دكتر اسماعيل كهرم، استاد برجسته حيات وحش با اشاره به اينكه 46سال است سازمان حفاظت محيطزيست درايران شكل گرفته و اين سازمان سالهاست در ميان كشورهاي جهان سوم از جايگاه و ابهت خاصي برخوردار است، به همشهري گفت: اگر نتوانيم يوزپلنگ را نجات بدهيم جايگاه و پرستيژ سازمان محيطزيست در بين كشورهاي ديگر از بين ميرود و آنها خواهند گفت ايران با اين پيشينه قادر نيست يك حيوان را از انقراض نجات دهد.
اين استاد دانشگاه در گفتوگو با همشهري افزود: مشكل اين است كه ما حرمت مناطق حفاظت شده را حفظ نميكنيم. پناهگاه حيات وحش از نظر حفاظتي بعد از پارك ملي و در درجه دوم قرار دارد. وقتي در پارك ملي خارتوران حدود 250هزار گوسفند در حال چراست اگر براي هر 100گوسفند يك سگ گله وجود داشته باشد كه دارد ديگر امنيتي براي حيات وحش باقي نميماند.
به گفته كهرم، مادامي كه ما نتوانيم حفاظت از پاركهاي ملي و پناهگاههاي حياتوحش و بهطور كلي مناطق حفاظتشده كشور را به استانداردهاي بينالمللي برسانيم نبايد انتظار داشته باشيم كه يوز يا ساير گونههاي حياتوحش حفظ شوند؟ او تأكيد كرد: وقتي دام از زيستگاه حيات وحش خارج و آرامش بر زيستگاهها حاكم شود پوشش گياهي انبوه و شمار طعمههاي يوزپلنگ، از جمله آهو و جبير زياد ميشود. طعمه كه زياد شود شمار يوزها هم افزايش مييابد. اين يك اصل ثابت شده علمي است؛ مطمئن باشيد با رعايت استانداردهاي بينالمللي و ارتقاي وضعيت حفاظتي زيستگاهها ظرف 5سال جمعيت يوزها دوبرابر و ظرف 10سال جمعيت اين حيوان 3برابر ميشود.
- وجود 100تا 120يوزپلنگ در زيستگاهها
كهرم برخلاف كارشناساني كه جمعيت يوزها را با خوشبيني 50قلاده اعلام ميكنند، ميگويد: يوزها استاد استتار هستند. رنگ پوشش اين حيوان شبيه خاروخس و سنگ و شن بيابان است. علاوه براين، چشمهاي يوز فاقد سفيدي است؛ به همين دليل مشاهده يوز در زيستگاه بسيار دشوار است. از سوي ديگر، در بسياري از مناطق كه اصلا تصور مشاهده يوز وجود ندارد گاه اين حيوان ديده ميشود؛ از جمله سال گذشته حوالي مرز پاكستان، يك يوز ماده مشاهده شد كه متأسفانه مردم محلي اين حيوان را كشتند. براين اساس و بنا بر شواهد متعدد، جمعيت يوزها بين 100تا 120قلاده برآورد ميشود.
وي در پايان تأكيد كرد: اگر واقعا ميخواهيم يوزها را حفظ كنيم تا اين حيوان زيبا به سرنوشت غمانگيز ببر مازندران و شير ايراني مبتلا نشود(اين دوگونه حيات وحش منقرض شدهاند) كافي است زيستگاههاي يوز بهخصوص پارك ملي توران، منطقه حفاظتشده بافق يزد، منطقه حفاظتشده دره انجير يزد و پناهگاه حيات وحش مياندشت را قرق كنيم آن وقت خواهيد ديد كه درهمين زيستگاهها يوزها 4قلو بهدنيا خواهند آورد و نسلشان حفظ خواهد شد. فراموش نكنيم كه حفظ يوز حفظ پرستيژ ايران است.
گفتني است يك ماده يوزپلنگ و 3 تولهاش كه دوشنبه هفته گذشته توسط محيطبانان پناهگاه حيات وحش مياندشت مشاهده شده بودند صبح پنجشنبه گذشته در حاشيه شمالي منطقه مياندشت به يك دامداري نزديك ميشوند و مورد هجوم سگهاي گله قرار ميگيرند. سگها با تعقيب يوزها موفق ميشوند يكي از تولهها را از خانواده جدا كنند اما توله يوز، خود را به درختي رسانده و با بالا رفتن از درخت مصون ميماند. در پي آن، محيطبانان منطقه با همكاري دامدار منطقه، در محل حاضر و موفق به دور كردن سگها شدند. توله يوز نيز پس از مدتي از درخت پايين ميآيد و به خانوادهاش ملحق ميشود.