاي خارج از شمال سازمان جنگل ها و مراتع كشور گفت: با نابودي جنگل هاي زاگرسي، معيشت عشاير و دامداران زاگرس‌نشين كه بيش از 50درصد دام كشور را در اختيار دارند با خطر جدي مواجه مي شود. علاوه براين، از آنجايي كه بخش قابل توجهي از چرخه توليد آب كشور وابسته به رويشگاه‌هاي زاگرسي است نابودي اين رويشگاه‌ها ، 42درصد منابع آب كشور را تهديد مي كند. افزون براين، تشديد پديده خشكيدگي باعث تشكيل كانون‌هاي بزرگ ريزگرد مي‌شود كه علاوه بر تهديد سلامت شهروندان، به مهاجرت نشيني دامن خواهد زد.