درواقع، صنعت ناوبري تمام سعي خود را ميكند تا هواپيماي بدون خلبان را به عرصه حضور برساند و شايد حتي زودتر از آنچه فكر كنيد، با اين هواپيماها سفر خواهيد كرد.
ايرباس يكي از شركتهايي است كه در اين زمينه پيشگام بوده و هماكنون درحال توسعه تاكسيهاي هوايي خودكاري است كه «واهانا» (Vahana) نام دارند. واهانا شبيه يك هليكوپتر با بالهاي خميده است و چند پروانه دارد تا بتواند بهراحتي روي زمين فرود بيايد يا از زمين بلند شود. اين تاكسي پرنده ميتواند با هر بار شارژ نزديك به 80كيلومتر را طي كند. واهانا هماكنون براي سفرهاي شهري و بينشهري طراحي شده است اما هنوز براي سفرهاي طولاني مناسب نيست. رقيب اصلي ايرباس، بوئينگ است و بهتازگي اخباري از اين شركت هواپيماساز منتشر شده كه نشان ميدهد اين شركت در حال ساخت يك هواپيماي بدون خلبان است.
- كمشدن خدمههاي هواپيما
براساس گزارش انبيسي، طراحان وسايل نقليه هوايي معتقدند كه صنعت ناوبري هوايي در حال حركت به سويي است كه ديگر خلباني به شغلي منسوخ شده تبديل خواهد شد و بايد هواپيماهايي طراحي شوند كه ديگر كابين خلبان ندارند يا كابين خلبان فقط براي يك نفر تعبيه ميشود. استفان رايس، پروفسور مكانيك پرواز در فلوريدا ميگويد: در هواپيماهاي آينده يا هيچ خلباني وجود ندارد يا فقط يك خلبان وجود خواهد داشت كه به تنهايي از پس تمام كارها برخواهد آمد.
او تأكيد دارد: هواپيماهاي آينده بهگونهاي طراحي خواهند شد كه در مواقع اضطراري، مانند بروز حمله قلبي خلبان، از روي زمين قابل كنترل و هدايت خواهند بود. درواقع، خلبان از راه دور ميتواند در آن واحد هواپيماهاي بسياري را مانيتور كند. اينها همه مواردي هستند كه ميخواهند خلبانها را از سيستم وسايل نقليه هوايي حذف كنند.
همانطور كه هميشه پاي پول در ميان است، يكي از دلايل اصلي بهوجود آمدن روند ناوبري هوايي خودران هم مسائل مالي است. گزارش ماه آگوست گذشته نشان ميدهد كه با كمك هواپيماهاي خودران 35ميليارد دلار در سال در هزينههاي شركتهاي هواپيمايي صرفهجويي خواهد شد. اما چالش اساسي اين هواپيماها در زمان كنوني بحث اطمينان خاطر مسافران است. گزارشها نشان ميدهد كه تنها يك نفر از 6مسافر، در يك سيستم كاملا اتوماتيك هواپيمايي احساس راحتي ميكند، پس بهتر است كه مسافران در جريان اين امر قرار بگيرند كه هماكنون نيز بسياري از كارهاي يك خلبان بهصورت خودكار درآمده است. رايس در اين مورد ميگويد: در پروازهاي كنوني بهطور متوسط خلبانان فقط 3 تا 6 دقيقه هواپيما را كنترل ميكنند و بقيه كارها بهصورت اتوماتيك انجام ميشوند. به گفته رايس، برخي از شركتهاي هواپيمايي، زماني كه هواپيما به ارتفاع «كروز» ميرسد، اصلا اجازه پرواز بهطور دستي را به خلبانان نميدهند؛ زيرا ميدانند كه اتوپايلوت (كنترل خودكار) واقعا ايمنتر است. پس مسئله ديگري كه مسافران را براي سفرهاي هوايي خودكار قانع ميكند، بحث ايمني است!
- ايمني بيشتر ميشود
از هر زاويهاي كه نگاه كنيم، بيشتر مطمئن ميشويم كه سفرهاي هوايي يكي از ايمنترين روشهاي حملونقل عمومي است. سالانه بيش از 30هزار آمريكايي در تصادفات خودرو كشته ميشوند درحاليكه تعداد كشتهشدگان حوادث هواپيمايي معمولا از 50نفر در سال تجاوز نميكند و حتي بعضي سالها تلفات سفرهاي هوايي صفر است. حوادث نادري هم كه باعث سقوط يا حادثه هواپيما شده است، اغلب به خطاي خلبان برميگردد. بر همين اساس ميتوان به جرأت گفت كه پرواز بدون خلبان، سقوط هواپيما را به حداقل ميرساند.
الا اتكينز، پروفسور مهندسي هوا و فضا از دانشگاه ميشيگان ميگويد: در پروازهاي خودران شما به محاسبات بسيار سادهاي نگاه ميكنيد! سيستمهاي اتوماتيك ميتوانند محاسبه و تعيين كنند كه آيا هواپيما در وضعيت خطرناكي پرواز ميكند يا خير و اگر جواب آن بله باشد، بلافاصله و بهصورت خودكار از وقوع حادثه جلوگيري ميكنند.
چنين نرمافزار «رد دستور بهدليل احتمال حادثه» هماكنون در برخي جاها مورد استفاده قرار ميگيرد. از سال 2014، جتهاي جنگنده F16 نيروي هوايي آمريكا از سيستم « خودكار مقابله با برخورد با زمين» شركت «لاكهيد مارتين» بهره ميبرند كه تاكنون جان 4 خلبان را نجات داده است. اتكينز ميگويد: تا جايي كه ميدانم، تاكنون هيچ اشتباهي از سوي هواپيما سر نزده است.