به گزارش ایسنا، «حاج حسین آقا ملک»، بازرگان و زمیندار، گنجینه کتابخانه و موزه خود را در ششم آبان ۱۳۱۶ خورشیدی به آستان قدس رضوی وقف کرد.
امروز کتابخانه و موزه ملی ملک، نخستین موزه وقفی- خصوصی ایران و یکی از شش کتابخانه بزرگ کشور با موضوعیت نسخههای خطی محسوب میشود، این موزه با همکاری موزه ملی ایران به مناسبت هشتادمین سال تاسیس هر دو موزه، برنامههایی را به صورت مشترک و جداگانه در دستور کار دارند.
رضا دبیرینژاد، معاون فرهنگی کتابخانه و موزه ملی ملک دربارهی برگزاری این نمایشگاهها که جداگانه و توسط کتابخانه و موزه ملی ملک برگزار میشود به ایسنا توضیح میدهد: «نمایشگاه گزیده اسناد حاج حسین آقا ملک»، تصویری جذاب از مجموعه سندهای تاریخی مرتبط با بزرگترین واقف فرهنگی تاریخ معاصر ایران و بنیانگذار و واقف کتابخانه و موزه ملی ملک و خاندان او را به نمایش میگذارد.»
رییس موزه ملک با اشاره به برگزاری این نمایشگاه در سال روز هشتادمین سالروز وقف کتابخانه و موزه ملی ملک ادامه میدهد: «گوشههایی جذاب از زندگی شخصی و کنشهای اجتماعی وی به ویژه در گسترهی وقف و نیکوکاری، مجموعه بزرگ اسناد خاندان ملک، پیش از هزاران برگ سند شرعی، حقوقی، حکومتی، مکاتبههای شخصی میان اعضای این خانواده با یکدیگر و دیگر افراد حقیقی و حقوقی به شکل مبایعهنامه، مصالحهنامه، اجارهنامه، وقفنامه، عقدنامه، وصیتنامه، زندگینامه خودنوشت، فرمان، اوراق ثبتی، مالیه، عدلیه، مفاصاحساب، فاکتورها و قبضهای گوناگون، تهچک، دفترهای دخل و خرج منزل و کتابخانه، اهدای زمین و آلبومهای عکس در طول عمر ۱۰۱ ساله حاج حسین ملک متعلق به دورههای قاجار و پهلوی را نشان میدهد.»
او با تاکید بر اینکه در این نمایشگاه تلاش شده دیدگاه و نوع مدیریت حاج حسین ملک، کتابخانه و موقوفات وی نمایش داده شود، میگوید:« مطالعه و بررسی این سندهای تاریخی که عمدتا به کتابخانه و موزه ملی ملک و موقوفات این واقف مربوط است، به شناخت بیشتر او، خدمات و کوششهای عامالمنفعه و نیکوکارانهاش در تهران و خراسان کمک میکند.»
به گفتهی وی این نمایشگاه موقت که فردا شنبه -شش آبان- افتتاح میشود تا پایان آبان ماه، برپاست.
دبیری نژاد؛ همچنین از برگزاری نمایشگاه تک اثر سیزدهم «قرآن تاریخی به خط «علاءالدین محمد حافظ تبریزی» از دوره صفویه خبر میدهد که به مدت سه ماه در این موسسه زیر نظر آستان قدس رضوی به نمایش در میآید.
به گفتهی او؛ این قرآن در رمضان سال ۹۶۴ هجری قمری در زمان صفویان و در تبریز کار شده است.
معاون فرهنگی کتابخانه و موزه ملی ملک، همچنین از افتتاح تالار «هنر و زندگی» در طبقه دوم موزه و در کنار سالنهای تمبر و هزار داستان خبر میدهد و بیان میکند: «با توجه به ویژگیهای هنر در فرهنگ ایرانی تلاش کردیم تا تالاری به نام هنر و زندگی طراحی و اجرا کنیم.»
او با تاکید بر اینکه در فرهنگ ایرانی، هنرها از یکدیگر جدا نیستند و نقش کاربردی دارند و در کنار معیشت و آیینها و باورها قرار میگیرند برای درک روایت ایرانی از هنر نیز لازم است که این ویژگیها را در نظر داشت، توضیح میدهد: «در طراحی این سالن نیز تلاش شده تا همه این ویژگیها لحاظ شود. مجموعهای از فرش و منسوجات و آثار فلزی و سفالی در کنارِ وسائل کاربردی زندگی قرار گرفتهاند تا همنشینی آنها در فرهنگ در معرض تماشا قرار گیرد. از نکات قابل توجه دیگر در این نمایشگاه توجه به تعاملات بینافرهنگی ایرانیان است که همواره با این فرآیند خود را پویا کرده است.»
وی میافزاید:« نمایشگاه هنر و زندگی بر آن نیست تا از روشهای مرسوم و به شکل طبقه بندی، انواع آثار ایرانی را معرفی کند بلکه تلاش میکند تا در بستر موزهای که برآمده از سنتهای ایرانی است، روایتی از «هنر در زیست ایرانی» را عرضه کند. در واقع در این سالن میتوان به خیال و خانه ایرانی سفر کرد و همه را از دریچه آنها دید.»
دبیرینژاد یکی از دلایل ساخت این نمایشگاه را «تنوع مجموعهی آثار حاج حسین ملک و مجموعه اهدایی پس از او میداند که خود اشاره بر موضوع دارد» و میگوید: «در این شرایط منتخبی از آثار مختلف وقفی و اهدایی در کنار هم قرار گرفتهاند.»
او همچنین تقدیر از بزرگان و پیشکسوتان عرصهی فرهنگ به ویژه در حوزههای کتاب، موزه و زبانشناسی و رونمائی از مجموعه خاطرات بزرگان این حوزهها را از برنامههای سال روز هشتاد سالگی موزه ملی ملک بیان کرد.