مسعود بارزاني، رئيس منطقه كردستان عراق كه تا چند روز قبل از حتمي بودن برگزاري همه‌پرسي حرف مي‌‌زد سه‌شنبه شب خواستار پيدا كردن راه‌حلي جايگزين براي تعويق همه‌پرسي شد. او در جمع حاميان جدايي اقليم كردستان از عراق گفت: اگر در 3روز آينده راهكار جايگزيني را دريافت كنيم كه جدايي كردستان را تضمين كند ما برگزاري همه‌پرسي را به تعويق مي‌اندازيم.
حيدر العبادي، نخست‌وزير عراق اما با اعلام اينكه دولت اين كشور «نه اكنون و نه در آينده» همه‌پرسي جدايي را نمي‌پذيرد آب پاكي را روي دست كردها ريخته است تا از اين موضع خود عقب‌نشيني كنند.
العبادي هشدار داده كه تغيير دادن مرزها با زور و اسلحه به‌معناي گشودن در به روي خونريزي خواهد بود. پيش از اين هم نخست‌وزير عراق تهديد كرده بود درصورتي كه اين همه‌پرسي باعث خشونت شود نيروهاي ارتش عراق آماده مداخله نظامي هستند. منابع آگاه همچنين به همشهري گفته‌اند كه عراق قصد دارد در يك هماهنگي با ايران و تركيه درصورت برگزاري همه‌پرسي مرزهاي خود ازجمله حريم‌هوايي را به روي اقليم كردستان عراق ببندد.سپهبد ستاد انور حمد امين فرمانده نيروي هوايي ارتش عراق روز گذشته به تهران سفر كرد و با مقام‌هاي ارشد ايران ازجمله فرمانده نيروي هوافضاي سپاه ديدار و مذاكره داشت.
پيش از اين، ايران هشدار داده بود كه توافقات مرزي فعلي با دولت مركزي عراق است و درصورت برگزاري همه‌پرسي جدايي اين توافق‌ها باقي نخواهد ماند و ايران مرزهاي خود را خواهد بست. همچنين تركيه هم احتمالا اقدام مشابهي خواهد داشت و در بخشي از تحريم‌هاي خود كه روز جمعه اعلام مي‌شود نسبت به محدوديت مرزي اشاره خواهد كرد. كردستان عراق به جز سوريه با ايران و تركيه همجوار است و بسته شدن مرزها از سه طرف به‌معناي بحراني براي اين منطقه خواهد بود.
- جلسه شوراي امنيت تركيه براي تحريم
رجب طيب اردوغان، رئيس‌جمهور تركيه روز گذشته اعلام كرد كه اين كشور در حال بررسي اعمال تحريم‌هايي عليه منطقه كردستان عراق در واكنش به برگزاري همه‌پرسي جدايي است. آنكارا روز سه‌شنبه مخالفتش با اين همه‌پرسي را بار ديگر با اعزام نيروها و ادوات جنگي خود به مرز كردستان عراق اعلام كرد و هشدار داد تجزيه عراق منجر به يك درگيري جهاني خواهد شد.
اردوغان در حاشيه مجمع عمومي سازمان ملل گفت: شوراي امنيت ملي تركيه و كابينه دولت اين كشور در نشستي در روز جمعه درباره تحريم‌هاي بالقوه عليه منطقه كردستان عراق بحث و مذاكره مي‌كنند. تركيه روابط تجاري قدرتمندي با كردستان عراق داشته است. درصورت تحريم‌هاي آنكارا، قدرت اقتصادي اقليم كردستان عراق كه از صادرات نفت از طريق تركيه تأمين مي‌شود در معرض خطر جدي قرار مي‌گيرد.
در زماني كه قيمت نفت به ۶۰ دلار در هر بشكه نزديك مي‌شود، اربيل با كمك اين تجارت توانسته از نظر اقتصادي از بغداد استقلال پيدا كند. تركيه اما مي‌تواند با جلوگيري از نقل و انتقال نفت حداقل براي مدتي اقتصاد اين منطقه را فلج كند. منطقه كردستان عراق ظرفيت صادرات روزانه ۶۰۰ هزار بشكه نفت را از طريق جذب سرمايه‌گذاران بين‌المللي ايجاد كرده و نفت خود را با استفاده از خط لوله عراق-تركيه به سكو‌هاي بارگيري در سواحل مديترانه مي‌رساند.
به همين‌خاطر مقام‌هاي كردستان عراق به‌دنبال جلب نظر روسيه براي حمايت از اين منطقه هستند. گزارش‌ها نشان مي‌دهد شركت بزرگ نفتي روسيه موسوم به روس‌نفت در تلاش است براي خودش در بخش انرژي اقليم كردستان عراق پايگاه ويژه‌اي داشته باشد. روز گذشته ديميتري پسكوف، سخنگوي كرملين در مقابل سؤالات خبرنگاران درباره موضع روسيه واكنش دو پهلويي داشت. او اعلام كرد كه روسيه از تماميت ارضي كشورهاي خاورميانه حمايت مي‌كند. سخنگوي كرملين اما درباره واكنش روسيه نسبت به نتيجه اين همه‌پرسي گفت فعلا حاضر به دادن توضيح در اين رابطه نيست.
- بازگشت معصوم براي مذاكرات جديد
عراق و كردستان هر دو نياز دارند تا براي ثبات منطقه در كنار هم باقي بمانند. درحالي‌كه مقام‌هاي كردستان عراق استقبال جديدي از راهكار جايگزين همه‌پرسي كرده‌اند روز گذشته بار ديگر فواد معصوم، رئيس‌جمهور عراق براي ديدار با مسعود بارزاني به سليمانيه رفت تا مذاكرات جديدي شكل بگيرد. مقام‌هاي حزب اتحاديه ميهني كردستان، به‌عنوان يكي از 2 قدرت تصميم‌گيرنده در شمال عراق مي‌گويند معصوم حامل پيشنهادهاي جديدي از سوي بغداد است كه مي‌تواند باعث پايان بحران ميان اقليم و دولت مركزي شود.
گفته مي‌شود مسئولان دولت عراق به معصوم اين اطمينان را داده‌اند كه خواسته‌هاي رهبران كرد را تا آنجا كه مخالفتي با قانون اساسي نداشته باشد برآورده خواهند كرد. روزگذشته فلاح مصطفي، مسئول اداره روابط خارجه دولت اقليم كردستان عراق پس از ديدار با وزير امور خارجه تركيه اعلام كرد كه آنكارا همراه با كشورهاي ديگر به‌دنبال ارائه گزينه‌اي به جاي همه‌پرسي جدايي كردستان عراق است.