حيدرا‌لعبادي، نخست‌وزير عراق به صراحت اعلام كرده درصورتي كه اين همه‌پرسي باعث خشونت شود ارتش عراق آماده مداخله نظامي است. دريابان علي شمخاني نماينده مقام معظم رهبري و دبير شوراي‌عالي امنيت ملي هم روز گذشته هشدار داده كه هرگونه خدشه به تماميت ارضي و وحدت سرزميني عراق موجب بازبيني و تغيير جدي در روند همكاري موجود بين ايران و اقليم خواهد شد. وي تأكيد كرده است كه توافقات مرزي صرفا با محوريت دولت مركزي عراق پابرجا بوده و جدايي اقليم كردستان از دولت مركزي عراق به‌معناي مسدود شدن تمامي معابر و گذرگاه‌هاي مشترك مرزي خواهد بود.
در فاصله يك هفته تا تاريخ اعلام شده براي برگزاري همه‌پرسي جدايي كردستان از عراق حالا نخست‌وزير اين كشور حرف از مداخله نظامي توسط نيروهاي ارتش زده‌است. حيدر العبادي هشدار داده درصورتي كه همه‌پرسي منطقه كردستان عراق باعث خشونت شود ارتش عراق آماده دخالت نظامي در اين منطقه است.
نخست‌وزير عراق كه طي روزهاي گذشته بارها درباره غيرقانوني بودن برگزاري اين همه‌پرسي حرف زده بود اين بار در گفت‌وگو با آسوشيتدپرس خطاب به مقام‌هاي كرد گفت: اگر شما قانون اساسي و مرزهاي عراق و منطقه را به چالش بكشيد، به معني دعوتي عمومي به ساير كشورهاي منطقه براي تجاوز به قلمروي عراق است كه ابعاد آن به طرزخطرناكي افزايش خواهد يافت. مقام‌هاي عراق در اين رابطه همراهي همه كشورهاي جهان را در اختيار دارند و تنها نخست‌وزير رژيم صهيونيستي است كه از جدايي كردستان عراق حمايت كرده است.
حيدر العبادي به همين‌خاطر تأكيد كرد: اگر مردم عراق از طريق به كارگيري غيرقانوني زور مورد تهديد قرار بگيرند، مداخله نظامي خواهيم كرد. پيش از اين برت‌مك‌گورك، نماينده ويژه رئيس‌جمهور آمريكا هم طي مذاكره با مقام‌هاي اربيل براي پيشنهاد راه‌حلي جايگزين گفته بود درصورتي كه پيشنهادهاي داده شده از سوي مقام‌هاي كردستان پذيرفته نشود مسئوليت هر نوع عواقب برگزاري همه‌پرسي به‌عهده خود كردها خواهد بود.
بررسي مشكلات در سازمان ملل، باقي ماندن نيروهاي كرد در موقعيت‌هاي كنوني و ادامه صادرات نفت ازجمله پيشنهادهاي داده شده از سوي آمريكا، انگليس و سازمان ملل به مقام‌هاي كردستان عراق در مقابل تعويق دوساله همه‌پرسي بوده است. فواد معصوم، رئيس‌جمهور عراق كه خودش از كردهاي اين كشور است خواستار مذاكره چهره‌هاي ارشد سياسي اين كشور براي خنثي كردن تنش‌ها شده است.
- تهديدي براي همه منطقه
نيروهاي پيشمرگه كرد اكنون مناطق مختلفي ازجمله كركوك را در تصرف دارند كه مورد مناقشه جدي با بغداد است. منطقه نفت‌خيز كركوك ازجمله نقاطي است كه احتمال خشونت در آن با برگزاري همه‌پرسي داده مي‌شود. مقام‌هاي كردستان عراق چندي پيش 2تيپ جديد از نيروهاي پيشمرگه را براي آنچه مقابله با نيروهاي حشد الشعبي(نيروهاي بسيج مردمي عراق) خوانده‌اند به كركوك اعزام كرده‌اند.
ابراهيم جعفري، وزير امور خارجه عراق هم روز گذشته درباره رؤياي كردها براي تشكيل جمهوري كردستان در ۵ كشور هشدار داد. او گفت: جوامع كرد در تعدادي از كشورها در سوريه، تركيه، ايران و حتي روسيه وجود دارند لذا استقلال طلبي امنيت عراق و منطقه عربي را تهديد كرده و مشكلاتي را به بار مي‌آورد. كردهارؤياي تشكيل كشور بزرگ كردستان را در 5كشور دارند كه در راس آن عراق است. او تأكيد كرد: اقداماتي مانند برگزاري همه‌پرسي تمامي منطقه عربي را تهديد مي‌كند به همين دليل اتحاديه عرب مقابل اين دست اقداماتي كه اسرائيل آن را حمايت مي‌كند، ايستاده است.
- استفاده از همه‌پرسي براي مذاكره
مقام‌هاي كردستان عراق اعتقاد دارند كه برگزاري همه‌پرسي و به‌دست آمدن رأي مثبت به جدايي از عراق مقام‌هاي بغداد را براي مذاكره درباره استقلال اين منطقه تحت فشار قرار مي‌دهد. نخست‌وزير عراق روز گذشته اما هشدار داد كه برگزاري همه‌پرسي هر نوع مذاكره‌اي را پيچيده خواهد كرد. عصر روز گذشته همچنين شوراي‌عالي همه‌پرسي كه رياست آن را مسعود بارزاني، رئيس منطقه كردستان بر عهده دارد براي بررسي پيشنهاد آمريكا تشكيل جلسه داد.
