نطق امسال رئيسجمهور از اين جهت اهميت يافت كه در آمريكا يك رئيسجمهور تندرو و پرحاشيه بر سر كار است و سخنراني پر از تهديد و ارعاب او در صحن سازمان ملل باعث شد نطق منطقي و آرام و در عين حال قاطع روحاني چهره اعتدال و صلحطلب ايران را به دنيا نشان دهد تا جايي كه حتي شبكه الجزيره با كنار هم گذاشتن بخشهايي از جملات كليدي ترامپ و روحاني در كنار هم، دوگانه ترامپ - روحاني را به نمايش گذاشت. در فضاي مجازي هم بازار مقايسه داغ بود تا جايي كه برخي نطق ترامپ را با سخنرانيهاي محمود احمدينژاد رئيسجمهور سابق ايران مقايسه و در سوي ديگر سخنراني روحاني را به سخنرانيهاي باراك اوباما تشبيه كردند. رئيسجمهور در سخنراني امسال خود از آرايههاي ادبي بيشتري هم استفاده كرد، از كنايه و تلميح تا نام بردن از شعرايي كه جهان، فرهنگ ايران را به نام آنان ميشناسد.
- نطق رئيس جمهور چگونه آماده شد؟
اما نطق رئيسجمهور چگونه آماده شد؟ اگر سخنراني امسال روحاني را مرور كنيد، سه محور اصلي ديپلماسي، فرهنگي و اقتصادي در آن مشهود است. خبرنگار همشهري كسب اطلاع كرد كه سخنراني رئيسجمهور اگرچه چارچوب كلياش در تهران نگارش شده اما تا واپسين لحظات سخنراني نيز دستخوش تغيير بوده است.
مسئوليت تنظيم متن سخنراني رئيسجمهور بر عهده يك تيم بوده كه با كار مشورتي زيرنظر مستقيم رئيسجمهور كار نگارش متن را دنبال كردهاند.
بر اين اساس محمد جواد ظريف وزير امور خارجه ازجمله نگارندگان متن سخنراني رئيسجمهور در حوزه ديپلماسي بوده و علاوه بر قسمتهاي مربوط به برجام و منطقه، علاقه زياد ظريف به مولانا نام اين شاعر ار در متن سخنراني گنجانده بود و رئيسجمهور اشارهاي به اين شاعر برجسته داشت كه اين اشاره بازتاب زيادي در فضاي مجازي داشت.
از طرفي محمد نهاونديان هم در حوزه اقتصادي و تجاري و قسمت مربوط به دعوت از تجار و سرمايهگذاران در متن سخنراني رئيسجمهور اعمال نظر داشته است.
همچنين حسامالدين آشنا هم كه مشاور فرهنگي رئيسجمهور است از ديگر دستاندركاران نگارش متن بوده كه در حوزههاي فرهنگي و ارتباطاتي متن سخنراني رئيسجمهور، رد پاي او قابل مشاهده است. اما چهارمين نفري كه او هم در تنظيم متن سخنراني روحاني نقش آفرين بوده، محمود واعظي رئيس دفتر روحاني بوده است.
نكته جالب توجه اينكه شنيده شده كه متن سخنراني رئيسجمهور در 24ساعت مانده به زمان انجام سخنراني، بارها دستخوش تغيير و تحول شده، اين تغييرات به حدي بوده كه چارچوب كلي متن و رويكرد آن كاملا تغيير يافته و مسائل سياسي و منطقهاي جايگاه محوري خود را به مسائل فرهنگي دادهاند، اين تغيير به يك دليل رخ داده؛ سخنراني ترامپ!
حسن روحاني علاوه بر يك بخش كه به صورت مستقيم به ترامپ پاسخ داد در جاي جاي متن خود با كنايه رفتارهاي ترامپ و شركاي منطقهاي آمريكا را تحقير كردكه همين كنايهها تاثيرگذاري متن را بالا برده بود، ازجمله آنجا كه گفت: اعتدال همافزايي انديشههاست نه رقص شمشيرها.
يك منبع آگاه در اين رابطه به خبرنگار همشهري ميگويد: بعد از سخنراني ترامپ، متن سخنراني رئيسجمهور چندبار دستخوش تغيير شد و با حساسيت فراوان مورد بازنگاري قرار گرفت.
اين اتفاق زماني رخ داده كه رئيسجمهور آمريكا در سخنراني خود تلاش ميكند ايران را در كنار كرهشمالي بهعنوان يك خطر براي جامعه بشري نشان دهد و همين رويكرد او باعث شده تيم مشورتي رئيسجمهور پيشنهاد تغيير متن را بدهند و در نهايت براي گرفتن ضرب اظهارات ضدايراني، تند و ياغي گرايانه ترامپ، مسائل فرهنگي و شاعرانه جاي خود را به مسائل سياسي و سخت داد تا روحاني با لحني آرام و تن صدايي پايين، از تمدن، فرهنگ و ادب ايران با مردم جهان سخن بگويد.
- مقايسه جالب الجزيره از سخنراني ترامپ و روحاني
شبكه الجزيره با كنار هم گذاشتن بخشهايي از جملات كليدي ترامپ و روحاني در كنار هم، دوگانه ترامپ - روحاني را به نمايش گذاشت، اين شبكه بينالمللي براي بخشهايي كه جملات ترامپ را پخش ميكرد مارش جنگي و براي سخنان رئيسجمهور ايران يك موسيقي ملايم و آرامشبخش استفاده كرده است. بخشهايي كه الجزيره در اين كليپ انتخاب كرده و كنار هم قرار داده است را در ادامه ميخوانيد:
ترامپ: ما هيچ راهي جز نابودي كرهشمالي نداريم.
روحاني: ما تهديد نميكنيم و تهديد را از جانب هيچ قدرتي نميپذيريم.
ترامپ: ما 700بيليون دلار براي مسائل نظامي خود هزينه ميكنيم.
روحاني: مشي اعتدال زيباييآفرين است سلاحهاي مرگبار صادراتي زيبا نيست.
ترامپ: توافق هستهاي ايران يكي از بدترين و يكسويهترين توافقاتي است كه ايالات متحده تاكنون وارد آن شده است.
روحاني: تصور كنيد كه منطقه خاورميانه بدون برجام در چه وضعيتي قرار داشت.