به گزارش همشهري، پس از بروز اختلاف نظرهاي بسيار در مورد قيمت منصفانه و نرخ بازده اسناد خزانه اسلامي در بازارخارج از بورس با توافق انجام شده بين بانك مركزي، وزارت اقتصاد و سازمان بورس، سرانجام از امروز اين اوراق از شبكه بانكي جمعآوري و معاملاتشان در فرابورس آغاز ميشود. پارسال انتشار گسترده اوراق اسناد خزانه اسلامي به نزول شاخصها در بورس منجر شد و اين موضوع اعتراض سرمايهگذاران را بهدنبال داشت. آنان معتقد بودند بخش عمده نقدينگي بازار سهام در بازار اوراق بدهي جذب شده و موجبات نزول بورس را فراهم آورده است.
پس از تداوم اين اعتراضها بانك مركزي عرضه اوراق بدهي دولتي را از اول امسال به شبكه بانكي منتقل كرد اما انتقال اوراق بدهي به شبكه بانكي به افزايش شديد نرخ بازده اين اوراق منجر شد؛ بهطوريكه نرخ سود اين اوراق حتي به 40درصد هم رسيد.
افزايش نرخ بازده اوراق خزانه بهمعناي افزايش نرخ تنزيل اين اوراق است و افزايش نرخ تنزيل بهمعناي زيان شديد طلبكاراني است كه در قبال بدهيشان اسناد خزانه دريافت كردهاند. علت افزايش نرخ تنزيل اوراق بدهي آن بود كه تابلويي براي قيمتگذاري شفاف اين اسناد وجود نداشت و كارشناسان اتفاق نظر داشتند كه براي ايجاد تعادل در نرخ اوراق بدهي اين اوراق بايد روي تابلوي فرابورس بهصورت شفاف منتشر شود زيرا تفاوت قيمت بين اسناد خزانه بانكي و بورس بسيار زياد است.
بهطوري كه نرخ بازده اسناد خزانه قابل معامله در بورس 21درصد اما در شبكه بانكي 40درصد بود؛ در نتيجه پيمانكاراني كه در نيمه نخست سال بابت طلبهايشان اسناد خزانه دريافت كردهاند زيانديدهترين پيمانكاران دولتي هستند. بهطور كل يك پيمانكار دستكم يك چهارم از اصل مبلغ طلبش از دولت را بهدليل نرخ تنزيل اين اوراق از دست ميدهد.
- زيان طلبكاران
علت زيان طلبكاران دولت اين است كه اين شركتها هم بايد بدهيشان به كارگران و مهندسان پروژه و همچنين سازمان تأمين اجتماعي و امور مالياتي را يك سال ديگر به تعويق بيندازند. اما بهدليل اينكه تعويق بدهيهاي سازمانهاي تأمين اجتماعي و مالياتي عموما شدني نيست اين تعويق در بازپرداخت بدهيها به كارگران كه از كمترين امتيازات قانوني برخوردارند منتقل ميشود.
از طرف ديگر دريافت اصل بدهي در زمان سررسيد اوراق، هم با توجه به افزايش معوقات و جريمه ديركرد و هم با توجه به نرخ تورم، ديگر ارزش سال قبل از آن را ندارد؛ بنابراين پيمانكار مجبور است براي پرداخت حقوق كارگران و مهندسان پروژه، اوراق را با نرخ تنزيل بالا در بازار نقد كند. به بيان بهتر پيمانكاران براي دستيابي به پول نقد مجبور ميشوند اين اوراق را با يك زيان هنگفت در بازارثانويه بفروشند تا بخشي از كمبود منابع ماليشان ناشي از ركود اقتصادي را جبران كنند.
- آغاز ساماندهي بازار اوراق سخاب
ديروز در پي پذيرش اوراق اسناد خزانه در فرابورس، زمينه براي گشايش بازار اوراق سخاب با سررسيد 24بهمن96، در بازار ابزارهاي نوين مالي فرابورس فراهم شد. قرار است در مبادلات امروز 15شهريور اين اوراق در فرابورس قابل معامله شود. كل اوراق قابلمعامله 7ميليارد برگه است كه با ارزش اسمي 100هزار تومان عرضه ميشود. به اين ترتيب مجموع ارزش اوراقي كه در روز نخست در فرابورس قابل معامله ميشود معادل 702ميليارد تومان خواهد بود.
- ارزش كل اوراق بدهي؛ 10هزار ميليارد تومان
شاپور محمدي، رئيس سازمان بورس در آستانه عرضه اوراق سخاب در فرابورس اعلام كرد: ارزش كل اين اوراق ۱۰هزار ميليارد تومان است. او گفت: با عرضه اين اوراق در فرابورس، نرخ سود تا حد زيادي متعادل ميشود. او با تأكيد بر اينكه بيشتر اين اوراق تا 6 ماه آينده سررسيد ميشود، ادامه داد: پيشبيني ميشود اين اوراق به ايجاد نظم در بازار كمك كرده و نرخ سود را تا حد زيادي متعادل كند. محمدي درباره زمان آغاز معاملات اين اوراق هم گفت:يك هفته ديگر بايد اين معاملات انجام شود، اكنون كارهاي مربوط به بازار سرمايه تمامشده و بانك ملي بايد اقدامهاي لازم را انجام دهد.