او هرچند براي اجراي نمايش كوكوي كبوتران حرم مدتها منتظر ماند تا سرانجام در سال87 توانست آن را روي صحنه ببرد، تجربه اجراي اين نمايش با حضور 12بازيگر زن و بهويژه شيوهاي كه نادري براي اجراي آن انتخاب كرده بود، توفيق خوبي را در اجراي عمومي نصيب او و گروهش كرد. افسانه ماهيان يكي از بازيگراني بود كه در آن نمايش به ايفاي نقش پرداخت.ماهيان كه در اين سالها چند نمايش ديگر را هم روي صحنه برده است، بعد از 9سال بر آن شد تا كوكوي كبوتران حرم را كارگرداني كند. يكي از نكات جالب توجه در اجراي دوباره اين نمايش، حضور شقايق دهقان در نقش «ناهيد» است؛ زني كه در دوره نوجواني به او تعدي شده است. هرچند شقايق دهقان فعاليت هنري خود را در تئاتر و با نمايشهاي عروسكي آغاز كرده است اما به فاصله كوتاهي كار خود را در تلويزيون ادامه داد و با بازي در مجموعههاي پرتماشاگري مانند «پاورچين»، «كوچه اقاقيا»، «شبهاي برره»، « ساختمان پزشكان» و... بهعنوان يكي از معدود زنان كمدين موفق شناخته شد. او اين روزها همراه با 11بازيگر زن ديگر( مرضيه بدرقه، بهناز جعفري، ناهيد مسلمي، مسيح كاظمي، عاطفه رضوي، فروغ قجابگلي، مرضيه وفامهر، يلدا عباسي، فرزانه سهيلي، گيتي قاسمي و شيدا خليق) در نمايش كوكوي كبوتران حرم به ايفاي نقش ميپردازد. به انگيزه بازي او در اين اثر نمايشي كه از ۱۳ مهر در پرديس تئاتر شهرزاد روي صحنه رفته است، با او گفتوگويي انجام دادهايم.
- خانم دهقان نمايشنامه كوكوي كبوتران حرم نمايشنامهاي زنانه است كه توسط يك مرد، نوشته شده است، خود شما بهعنوان يك بازيگر زن چقدر با كاراكترهاي آن احساس نزديكي داريد؟
نقطه قوت اين كار همان زنانگي است كه شما به آن اشاره كرديد. بله بسيار شگفتانگيز است كه يك مرد چگونه توانسته به اين خوبي شخصيتها و فضاي زنانه نمايشنامه را خلق و با دقت هرچه تمامتر تمام ظرايف و جزئيات را پردازش كند. متأسفانه در ايران نمايشنامهنويس و فيلمنامهنويس خوب زن كم داريم؛كساني كه بتوانند فضاهاي زنانه را به درستي ترسيم كنند. در اين وضعيت خيلي عجيب است كه يك نويسنده مرد تا اين اندازه توانسته در خلق فضاهاي زنانه موفق باشد و بهنظرم عليرضا نادري با نوشتن نمايشنامه كوكوي كبوتران حرم شاهكار كرده است.
- پس اين متن را كاملا موفق ميدانيد.
نه تنها موفق بوده بلكه ميزان آشنايي و تسلط او بهعنوان يك نويسنده مرد به جزئياتي كه در مورد خصوصيات زنانه و روابط ميان زنان وجود دارد، بسيار شگفتانگيز ميدانم. خود من بهعنوان يك زن به فضاها و روابط زنانه بسيار علاقهمندم و معتقدم عليرضا نادري در اين زمينه كاملا اشراف داشته است.
