ديروز با موافقت دونالد ترامپ، 2هزار و 800 سند مربوط به قتل جان‌اف‌كندي از طبقه‌بندي خارج و روي وب‌سايت آرشيو اسناد ملي آمريكا منتشر شد تا جزئيات بيشتري از ترور او به‌دست دهد اما انتشار اين اسناد كمكي به حل معماي اصلي يعني علت، انگيزه و چگونگي ترور رئيس‌جمهور آمريكا در سال 1963 نكرد؛ تروري كه همه جهان را بهت‌زده كرد.
قرار بود كل اسناد باقيمانده مرتبط با ترور كندي منتشر شود اما ترامپ توضيح داد كه «مجبور» است به «نگراني‌هاي امنيتي و درخواست‌هاي سازمان‌هاي اطلاعاتي» توجه كند و به همين دليل همچنان اجازه انتشار بخشي از اسناد را نمي‌دهد. طبق اعلام آرشيو ملي آمريكا، تاكنون حدود 90درصد از 5ميليون برگ سند و گزارش مربوط به تحقيقات صورت‌گرفته در مورد ترور كندي منتشر شده اما اسناد باقيمانده بنا بر «مصالح امنيتي» و به درخواست سرويس‌هاي اطلاعاتي آمريكا اجازه انتشار پيدا نكرده‌اند.
لي هاروي اوسوالد، ضارب كندي، كارمند يك كتابخانه در مركز دالاس بود. او مثل هر روز ساعت 7:30صبح به محل كارش رفت اما 5ساعت بعد با شليك 2گلوله به سمت رئيس‌جمهور آمريكا او را ترور كرد. كندي كه به همراه همسرش ژاكلين به دالاس سفر كرده بود، در ليموزين رياست‌جمهوري مسير فرودگاه تا ساختمان فرمانداري را در ميان استقبال مردم طي كرد.
او درحالي‌كه براي مردم دست تكان مي‌داد، هدف قرار گرفت؛ يك گلوله به كمرش اصابت كرد و گلوله دوم به جمجمه‌اش. كندي چهارمين رئيس‌جمهور آمريكا بود كه ترور مي‌شد. ترور او اما برخلاف ديگر روساي جمهور آمريكا در مقابل دوربين‌هاي تلويزيوني اتفاق افتاد. اوسوالد از پنجره كتابخانه به مسير حركت كندي مسلط بود. ضارب كندي سپس از ساختمان كتابخانه گريخت اما در مسير رفتن به خانه با پليسي كه به او مشكوك شده بود، درگير شد. اوسوالد مأمور پليس را با 3گلوله از پا در آورد ولي چند دقيقه بعد دستگير شد.
اوسوالد در اعترافاتش گفت كه با هيچ فرد و سازماني در ارتباط نبوده و براساس خواست خودش عمل كرده است. اين پايان ماجراي قتل كندي نبود. 2روز بعد، درحالي‌كه مأموران پليس دالاس مشغول انتقال اوسوالد از بازداشتگاه پليس به زندان مركزي شهر بودند، «جك رابي» صاحب يكي از كلوب‌هاي شبانه معروف شهر، او را با شليك گلوله به‌شدت مجروح كرد. اين صحنه به‌صورت زنده از تلويزيون پخش مي‌شد. رابي هم گفت كه از هيچ‌كسي خط نگرفته و به‌خاطر نفرت از اقدام اوسوالد، او را كشته است. اوسوالد ساعتي بعد در بيمارستان جان داد. مأموران افبيآي در آخرين لحظه در بيمارستان هم نتوانستند از او اطلاعات مهمي بگيرند.
اين وضعيت، گمانه‌زني‌ها در مورد علت و چگونگي ترور كندي كه در ميان مردم آمريكا از محبوبيت بالايي برخوردار بود را افزايش داد و بلافاصله چندين تئوري توطئه مطرح شد؛ تئوري‌هايي كه از توطئه روس‌ها براي ترور كندي تا دست داشتن سرويس‌هاي اطلاعاتي آمريكا در اين ماجرا را در‌برمي‌گرفت. طي تمام اين سال‌ها اما لي هاروي اوسوالد به‌عنوان تنها عامل ترور كه براساس «خواسته شخصي» عمل كرده معرفي شده است. تصور مي‌شد با انتشار اسناد باقيمانده، راز ترور جان اف‌كندي افشا شود اما اسنادي كه ديروز از طبقه‌بندي خارج شدند تنها بر جزئيات منتشر شده قبلي افزودند.