تا لحظه تنظيم خبر جزئيات تصميم گرفته شده در اين رابطه به‌صورت رسمي منتشر نشده اما گزارش‌ها از احتمال پايين موافقت مقام‌هاي كردستان با راه‌حل جايگزين خبر مي‌دهند. پيش از اين مسعود بارزاني در گفت‌وگويي به صراحت اعلام كرده بود كه براي پذيرفتن راه‌حل جايگزين و تعويق همه‌پرسي دير‌شده است. پيش از اين حزب اتحاديه ميهني كردستان، به رهبري جلال طالباني، رئيس‌جمهور سابق عراق خواستار درنظر گرفتن جدي راه‌حل جايگزين شده بود. روز گذشته ثامر السبهان، معاون وزير خارجه عربستان و سفير پيشين اين كشور در عراق هم در راس هيأتي به اربيل سفر كرد و پيشنهاد ميانجيگري ميان مقام‌هاي اين منطقه و دولت عراق را داد.
ديروز علي شمخاني، دبير شوراي‌عالي امنيت ملي با تأكيد بر اينكه ايران به‌طور قطع صرفا دولت واحد، يكپارچه و فدرال عراق را به رسميت مي‌شناسد، گفت: جمهوري اسلامي ايران به‌عنوان دوست و هم‌پيمان برادران كرد كه همواره و در سخت‌ترين شرايط در كنار آنها بوده، برگزاري رفراندوم را تأمين‌كننده منافع اقليم كردستان ارزيابي نمي‌كند و با آن مخالف است.
شمخاني درباره موضع ايران در قبال برگزاري همه‌پرسي در اقليم كردستان عراق، برگزاري رفراندوم در اين اقليم را موجب شكل‌گيري تهديدات جديد و شكننده عليه اقليم كردستان عنوان و اظهار كرد: در شرايطي كه عراق با تلاش و جانفشاني مردم اين كشور اعم از عرب، كرد، تركمن و... به مرحله پاياني پاكسازي خاك خود از لوث وجود تروريست‌هاي تكفيري نزديك مي‌شود، اين اقدامات كه وجاهت و اعتبار قانوني نيز ندارند به‌طور قطع اثرات ضد‌امنيتي بر منطقه، عراق و به‌ويژه اقليم كردستان خواهد داشت.
وي با يادآوري نقش تعيين كننده، مؤثر و قابل توجه كردها در دولت عراق و ضرورت تداوم بهره‌گيري از اين ظرفيت در مسير تقويت ساختارهاي امنيتي، اقتصادي و سياسي در اقليم كردستان افزود: رويكرد مخالف كشورهاي همسايه عراق با برگزاري رفراندوم در اين اقليم، شرايط پيچيده و دشواري را براي كردستان پس از رفراندوم ايجاد خواهد كرد.
نماينده رهبر معظم انقلاب در شوراي‌عالي امنيت ملي به موضع غيرقابل تغيير جمهوري اسلامي ايران درخصوص ضرورت حفظ تماميت ارضي و وحدت سرزميني عراق اشاره كرد و گفت: هرگونه خدشه به اين اصل راهبردي، موجب بازبيني و تغيير جدي در روند همكاري موجود ميان ايران و اقليم كردستان عراق مي‌شود.شمخاني مشروعيت معابر و گذرگاه‌هاي مرزي جمهوري اسلامي ايران با مناطق اقليم كردستان عراق را صرفا به‌دليل وجود اقليم به‌عنوان بخشي از عراق يكپارچه عنوان كرد و به‌صورت هشدارآميز يادآور شد: توافقات مرزي صرفا با محوريت دولت مركزي عراق پابرجا بوده و جدايي اقليم كردستان از دولت مركزي عراق به‌معناي مسدود شدن تمامي معابر و گذرگاه‌هاي مشترك مرزي خواهد بود.
شمخاني به‌وجود توافقات نظامي و امنيتي ميان ايران و اقليم كردستان عراق اشاره و خاطرنشان كرد: جدايي اقليم كردستان از خاك عراق به مفهوم پايان يافتن تمامي اين توافقات خواهد بود و پس از آن ايران در چارچوب تأمين امنيت مرزهاي مشترك در رويكرد خود براي مقابله با حضور و فعاليت ضدانقلاب ايراني كه در مناطقي از كردستان عراق تردد دارند، به‌صورت جدي تجديد نظر كرده و با شيوه‌هاي كاملا متفاوت نسبت به گذشته رفتار خواهد كرد.
از سوي ديگر تارنماي خبري المانيتور روز شنبه گزارش داد: سرلشكر قاسم سليماني، از فرماندهان سپاه ايران و برت مك گورك، فرمانده نيروي مخصوص مبارزه با داعش به همراه داگلاس سليمان، سفير آمريكا هفته گذشته به بغداد و اربيل و سليمانيه رفتند تا دو طرف عراقي را تشويق به رسيدن به توافق كنند.
به گزارش المانيتور، سردار سليماني فرمانده ايراني به مقام‌هاي اتحاديه ميهني كردستان عراق گفته است: من تاكنون از نيروهاي مردمي الحشدالشعبي خواسته‌ام به كردستان عراق حمله نكنند. اما ديگر اين كار را نخواهم كرد.هنوز هيچ منبعي نقل قول صورت گرفته از جانب سردار قاسم سليماني را تأييد نكرده است اما ديروز حيدر العبادي، نخست‌وزير عراق با لحني تند، اقليم كردستان عراق را به اقدام نظامي تهديد كرد.