به گزارش ایسنا، نخستین دوره حراج فرش در سال ۱۳۹۵ همزمان با سومین دوره «حراج ملی» برگزار شد و در آن، فرش‌هایی با قدمت بیش از ۱۰۰ سال حراج شدند.
آن زمان، مدیر «حراج ملی» اعلام کرد: مجوز نخستین حراج تخصصی فرش از سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری گرفته شده است و نماینده سازمان نیز در آن حضور خواهد داشت.
این اظهارات در حالی مطرح شد که مسوولان سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری آن را تکذیب کردند!
پویا محمودیان - مدیرکل صادرات صنایع دستی این سازمان - بعد از این اظهارات، تاکید کرد: چون موضوع مربوط به فرش بوده، هیچ مجوزی از سوی معاونت صنایع دستی برای برگزاری این حراج داده نشده است و اصلا نمی‌توانسته داده شود.
همچنین بهمن نامورمطلق - معاون صنایع دستی کشور - در این‌باره تصریح کرد: من به‌عنوان معاون صنایع دستی، نماینده‌ای در این حراج نداشته‌ام و ما فردی را به آن‌ها معرفی نکرده‌ایم.
اما این، همه ماجرای نخستین حراج فرش نبود و دو روز قبل از برگزاری آن، سیدرضی میری - متخصص فرش و رئیس کمیسیون صادرات اتاق ایران - نسبت به این‌که نام او به‌عنوان کارشناس این حراج، در کاتالوگ آمده اظهار شگفتی و بی‌اطلاعی کرد و خطاب به محمدرضا ابریشمچی به‌عنوان مدیرعامل «حراج ملی» اعلام کرد: «امروز با کمال شگفتی، شخصی با من تماس گرفت و اظهار داشت که کاتولوگ شما به دستش رسیده و مشاهده کرده که من با عکس و نام به‌عنوان کارشناس این حراج در کاتولوگ معرفی شده‌ام. من هرگز با شما نه ملاقات کرده‌ام و نه قراردادی در ارتباط با کارشناسی در این حراج با کسی امضا کرده‌ام و نه هیچ‌یک از فرش‌های چاپ‌شده در این کاتولوگ را دیده‌ام و از کم و کیف هیچ‌کدام هیچ اطلاعی ندارم. عمل شما مصداق نشر اکاذیب و جعل است و موجب فریب و گمراهی شرکت‌کنندگان این حراج می‌شود. به این وسیله به شما اخطار می‌کنم بلافاصله در پاسخ این نامه نسبت به تأیید اظهارات اینجانب اقدام و پس از جمع‌آوری کاتولوگ حراج، طی یک نشست مطبوعاتی اقدام به لغو مراسم حراج کرده و تکذیبیه عمل خود را در جراید کثیرالانتشار منتشر کنید. اینجانب برای این عمل غیرقانونی و غیراخلاقی که مصداق بارز هتک حرمت و حیثیت نیز است، اقدام قانونی و علیه شما شکایت خواهم کرد.»
زهرا محمودوند به‌عنوان مدیر «حراج ملی» درباره اعتراض سیدرضی میری نسبت به معرفی‌اش در کاتالوگ حراج، توضیح داد: این اتفاق یک سوءتفاهم بود و پس از اعتراض آقای سیدرضی میری، فردی که مسؤول ایجاد شدن این سوءتفاهم بود، توبیخ شد.
وی با تأکید بر این‌که نام سیدرضی میری به‌عنوان کارشناس حراج هنوز در کاتالوگ وجود دارد و او نیز دیگر مشکلی با این قضیه ندارد، اظهار کرد: پس از اعتراض آقای میری، با او صحبت و تلاش کردیم، نظرش را تأمین کنیم، چون اگر قرار باشد بار دیگر حراج برگزار شود، امیدوارم بتوانیم از حضور و تجربه‌اش استفاده کنیم. حضور او در این اتفاقات برای ما لازم است، به همین دلیل از او عذرخواهی کردیم.
