سحرگاه دوشنبهنيروهاي گسترده ارتش عراق، به گفته خبرنگار اسكاينيوز عربي به امتداد 30كيلومتر، از محور جنوب حركت خود را به سمت كركوك آغاز كردند. اين عمليات با فرمان مستقيم حيدرالعبادي، نخستوزير عراق، بهمنظور باز پسگيري مناطق نفتي كركوك آغاز شد. وي در پيام خود كه در رسانههاي عراقي منتشر شد بر حفظ حقوق تمامي شهروندان عراقي مستقر در كركوك، فارغ از گرايشهاي نژادي يا مذهبي تأكيد كرد.
اما بهتدريج و با گذشت ساعات اوليه از آغاز عمليات، سقف اهداف تعيين شده، از كنترل چاههاي نفت كركوك به باز پسگيري تمام مراكز حياتي اين شهر كه تا پيش از حملات داعش در سال 2014در اختيار ارتش بود افزايش يافت؛ امري كه باري ديگر، نجمالدين كريم، استاندار بركنار شده كركوك را شبانه راهي خيابانها كرد تا از نيروهاي پيشمرگه مستقر در شهر بخواهد در برابر پيشرويهاي ارتش مقاومت كنند.
اما در صحنه ميداني، به گواه شاهدان عيني و رسانههاي عربي و كردي، به جز مواردي معدود، مواجهه نظامي چشمگيري ميان طرفين ديده نشد و در بيشتر موارد، نيروهاي پيشمرگه (متعلق به طيف اتحاديه ميهني) پيش از ورود ارتش عراق از مواضع خود خارج شدند.
به اين ترتيب، تا ساعات مياني روز دوشنبه، بخش قابل توجهي از اهداف تعيين شده براي ارتش عراق تأمين شد و علاوه بر منطقه شركت نفت كركوك در شمال اين شهر، مركز پليس، پايگاه توليد برق، فرودگاه و حتي ساختمان استاندار كركوك به كنترل ارتش درآمد. اما از سوي ديگر، مواجهه داخلي نيروهاي پيشمرگه (نيروهاي وابسته به حزب دمكرات به رهبري بارزاني و اتحاديه ميهني به رهبري طالباني) تا حد زيادي توجه رسانهها را بهخود جلب كرد.
درحاليكه رهبران اتحاديه ميهني كردستان عراق در اظهارنظرها و مصاحبههاي متعددي بر آمادگي خود براي خروج بدون درگيري از پايگاههاي نفتي و اولويت خون جوانان كرد بر هر مسئله سياسي تأكيد داشتند، بهنظر ميرسد نيروهاي نظامي وابسته به حزب دمكرات، همچنان خواستار حفظ مواضع خود در مقابل ارتش عراق بودهاند و در نتيجه اين تنشها، تصاويري در برخي از نقاط شهر كركوك، مبني بر بازداشت پيشمرگان وابسته به اتحاديه ميهني از سوي نيروهاي حزب دمكرات منتشر شد.اين در حالي است كه تا ساعات پاياني روز دوشنبه همچنان خبري از مسعود بارزاني در رسانهها نشده است. همزمان با اين تحولات و كنترل كامل ارتش بر مراكز حياتي شهر كركوك، حيدرالعبادي، نخستوزير عراق در تماس تلفني، سعيد الجبوري را بهعنوان استاندار جديد كركوك انتخاب كرد.
اگرچه به گفته وزير نفت عراق، اتحاديه ميهني آمادگي كاملي از خود براي جلوگيري از بروز تنش در مناطق نفتي نشان داده، اما در پي از دست رفتن كنترل اقليم بر اين مناطق، صدور 350هزار بشكه نفت روزانه كردستان عراق بهطور موقت متوقف شد.
بر خلاف فضاسازي رسانههاي نزديك به بارزاني، شهر كركوك در كمتر از 24ساعت بهطور كامل در اختيار ارتش عراق قرار گرفت و نخستوزير اين كشور با صدور فرماني خواستار برافراشتن پرچم عراق در تمام مناطق كركوك شد. در مقابل، رياست اقليم كردستان طي بيانيه شديداللحني، ضمن محكوميت اقدام نخستوزير، به اتهامزني عليه نيروهاي خارجي با هدف كنترل بر كركوك پرداخت و بر اين اساس دولت مركزي عراق را تهديد كرد.