- اين نمايش با كارگرداني افسانه ماهيان اجرا ميشود. كسي كه خود بازيگر است و پيشتر هم در اجراي ديگر همين نمايش به كارگرداني عليرضا نادري بازي كرده بود. كاركردن با كارگرداني كه خود بازيگر است، براي بازيگراني كه با او همكاري دارند، چگونه است؟
اجازه دهيد اين پرسش را بهطور كلي پاسخ ندهم چون دوست دارم بهطور خاص درباره افسانه ماهيان حرف بزنم، بياغراق بايد بگويم بعيد ميدانم اگر كسي ديگر اين نمايش را كارگرداني ميكرد، به خوبي او ميتوانست ريزهكاريها و جزئيات اين نمايشنامه را در اجرا، خلق كند. افسانه به اين متن كاملا آشناست و تمام ظرايف آن را ميداند. او از كوچكترين نكات در صحنه نميگذرد و همهچيز بايد دقيق و درست اجرا شود. افسانه ماهيان به صحنه تئاتر مانند يك تابلوي نقاشي نگاه ميكند. به اين معنا كه طرحي ميزند و بعد از آن فاصله ميگيرد و از دور آن را مينگرد، بعد چيزي را تغيير ميدهد مثلا رنگي اضافه ميكند و دوباره آن را از دور بررسي ميكند و... من با كارگردانهاي مختلفي كار كردهام و در اين مدت متوجه شدهام كه افسانه ماهيان كارگرداني است بهشدت حرفهاي كه هيچچيز به جز خود كار برايش مهم نيست و هرگز وارد مسائل حاشيهاي نميشود. ما 3ماه تمرين كرديم و هرگز نديدم به چيزي به جز خود كار اهميت بدهد. در اين مدت كه مشغول تمرين و اجراي نمايش بوديم و هستيم، به اندازه تمام سالهايي كه كار كردهام از افسانه ماهيان آموختهام و مدام فكر ميكنم كاش كارگردانهايي مانند او بيشتر بودند.
- شما را بيشتر بهعنوان يك بازيگر كمدين ميشناسيم و جزو معدود بانوان موفق در زمينه كمدي هستيد اما نمايش كوكوي كبوتران حرم كاري كاملا جدي است. اين تفاوت براي خود شما چگونه است؟
راستش با كار كمدي مشكلي ندارم و آن را دوست دارم اما متأسفانه هم در جامعه و هم در صنف خود ما نگاه بدي نسبت به كمدي وجود دارد. وقتي شما بهعنوان يك بازيگر كمدي يا كمدين شناخته ميشويد، تصور عموم اين است كه كاري سطحي انجام ميدهيد. از سوي ديگر بسياري از تهيهكنندگان و كارگردانها معمولا ريسك نميكنند و به بازيگران كمدي نقش جدي پيشنهاد نميدهند.
- چرا؟
به دو دليل؛ اول اينكه اغلب گمان ميكنند كه بازيگران كمدي توانايي بازي در نقشهاي جدي را ندارند و ديگر اينكه فكر ميكنند حضور بازيگران كمدي در نقشهاي جدي، نقشهاي كمدي را براي تماشاگر تداعي ميكند و او نميتواند آن بازيگر را در نقشي جدي و متفاوت بپذيرد. با اين حساب واقعا جسارت افسانه ماهيان براي بازي در اين نمايش و پيشنهاد همكاري او برايم بسيار ارزشمند بود.
- وقتي با پيشنهاد ايشان براي بازي در اين نمايش روبهرو شديد، نخستين واكنش و برخوردتان چه بود؟
خيلي دوست داشتم با افسانه كار كنم. خود نمايشنامه را هم بسيار دوست دارم و اصولا به محيطها و فضاهاي زنانه بسيار علاقهمندم.
- حالا كه نخستين شبهاي اجراي نمايش را پشت سر گذاشتهايد، تجربه بازي در اين تئاتر را چطور ارزيابي ميكنيد؟
تئاتر بازيگر را زنده ميكند و بسيار لذتبخش است. نخستين لذت زماني است كه در لحظه اجرا همهچيز را خلق ميكنيد و در مرحله بعدي، نوعي كلاس درس است. بنابراين اگر باز هم در تئاتر پيشنهادهاي خوبي داشته باشم، حتما بازي در نمايشها را ادامه خواهم داد.
- حتي به قيمت اينكه حضورتان در تلويزيون كمرنگ شود؟
ببينيد الان پيشنهادهاي متفاوتي براي بازي در سينما و تلويزيون دارم اما راستش دلم نميخواهد بيش از اين خودم را خرج كنم و دوست دارم مدت زيادي در تلويزيون ديده نشوم چون متأسفانه تلويزيون بازيگران خود را خرج و آنقدر آنان را تكرار ميكند كه تماشاگر از ديدن آنها خسته ميشود. به همين دليل ترجيح ميدهم مدتي طولاني در تلويزيون ديده نشوم. اين روزها بيش از هر چيز، لذتي كه از بازي در تئاتر ميبرم، برايم مهم است و اين كلاس درس را دوست دارم.