اما سیدرضی بعد از اظهارات مدیر «حراج ملی» با تأکید بر این‌که من تا کنون با این شخص صحبت نکرده‌ام، به ایسنا گفت: من تحت هیچ شرایطی، نه با این سیستم مرتبط هستم و نه قراردادی را امضا کرده و نه با کسی به توافق رسیده‌ام. اگر عکسی مبنی بر این‌که من در این حراج بالای فرشی ایستاده‌ام، دارند، نشان دهند. کار من پیش از این، داوری بوده است اما جایی که منافع مالی مطرح باشد، کار داوری انجام نمی‌دهم و با شأن من همخوانی ندارد. هرگز در حراجی که بحث داد و ستد پولی در آن مطرح است، به‌عنوان کارشناس و داور حاضر نمی‌شوم.
پرونده مبهم نخستین دوره حراج فرش با فروشی که «بیش از ۳۰ میلیارد تومان» اعلام شد، بدون آن‌که کسی درباره گرفتن مجوز برگزاری آن پاسخگو باشد، بسته شد. براساس اعلام مسوولان برگزاری آن دوره از حراج، فرش‌هایی با بیش از ۱۰۰ سال قدمت همان زمان به فروش رسیدند، حتی مجموعه‌داری از کشور عمان، یکی از بزرگ‌ترین فرش‌های نفیس دست‌باف را خرید.
بعد از یک سال، دومین دوره حراج فرش به‌شکل یک دورهمی خصوصی و این‌بار در سکوت خبری، ۱۰ شهریورماه در خانه حراج تهران برگزار شد. حدود نیمی از آثار ارائه‌شده در این حراجی، بیش از ۱۰۰ سال قدمت داشتند. فرش‌های نوبافتی که عرضه شده بودند هم اغلب از کلکسیون‌های خصوصی و برگزیده جشنواره‌های مختلف فرش در سال‌های اخیر بودند.
در میان ۶۰ قالی چکش‌خورده در این حراجی، یک قالی امضاشده متعلق به خاندان محتشم هم وجود داشت که با قیمت ۵ / ۸ میلیارد تومان، گران‌ترین قالی فروخته‌شده در حراج امسال بود؛ براساس اطلاعات ارائه‌شده در این حراجی، در کل هفت قالی با امضای خاندان محتشم وجود دارند که درباره پنج فرش اطلاعی در دست نیست، دو قالی دیگر در ایران هستند که یکی از آن‌ها در حراجی اخیر به فروش رسید.
قالی میلیاردی دیگری که به فروش رفت، قالی هریس ابریشمی بود که در دو طرف آن، دو طرح مختلف بافته شده بود و به قیمت پنج میلیارد تومان به فروش رسید. این دو فرش منحصربه‌فرد را یکی از حاضران حراجی که شماره ۱۶۹ در دست داشت خرید. سومین فرش گران‌قیمت حراج، یک درخت زندگی کرمانی با قدمت ۱۴۰ ساله بود که دو میلیارد و ۸۰۰ میلیون تومان چکش خورد و دیگر فرش میلیادی حراج هم یکی دیگر از محصولات خاندان محتشم بود که از قیمت پایه ۹۵۰ میلیون تومان به رقم دو میلیارد تومان رسید و در همان رقم فروخته شد.
گرچه رقم کل فروش دومین حراج فرش، کمتر از نخستین دوره این حراج بود و با مجموع ۲۳ میلیارد و ۲۱۱ میلیون تومان به پایان رسید، اما هنوز پرسش‌ها و ابهام‌هایی درباره این حراجی وجود دارد؛ از جمله این‌که فرش‌های این حراج، بخصوص آن‌هایی که بیش از ۱۰۰ سال قدمت دارند و نمونه‌های منحصربه‌فردی به‌شمار می‌آیند، مانند فرشی که امسال با امضای خاندان محتشم فروخته و عنوان گران‌ترین اثر حراجی را به‌دست آورد، چگونه و تحت چه شرایطی به حراجی می‌رسند و آیا این حراجی صلاحیت فروختن آن‌ها را دارد؟ قالی‌های ارائه‌شده در حراجی توسط چه کسانی و براساس چه معیارهایی قیمت‌گذاری می‌شوند؟ کدام بخش‌ها بر سلامت حراجی نظارت دارند؟ و برخی پرسش‌های دیگر که مهم‌ترین آن‌ها این است که کدام نهاد مجوز برگزاری حراج فرش را صادر کرده و این اقدام توسط چه کسانی مدیریت می‌شود؟