در این راستا حيدر العبادي، نخست‌وزیر عراق به صراحت گفته است، گام‌های ضروری را برای "حفظ وحدت کشورش" برمی‌دارد.
مراکز اخذ رای راس ساعت هشت صبح به وقت محلی به روی رای‌دهندگان باز شد و رای‌گیری تا ساعت ۱۸ به وقت محلی ادامه خواهد داشت و پنج میلیون و ۳۷۵ هزار فرد ثبت نام‌کننده می‌توانند در این همه‌پرسی شرکت کنند.
حدود ۱۲ هزار و ۷۲ مرکز اخذی رای در اقلیم کردستان عراق که شامل استان‌های دهوک، اربیل، سلیمانیه است و نيز در مناطق مورد مناقشه از سوی دولت مرکزی و اقلیم کردستان نیز ایجاد شده است.
به گزارش ایسنا به نقل از اسکای نیوز، در استان نفت‌خیز کرکوک، در نینوا در شمال عراق، در دیالی، صلاح‌الدین واقع در شمال بغداد نیز چهار هزار و ۸۶۹ مرکز اخذی رای برای بیش از دو میلیون رای‌دهنده تعبیه شده است.
اما در این میان مساله کرکوک که حساسیت زیادی روی آن وجود دارد و احتمال بالا گرفتن درگیری‌ها در آنجا بیشتر است شاهد استقرار نیروهای گسترده پیشمرگ است. نیروهای زیادی از پیشمرگ‌ها از اربیل عازم کرکوک شده‌اند تا از مراکز اخذ رای و نیز شهروندان محافظت کنند.
سومریه نیوز گزارش داده است، این نیروهای مجهز به سلاح سبک و سنگین هستند.
نتایج اولیه همه‌پرسی ۲۴ ساعت بعد از برگزاری آن اعلام خواهد شد و اکثر کردها اطمینان دارند که به استقلال دست می‌یابند به این ترتیب کردها پیمان لوزان مصوب سال ۱۹۲۳ را که آنها را از داشتن کشوری مستقل منع کرده، زیر پا گذاشته‌اند.
این یک همه‌پرسی تاریخی برای کردهاست، مسعود بارزانی، رئیس اقلیم کردستان عراق گفته است این همه‌پرسی با خطرهايی همراه خواهد بود.
کشورهای مجاور نظیر ایران و ترکیه نیز نسبت به انجام آن ابراز نگرانی کرده و تدابیری را برای تعامل با اين حركت اندیشیده و هر یک گفته‌اند که به نوعی به این همه‌پرسی پاسخ خواهند داد.
شورای امنیت ملی ترکیه گویا روز یکشنبه اعلام کرد، مرزهای هوایی خود را به روی هواپیماهایی که از اقلیم کردستان می‌آیند یا به آنجا پرواز دارند، خواهد بست.
مرزهاي هوايي ايران با اقليم كردستان عراق نيز بسته شده‌است.
فودا معصوم، رئیس‌جمهور عراق آخرین تلاش خود را کرد و گفت: برگزاری همه‌پرسی استقلال کردستان عراق اقدامی یک‌جانبه است و رهبران سیاسی بغداد و اربیل باید از تنش اجتناب کنند.
او گفته است، تصمیم دارد تلاش خود را برای ازسرگیری مذاکرات برادرانه تعجیل ببخشد.
معصوم افزود: در برابر این اقدام یک‌جانبه باید بر اساس قانون اساسی عمل کرده و کشور و مردم را از خطرهاي جدی دور کنیم. از رهبران بغداد و اربیل می‌خواهم فورا به مذاکره بازگردند و توافق را در اولویت قرار دهند.
او تصریح کرد: به عنوان رئیس‌جمهور عراق به تلاش‌ها برای تعجیل در ازسرگیری مذاکرات بین دو طرف ادامه خواهم داد تا به راه‌حل‌هایی برای عبور از این بحران حساس و منع سوء استفاده تروریست‌ها از آن برسیم. همه باید از دستاوردهای ارتش عراق در مبارزه با تروریسم پاسداری کنند. من اطمینان دارم ملت از این بحران به صورت متحدتر و قوی‌تر خارج خواهند شد.