زيد رعد الحسين، رئيس كميسيون حقوق بشر، طي سخناني در مقر اين سازمان در ژنو ضمن هشدار نسبت به ادامه اقدامات نظاميان ميانمار در مناطق غرب و شمال غرب اين كشور گفت كه عمليات گسترده اين نيروها كه به بهانه حمله به پست‌هاي ايست و بازرسي پليس آغاز شده «وحشيانه و نمونه بارز پاكسازي قومي است؛ شرايطي كه مي‌توان آن را به‌عنوان يك نمونه تاريخي در كتب دانشگاهي درج كرد».
در اثر حمله بي‌سابقه و هماهنگ ميان گروه‌هاي بودايي و نيروهاي ارتش و پليس به سكونتگاه‌هاي مسلمانان روهينگيا در ميانمار طي 17روز گذشته، بيش از 300هزار نفر آواره كشور همسايه يعني بنگلادش شده‌اند. طبق گزارش منابع محلي غيررسمي در ميانمار، حدود 3هزار نفر از مردم هم كشته شده‌اند.
رئيس كميسيون حقوق بشر از دولت ميانمار خواست عمليات نظامي و تبعيض گسترده عليه اقليت روهينگيا را متوقف كرده و مسببان وقايع روزهاي اخير را معرفي كند. زيد رعد الحسين گفت كه اقدام عليه روهينگياها كه به بهانه حمله يكي از گروه‌هاي شبه‌نظامي استان راخين، محل زندگي مسلمانان، به پست‌هاي ايست‌و‌بازرسي پليس انجام شده به هيچ وجه متناسب نبوده است. اشاره رعد الحسين به حملات گروه «ارتش آزاديبخش روهينگيا» است كه در تلافي به افزايش فشارهاي دولت ميانمار عليه مسلمانان، حدود 3هفته پيش انجام شد. در اين حمله‌ها 12نيروي پليس كشته شدند.
ارتش آزاديبخش روهينگيا روز يكشنبه با انتشار بيانيه‌اي اعلام كرد كه عمليات اخير اين گروه تنها به يك «بهانه» براي اقدامات ارتش تبديل شده است. اين گروه همچنين اعلام كرد با توجه به شرايط بحراني پيش آمده در استان راخين و عدم‌دسترسي نهادهاي امدادي زيرمجموعه سازمان‌ملل به آوارگان در غرب ميانمار، يك‌ماه آتش‌بس اعلام مي‌كند تا زمينه فعاليت اين گروه‌ها فراهم شود. اين نهادها از 2هفته پيش و پس از هشدار دولت ميانمار، كاركنان خود را از استان راخين خارج كردند. دولت ميانمار آتش‌بس را نپذيرفته است.
- از جنايت عليه بشريت تا نسل‌كشي
پيش از اين مقام‌هاي سازمان ملل در مصاحبه‌هاي خود بارها نسبت به «احتمال بروز جنايت عليه بشريت» در غرب ميانمار و در مناطق محل زندگي روهينگياها هشدار داده بودند. آنتونيو گوترش، دبيركل سازمان ملل، در روزهاي اخير بارها نسبت به اين وضعيت به دولت ميانمار اخطار داده و خواستار مداخله شوراي امنيت شده است.
شرايط اما در ميانمار به‌گونه‌اي پيش رفته كه به اقدام سازما‌ن‌يافته براي اخراج روهينگياها از سرزميني كه نسل‌ها در آن زندگي مي‌كرده‌اند شباهت بيشتري دارد تا كشتار عده‌اي در گوشه‌اي از اين كشور؛ شرايطي كه در حقوق بين‌الملل به آن‌پاكسازي قومي اتلاق مي‌شود. آوارگاني كه خود را به بنگلادش رسانده‌اند اذعان داشته‌اند كه نظاميان ميانماري روستاها را به آتش كشيده‌اند تا ديگر نتوانند به خانه‌هاشان بازگردند.
انتشار تصاوير جديد ماهواره‌اي از سوي سازمان عفو بين‌الملل، تخريب كامل روستاها و كمپ‌هاي محل زندگي روهينگياها را تأييد مي‌كند.ساعتي پيش از اعلام نظر رئيس كميسيون حقوق بشر سازمان ملل، محمود علي وزير خارجه بنگلادش هم كه كشورش چندين سال است با بحران آوارگان ميانماري دست‌و پنجه نرم مي‌كند، در گفت‌وگو با رسانه‌هاي بنگلادشي براي نخستين بار طي روزهاي اخير موضع‌گيري رسمي داشت. او اما بدون ملاحظات ديپلماتيك، اقدامات نظاميان و بوداييان عليه مسلمانان را «نسل‌كشي» خواند. خبرنگاران بنگلادشي لحن تند و انتقادي محمود علي را بي‌سابقه توصيف كرده‌اند.
وزير خارجه بنگلادش گفت: «مي‌خواهيد همه آنها را بكشيد؟ مي‌خواهيد تمام روستاهايشان را به آتش بكشيد؟ جامعه بين‌الملل اين وضعيت را نسل‌كشي خوانده؛ ما هم مي‌گوييم اين نسل‌كشي است. اين وضعيت پذيرفتني نيست. ما به‌دنبال درگيري با ميانمار نيستيم، اما اين مشكلي است كه آنها ايجاد كرده‌اند، خودشان هم بايد آن‌را حل كنند.»
با ورود بيش از 300هزار آواره ديگر روهينگيا به بنگلادش، شمار آوارگان ميانماري در اين كشور از مرز 730هزار نفر عبور كرده است. اكنون حدود يك ميليون مسلمان روهينگيا همچنان در خاك ميانمار باقي مانده‌اند و اندكي بيش از 1.5ميليون نفر هم در اثر فشارهاي دولت آواره ديگر كشورهاي آسيا شده‌اند.
- مسلمانان ميانمار، آواره كشورهاي آسيايي
همزمان با ادامه روند ورود آوارگان ميانماري به بنگلادش، دولت هند اعلام كرده است قصد دارد حدود 40هزار آواره روهينگيا را كه طي سال‌هاي اخير و در اثر فشارهاي دولت ميانمار به اين كشور گريخته‌اند اخراج كند. تصميم هند براي بازگرداندن اين افراد به ميانمار با اعتراض گسترده نهادهاي حقوق بشري مواجه شده است. بنگلادش بيشترين تعداد آوارگان ميانماري را پناه داده است.
دولت اين كشور و نهادهاي وابسته به سازمان ملل در شرايط كنوني براي تأمين مايحتاج اوليه آوارگان شامل آب، غذا و دارو دچار مشكل شده‌اند. دولت ميانمار، اقليت مسلمان روهينگيا را به رسميت نمي‌شناسد و آنها را مهاجران غيرقانوني بنگالي مي‌خواند. آوارگان روهينگيا در ديگر كشورهاي آسيايي اغلب در كمپ و در شرايط وخيم زندگي مي‌كنند.