- مهم‌ترين جزئيات اسناد منتشر شده
هشدار افبيآي به پليس دالاس: پليس فدرال آمريكا طي چند مرحله پيش از قتل اوسوالد به پليس دالاس در رابطه با احتمال بروز چنين اتفاقي هشدار داده بود. پليس با وجود تدابير شديد امنيتي، نتوانست مانع كشته شدن اوسوالد شود.نگراني در شوروي: براساس اطلاعاتي كه از شنودهاي تلفني به‌دست آمد، مقام‌هاي اطلاعاتي در شوروي، اوسوالد را يك «بيمار رواني» خوانده بودند كه به كشورش خيانت كرده است اما همچنان نگران عكس‌العمل آمريكايي‌ها بودند. آنها در نبود كندي، نگران يك حمله اتمي از سوي تندروهاي آمريكايي به خاك شوروي بودند.
خوشحالي كوبايي‌ها: فيدل كاسترو در سال 1978دست داشتن در ترور كندي را رد كرد. با اين حال، تحقيقات افبيآي نشان مي‌دهد بلافاصله پس از ترور رئيس‌جمهور آمريكا، سفير كوبا در واشنگتن از اين ماجرا «ابراز خوشحالي» كرده است. بخش قابل‌توجهي از تحقيقات افبيآي و سيا در مورد ترور كندي مربوط به كوبا بوده است.
ملاقات اوسوالد با افسر كا‌گ‌ب: شنود تماس‌هاي تلفني سفارت روسيه در مكزيك نشان مي‌دهد ضارب كندي 2ماه قبل از حادثه در سفري به مكزيكوسيتي، با ولاديميروويچ كاستيكوف، كنسول روسيه در اين شهر ديدار كرده بود. كاستيكوف افسر كا‌گ‌ب و عضو دپارتمان13 اين سازمان بود كه عمليات‌هاي جاسوسي و ترور را در خارج از خاك شوروي انجام مي‌داد. تحقيقات افبيآي نشان مي‌داد كه او به‌دنبال حل مشكل ويزا يا پاسپورت همسرش بوده است.
افبيآي در پي اسوالد: گزارش دفتر افبيآي در دالاس نشان مي‌دهد مأموران اين سازمان براساس اطلاعاتي كه از منابعي در كوبا به‌دست آورده بودند، بايد لي هاروي اوسوالد را تحت نظر مي‌گرفتند.رابطه جك رابي با پليس: قاتل اوسوالد رابطه خوبي با نيروهاي پليس دالاس داشت. به همين دليل بود كه او توانست وارد ساختمان مركزي پليس شود و اوسوالد را به ضرب گلوله از پا در آورد.
سناريوهاي ترور سيا: در ميانه اسناد منتشر شده، اسنادي وجود دارد كه حاوي سناريوهاي ترور برخي رهبران جهان از سوي سازمان سياست. فيدل كاسترو رهبر كوبا، پاتريس لومومبا رهبر كنگو و سوكارنو رئيس‌جمهور اندونزي از اين جمله‌اند.
- ضارب جان‌اف‌كندي كه بود؟
لي هاروي اوسوالد در سن 17سالگي به نيروي دريايي آمريكا پيوست و 3سال افسر نيروي دريايي بود. او هيچگاه دانش‌آموز موفقي نبود و نتوانست مدرك ديپلمش را هم اخذ كند. اوسوالد در ارتش هم نماند و در سال 1959پس از ترك نيروي دريايي به شوروي پناهنده شد. اوسوالد با يك دختر روس ازدواج كرد و در مينسك، پايتخت بلاروس، ساكن شد.
او 3سال بعد از پناهندگي در شوروي پشيمان شد، به همراه همسرش به آمريكا بازگشت و در شهر دالاس در ايالت تگزاس ساكن شد. يك سال بعد، اوسوالد در ترور نافرجام يكي از ژنرال‌هاي بازنشسته ارتش مظنون اصلي بود اما پليس نتوانست آن‌را اثبات كند. چند‌ماه بعد از اين حادثه، افسر سابق نيروي دريايي آمريكا، جان‌اف‌كندي را به ضرب گلوله كشت.