اجراي سرپناه‌هاي طوطي وار سكونت وعناصر شهري خيابان و تقاطع و روگذر و پل و... به يك عادت ناگزير مديريت‌هاي شهري تبديل شده تا جايي كه مفاهيمي چون حريم خصوصي و مظروفي به نام شهروند و محيط طبيعت و تقدس خاك و آب و هواي تازه و... جزو آخرين دغدغه‌هاي اين پرسش‌ها و معادلات قرار مي‌گيرند.
در لابه‌لاي اين كلاف به هم تنيده توسعه شهرنشيني و جاسازي فوج فوج جمعيت روستايي رانده به سوي شهر، آنچه از ابتدا كفه ترازوي سازمان فضايي شهرها را به سوي نابرابري سوق مي‌دهد، فرصت‌هاي سوخته در توزيع عدالت گستري است. عدالت گستري در برنامه‌ريزي شهري از توزيع متعادل سرانه‌ها آغاز مي‌شود؛ از جايي كه سطح حداقل‌هاي رفاه شهري در سلامت و آموزش و امنيت، بين همه طبقات دعوت‌شدگان به شهرنشيني توزيع شود.
2مؤلفه جدي و اساسي در تحقق اين عدالت گستري، اول كيفيت چشم‌انداز طرح‌هاي جامع شهري و دوم كيفيت مديريت شهري است. عطف به مراسم روز جهاني شهر در سال2017 كه در شهر گوانجوي چين با عنوان «مديريت شهر و نوآوري آزادانه» نامگذاري شد، كيفيت مديريت شهري و مؤلفه‌هاي نوآوري به عنوان شاخص‌هاي يك «شهر خوب، زندگي خوب» شناخته شده‌اند.
شهري متشكل از گروه‌هاي شهروندي با سليقه‌ها و فرهنگ‌هاي متنوع كه دستاوردهاي هويتي و بومي آنان چرخه فعاليت و اقتصاد پوياي شهر را به سمت پايداري حركت داده و حكمراني آن با گردش آزادانه اطلاعات شهري و دسترسي برابر به خدمات شهري، حقوق شهروندي را پاس دارد.
كيفيت روستانشيني بر انتخاب معيارهاي همگروهي است درحالي‌كه شهرنشيني بر همسو كردن معيارهاي گروه‌هاست. از اين‌رو روستانشينان كمي پس از برهم خوردن معيارهاي همگروهي، رو به سوي شهرهايي دارند كه معيارهايشان با گروه‌هاي ديگر، تحقق يابند و روزبه‌روز بر تنوع طبقات جمعيت شهرها افزوده مي‌شود. همسويي نهادهاي متنوع و جلب مشاركت شهروندان در عدالت گستري شهر از كيفيت مديريت شهري حكايت دارد.
جلب حضور اين همه طبقات شهروندي در تصميم‌گيري و برنامه‌ريزي‌هاي شهري و دخالت مشاركت آنان در عرصه‌هاي بازآفريني‌هاي اقتصادي و خدماتي و تعريف عرصه‌هاي نوين شهروندي از مؤلفه گري مديريت نوآورانه است. در مثلث برنامه شهر، مديريت شهر و ساكنين شهر، شهروندان غايت همه برنامه‌ريزي‌ها قلمداد مي‌شوند. چرخه اين مثلث راهبردي زماني در حركت پايدار تداوم خواهد داشت كه همه برنامه‌ريزي‌ها و مديريت‌ها بر ريل عدالت گستري شهري استوار باشند.
اين در حالي است كه گروه‌هاي ذي‌نفوذ حكمراني در اغلب شهرها كه به خيل اعضاي شوراهاي شهر و مديران رده اول و دوم و... شهرداري‌ها قابل تقسيم‌اند، به نخستين موانع تحقق عدالت‌گستري در گردش آزادانه اطلاعات شهري و دسترسي برابر به خدمات شهري، متهم‌اند؛ گروه‌هايي كه حاكميت آنان بر 2مؤلفه كيفيت چشم‌انداز طرح‌هاي جامع و كيفيت مديريت شهري بسيار تأثيرگذار است. اين باب آشنايي با مؤلفه‌هاي عدالت گستري به‌خصوص در سامانه شهرهاي ايران مي‌تواند سرفصل برون‌رفت همه شهرهاي مستأصل نيمه‌روستايي و نيمه‌شهري كشور باشد.
گردش آزادانه اطلاعات شهري نه‌تنها به دامنه حقوق شهروندي و مؤلفه‌هاي تزريق آن در رگه محله‌ها و مناطق شهري مرتبط است بلكه به دامنه تصميمات و مصوبات شوراهاي شهري و مديريت شهري نيز بازمي‌گردد؛ دامنه‌هايي كه منافع طرح‌هاي جامع را پيش مي‌برند، حقوق شهروندي را بين گروه‌ها تقسيم مي‌كنند، سرانه‌هاي رفاه و آموزش و امنيت را به محله‌ها تزريق مي‌كنند و بلاتكليفي معيارها را به سوي معيارهاي شهرنشيني سوق مي‌دهند.... تا شايد كمي زود يا كمي دير، ما هم نمونه‌اي از يك شهرخوب، زندگي خوب در ميان شهرهايمان براي عرضه بيابيم.
- معمار و شهرساز