تحقيقات نشان مي‌دهد آلودگي صوتي در درازمدت نه‌تنها بر شنوايي بلكه مستقيما بر عملكرد قلب و عروق انسان تأثير منفي مي‌گذارد. اين در حالي است كه ميزان آلودگي صوتي مهرآباد همچنان حد مجاز را بسيار رد مي‌كند و آمار روزهاي اخير گوياي بي‌توجهي به ممنوعيت پروازهاي شبانه اين فرودگاه است.
آلودگي صوتي فرودگاه مهرآباد تقريبا 2برابر حد مجاز است؛ اين ميزان را ميانگين اعداد به ثبت رسيده در دستگاه‌هاي سنجش آلودگي صوتي واقع در مناطق 9 و 21 تهران نشان مي‌دهد. جالب اينجاست آلودگي صوتي مهرآباد حتي در زمان‌هايي از شبانه‌روز وجود دارد كه شهروندان نياز به آرامش و استراحت دارند. درواقع هواپيماهايي كه با تأخير به سمت تهران پرواز كرده‌اند، در نيمه‌هاي شب از روي هزاران واحد مسكوني‌اي عبور مي‌كنند كه ساكنانشان در خواب هستند.
البته كه آنها به‌خاطر صداي بسيار زياد موتور هواپيماها هيچ‌گاه خواب عميق ندارند. درصورتي كه طبق مقررات تعيين شده ورود هواپيماها به جز هواپيماهاي مربوط به پروازهاي امدادي و اضطراري بين ساعت 12شب (ساعت 24) تا 6صبح به مهرآباد ممنوع است. با وجود اين اما، به‌خاطر تأخيرهاي بسيار زياد در پروازهاي كشور، در عمل تعدادي از هواپيماها پس از ساعت 12شب به تهران مي‌رسند و صداي‌شان روي اعصاب شهروندان است.
طبق استانداردهاي جهاني (استاندارد سازمان جهاني بهداشت) آلودگي صوتي مجاز براي مناطق مسكوني در طول روز حداكثر 55دسي‌بل و طي ساعات شبانه حداكثر بايد 45دسي‌بل باشد. حال با بررسي آمارهاي به ثبت رسيده در ايستگاه‌هاي ثبت آلودگي صوتي در محله آذري، ميدان بهاران و ميدان الغدير واقع در بلوار معلم،
واقعيت‌هايي نمايان مي‌شود كه نشان‌دهنده اختلاف زياد آلودگي صوتي در اطراف مهرآباد با استانداردها هستند. در ايستگاه آذري از ابتداي سال تاكنون آلودگي صوتي، پايين‌ترين عدد ثبت شده 67.65دسي‌بل بوده است. اما در اغلب روزها اعداد ثبت شده بالاتر از 70بوده‌اند و در همين مهرماه ميانگين آلودگي صوتي ثبت شده 71.48دسي‌بل بوده است. جالب اينكه در ساعات شبانه هم آلودگي صوتي در محدوده آذري به زير 65دسي‌بل نرسيده است.
در محدوده ميدان الغدير و ميدان بهاران اوضاع كمي بهتر بوده اما ساكنان آنها هم با آلودگي صوتي بيشتر از 65دسي‌بل دست و پنجه نرم مي‌كنند. البته در ميدان بهاران در برخي از ساعات شبانه، به‌خاطر فرود ديرهنگام هواپيماها، آلودگي صوتي مرز 75دسي‌بل را نيز درنورديده است. به‌طور مثال در ساعات بين 24 تا يك بامداد روز 10مهرماه آلودگي 78دسي‌بل به ثبت رسيده است.
به هرترتيب آلودگي صوتي فرودگاه مهرآباد به‌طور دائمي ساكنان محله‌هاي اطراف را رنج مي‌دهد. اگرچه ميزان آلودگي هنگام پيك سفرها و همچنين نشست و برخاست هواپيماها بسيار بيشتر مي‌شود. به‌طوري كه هنگام نشست و برخاست هواپيماها آلودگي صوتي در محدوده منطقه9 بين 100 تا 115دسي بل و در محدوده تهرانسر بين 90 تا 110دسي‌بل نيز مي‌رسد و انحراف زيادي از حد استاندارد دارد.
