ديروز در هفدهمين همايش سياستهاي توسعه مسكن در ايران، بسياري از صاحبنظران وضعيت كنوني مسكن را با آنچه در سالهاي قبل بوده، متفاوت ارزيابي كردند. وقتي سري به آمارها بزنيم متوجه ميشويم از سال 84 تا 92 كه بازار مسكن بسامان و پررونق بوده و در شهر تهران حدود 700هزار پروانه ساختماني صادر شده است، قيمت زمين مسكوني در اين شهر رشدي برابر با 760درصد داشته و قيمت مسكن نيز 500درصد افزايش پيدا كرده است؛ يعني در زماني كه ساختوساز به فراواني انجام شده، قيمت زمين و مسكن نيز سرسامآور رشد كرده درحاليكه اين رشد از منظر اقتصادي توجيهي ندارد. اين شرح حال سالهاي نه چندان دور بازار مسكن است اما آمارهاي فعلي حرفهاي تازهاي دارند؛ از سال92 تاكنون، قيمت زمين مسكوني در شهر تهران فقط 0.02درصد رشد كرده و افزايش قيمت مسكن نيز فقط 10درصد (يعني سالانه 2.5درصد) بوده است.
آخوندي دليل آرامش فعلي بازار را كنترل شدن سوداگري در بخش مسكن عنوان ميكند و به كساني كه ميگويند مسكن موتور پيشران اقتصاد است و بايد با تزريق منابع رونق بگيرد، ميتازد. به عقيده او، اقتصاد بايد رونق بگيرد تا وضعيت معيشتي مردم بهتر شود و اين با رونق بازار مسكن حاصل نميشود؛ چراكه آمارها ميگويند آن سالهايي كه بازار مسكن رونق داشته و موتورش روشن بوده، بهاي مسكن مصرفي مردم 500درصد در 8سال رشد كرده و اين يعني عسرت مردم بيشتر شده است نه راحتي آنها. او ميخواهد نگاه به مسكن از بعد اجتماعي باشد نه فيزيكي و براي همين است كه مشكل فعلي بازار مسكن را اختلاف 5برابري متوسط قيمت مسكن در جنوب و شمال شهر ميداند نه كم شدن ساخت و سازهاي مسكوني. آخوندي ميگويد: هماكنون اصليترين مسئله حوزه مسكن، درك صحيح از وضعيت موجود است. او با اشاره به روند كاهشي مهاجرت تصريح ميكند: واقعيت جامعه نشاندهنده تغيير ساختار سكونتي شهري و جمعيتي ايران است و فارغ از اينكه بپسنديم يا نه، فرايند و روند مهاجرت بهشدت كند شده است. به اعتقاد وزير راه و شهرسازي، ساختار سياستگذاري جمعيتي در حال جابهجايي است و كشور در حوزه جمعيت شهري به ثبات و تعادل جمعيتي نسبي رسيده و اين همان پيام اصلي است كه بايد مورد پذيرش قرار گيرد.
- رشد جمعيت تهران ترمز كرد
آخوندي در خاتمه تصريح ميكند: جمعيت تهران هماكنون به ۸.۷ميليون نفر رسيده است. تحولات جمعيتي سال ۹۰ تا ۹۵ در كلانشهرها نشان ميدهد كه چرا ما بايد كل سياستگذاري بخش مسكن را مورد تجديدنظر قرار دهيم. وي ادامه ميدهد: از سال ۸۹ تا سال ۹۱ حدود ۷۶۰ هزار واحد مسكوني در تهران ساخته شده درحاليكه جمعيت شهر تهران در اين سالها فقط ۴۰۰ هزار نفر رشد كرده است و اين نشان ميدهد كه اگرچه تهران پايتخت است اما رشد جمعيتي دهههاي ۶۰ و ۷۰ ديگر در آن تكرار نميشود. به گفته وزير راه و شهرسازي با احتساب خانههاي خالي، هماكنون جمعيتپذيري شهر تهران حدود ۱۰.۵ميليون نفر است و اين يعني ديگر نميتوانيم سياستهاي گذشته را در حوزه مسكن ادامه دهيم.
- تقويت قدرت خريد خانهاوليها
حامد مظاهريان، معاون مسكن و ساختمان وزير راه و شهرسازي ميگويد: عدمدخالت دولت در ساختوساز مسكن، گسترش بازار رهن، تأمين مسكن براي زوجهاي جوان و خانه اولي و توجه به بافتهاي فرسوده و حل مسئله حاشيهنشيني ۴ حوزه مورد وفاق دولت و مجلس است. به گزارش همشهري مظاهريان، با اشاره به اينكه از سال ۷۲ تا ۹۲ بهاي زمين ۱۰۷برابر، بهاي مسكن ۷۶برابر و اجارهبهاي خانه در تهران ۶۱ برابر شده درحاليكه شاخص تورم عمومي قيمتها ۳۷برابر شده است، ميافزايد: در دولت يازدهم افزايش قدرت خريد خانهاوليها مهمترين مسئله تعقيبشده از سوي وزارت راه و شهرسازي بوده و اين سياست در دولت فعلي نيز ادامه مييابد. او تصريح ميكند: در اين راه مردم را به سمت پسانداز تشويق كرديم كه خوشبختانه اين موضوع از سوي مردم با استقبال جدي روبهرو شد و طبق آمار بانك مسكن ۲۸۲ هزار نفر تاكنون در صندوق مسكن يكم پسانداز كردهاند. مظاهريان درباره تغيير نرخ سود و دوره بازپرداخت تسهيلات مسكن يكم نيز ميگويد: اينها جزو پيشنهادهاي وزارت راه و شهرسازي بوده و هنوز به تصويب شوراي پول و اعتبار نرسيده است. علياصغر ميرمحمدصادقي، مديركل اعتبارات بانك مركزي ميگويد هنوز پيشنهادي رسمي براي تغيير شرايط وام مسكن به بانك مركزي ارسال نشده است.
- اميد به حل چالش مسكن تا 1400
حجتالله ميرزايي، معاون برنامهريزي و توسعه شهري شهردار تهران با اشاره به ورود مسكن به ششمين سال ركود خود گفت: بهواسطه وابستگي درآمدهاي شهرداري تهران به فروش تراكم، ركود مسكن پيامدهاي بدي براي مديريت شهري تهران به همراه داشته و درآمدهاي شهري تهران را با محدوديتهاي جدي روبهرو كرده است. ميرزايي، تهران را تجلي توسعه كجكاركرد و ناموزون دانست و افزود: آيندهفروشي توسط شهرداران پيشين در اين كلانشهر به ماليه شهري آسيب رسانده و سياستگذاري بخش مديريت شهري را با مشكلات زيادي روبهرو كرده است. اين مقام مسئول با بيان اينكه امروز شهرداري تهران در آستانه برنامهريزي سوم شهري اين كلانشهر از سال ۹۷ تا ۱۴۰۰ است، گفت: اميدواريم با تغييرات درنظر گرفته شده در شيوه تدوين اين برنامه زمينه عبور از چالشهاي موجود در اين كلانشهر را فراهم كنيم.