- تأثيرات آلودگي صوتي مداوم
حال سؤال اساسي اينجاست كه آلودگي صوتي در طولاني‌مدت چه تأثيراتي بر سلامتي افراد مي‌گذارد؟ مدير واحد پايش آلودگي هوا و صداي شركت كنترل كيفيت هواي شهر تهران كه تاكنون تحقيقات بسياري را در زمينه آلودگي صوتي پايتخت انجام داده‌اند در اين رابطه مي‌گويد:
«اگرچه اثرات مستقيم گوش دادن به صداهاي بلند، به‌ويژه در يك دوره طولاني مي‌تواند سبب كاهش شنوايي افراد شود اما آلودگي صوتي حتي با صداي كوتاه مي‌تواند در درازمدت به‌طور غيرمستقيم بر جسم، روح و روان افراد اثرات منفي داشته باشد.» به گفته مريم نادري بدن انسان در برابر اين سر و صداهاي مزاحم و ناخواسته دچار نوعي استرس شده و تغييرات به‌وجود آمده در سيستم بدن مي‌تواند سبب افزايش فشار خون، تغيير ضربان قلب، افزايش ميزان كلسترول خون يا ترشح بيش از حد هورمون‌هاي بدن شود.
وي تأكيد مي‌كند درصورتي كه اين واكنش‌هاي استرسي بدن در قبال سر و صداهاي مداوم، ادامه يابد در نهايت آسيب‌هاي جدي به سيستم گردش خون، سيسم قلبي و عروقي و سيستم‌هاي شكمي - روده‌اي وارد مي‌شود. نادري همچنين مشكلات مربوط به سيستم قلبي و عروقي را يكي از شايع‌ترين بيماري‌ها در اثر وجود آلودگي‌هاي صوتي عنوان مي‌كند. دكتر مسعود اسلامي، فوق تخصص قلب و عروق نيز چنين مسائلي را مورد تأييد قرار مي‌دهد.
وي با بيان اينكه يكي از مولفه‌هايي كه در بروز بيماري‌هاي قلبي و عروقي نقش بسزايي دارد آلودگي صوتي است كه متأسفانه در كشور ما چندان توجهي به آن نمي‌شود، مي‌گويد: «آلودگي صوتي باعث آسيب رسيدن به جداره عروق مي‌شود.» وي اعتقاد دارد آلودگي صوتي همانند سر و صداي فرودگاه‌ها در ساعات شبانه كه با تردد خودروها همراه مي‌شود، يك‌مرگ خاموش براي انسان به‌حساب مي‌آيد.
گفتني است كه طبق پژوهش‌ها ناراحتي‌هاي اجتماعي مانند اختلال خواب، گيجي، تهوع، اختلال در راه رفتن، تشديد برخي از امراض عصبي، كاهش ميزان يادگيري و آسيب به ميراث تاريخي از ديگر اثرات منفي آلودگي صوتي فرودگاه‌ها هستند. در اين ميان نبايد فراموش شود كه در منطقه9 مدارس ملاصدرا، مطهري، راه تربيت، 15خرداد و بيمارستان‌هاي شريعت رضوي و 503، مركز درماني نظام مافي و شهيد ملكي، همچنين مركز بهداشت غرب تهران و درمانگاه تقي‌نيا قرار دارند. درصورتي كه بايد آلودگي صوتي مراكز آموزشي بين 40 تا 45 و مراكز درماني بين 30 تا 35 دسي‌بل باشد.
- راهكارهاي جهاني براي كاهش سروصداي فرودگاه‌ها
امروز ميزان آلودگي صوتي هواپيماهاي مسافربري، ۷۵درصد كمتر از هواپيماهاي چند دهه گذشته است اما همين ميزان آلودگي صوتي باعث شده كشورهاي توسعه‌يافته به‌دنبال راه‌حل‌هايي براي اين منظور باشند. به‌طور نمونه پائولو د فورتزا، مدير اداره حفاظت محيط‌زيست فرودگاه بين‌المللي «اوريو ال سيرو» شهر «برگامو» در نزديكي ميلان ايتاليا مي‌گويد كه چند گام را براي كاهش آلودگي صوتي درنظر گرفته‌اند.
نخست استفاده از حداكثر ظرفيت هواپيماهاست. قدم بعدي، نو كردن ناوگان هواپيمايي است و آخرين چاره كار هم استفاده از فرايند موسوم به كاهش سر و صداست، يعني هدايت ترافيك هوايي در مسيرهاي متنوع و عبور كمتر از مناطق شهري. در مونترال كانادا هم 4رويكرد را براي مديريت سر و صداي حمل‌ونقل هوايي درنظر گرفته‌اند. كاهش نويز در منبع، سفارشي كردن ورودي‌هاي هواپيماها، برنامه تغيير مسير ورود يا خروج هواپيماها با اندازه‌گيري دقيق و مداوم آلودگي صوتي و استفاده از ديوارهاي جاذب صوت. اين در حالي است كه در فرودگاه مهرآباد تهران وعده نصب ديوار صوتي در بخشي‌هايي به‌ويژه بخش شرقي سال‌هاست كه داده شده اما هنوز عملي نشده است.