افزايش بيش از حد و نامتعارف قيمت برخي از بليت‌هاي نمايش به‌خصوص در تالارهاي دولتي است؛ تالارهايي كه براي حمايت از گروه‌ها، يارانه لازم را دريافت كرده‌اند ولي با قيمت‌هاي نامتعارف تئاتر روي صحنه آنها مي‌رود.
گراني و بالا رفتن قيمت برخي از نمايش‌ها به بهانه حضور بازيگران چهره، بالا بودن هزينه توليد و استفاده از گروه‌هاي موسيقي سرشناس از نگاه برخي از كارگردان‌ها عادي و قابل دفاع است اما از سوي برخي منتقدان و حتي مديران تالارهاي دولتي با توجه به ظرفيت‌هاي اقتصادي جامعه هدف توليدات فرهنگي ما روند مناسبي به‌حساب نمي‌آيد چراكه تعدادي از اهالي هنر نمايش كه معتقد به حضور تماشاگران از تمام اقشار جامعه هستند، بر اين باورند كه روند افزايش قيمت بليت در دراز مدت مي‌تواند به بدنه تئاتر آسيب وارد كند.
- تعيين سقف و كف قيمت براي تالارها
اين روزها نمايش‌هايي روي صحنه مي‌روند كه بنا به دلايلي افزايش بليت داشته و دارند. «اعتراف» شهاب حسيني يكي از اين نمايش‌ها بود كه البته با مخالفت مديريت تئاترشهر مواجه شد و در نهايت با بليت 50هزار توماني بيش از 70روز روي صحنه رفت.
پيمان شريعتي، مدير تئاتر شهر در پاسخ به اين سؤال كه آيا ضوابط خاصي براي تعيين قيمت بليت‌ها در تالارهاي نمايشي وجود دارد، به همشهري يادآور شد:
«مجموعه تئاترشهر براساس ضوابط، قيمت بليت‌هاي هر سالن را مشخص كرده و براي آن كف و سقفي دارد. تالار اصلي به سبب حضور كارهاي بزرگ‌تر و شرايط توليد اثر ممكن است افزايش قيمت داشته باشد اما براي آن سقفي معادل 50هزار تومان درنظر گرفته شده است. » او ادامه مي‌دهد: «اصولا سالن براساس امكانات و خدماتي كه ارائه مي‌كند، قيمت‌گذاري مي‌شود و با توجه به اينكه در حوزه دولتي سوبسيد لازم براي اجراها وجود دارد، با افزايش قيمت نامعقول مخالفيم چرا كه اين امر بسياري از اقشار جامعه را از تماشاي تئاتر محروم مي‌كند».
- ورود مديريت تالار وحدت به تعيين قيمت بليت‌ها
در اين ميان تماشاخانه‌ها و اماكن خصوصي نيز از اين امر مستثنا نيستند به‌طور مثال اجراي نمايش-كنسرت «سي» كه اخيرا روي صحنه رفت با بليت‌هاي 190 هزار توماني نقدهايي را به دنبال داشت.يكي ديگر از تالارهاي نمايشي و موسيقي كه به سبب افزايش قيمت بليت حاشيه‌هايي داشته، تالار وحدت است.
انتقاداتي درخصوص گراني بليت‌ها به اين مجموعه وارد شده، هم‌اكنون هم اين تالار از اواخر آبان ميزبان نمايش موزيكال «اليور توييست» است؛ نمايشي كه قيمت بليت آن از رديف اول تا سيزدهم 140هزار تومان تعيين شده و مابقي صندلي‌ها هم قيمت متغيري دارند و كف بليت 40هزار تومان براي بالكن طبقه سوم است.
علي‌اكبر صفي‌پور، مدير بنياد رودكي درباره قيمت‌گذاري بليت‌ها در برنامه‌هاي تالار به همشهري گفت: «تا‌كنون مديريت ورودي براي قيمت‌گذاري نداشته و خود را ملزم به تعيين سقف و كف قيمت بليت نكرديم». او دليل اين موضوع را توضيح داد: «نگاه اين است كه ما نه متولي و سياستگذار هستيم و نه مجوز برگزاري رويدادهاي هنري را صادر مي‌كنيم. ما فقط سالن را اجاره مي‌دهيم، بنابراين خود را ملزم براي ورود به قيمت‌گذاري‌ها نمي‌كنيم».
صفي‌پور با اشاره به بالا بودن قيمت برخي از بليت‌هاي نمايش و كنسرت، تأكيد كرد: «اخيرا اتفاقاتي در اين حوزه افتاده كه ما در حال جمع‌آوري مستندات هستيم و به‌زودي و با همفكري نهادهاي ذيربط سقف و كف بليت‌ها را در قراردادها لحاظ مي‌كنيم چرا كه در اجاره سالن، سوبسيد داده مي‌شود. به‌طور مثال براي يك كنسرت موسيقي با تمام حمايت‌ها و در اختيار گذاشتن تمام امكانات، 9 تا 10ميليون تومان هزينه دريافت مي‌شود، وقتي قيمت‌ها منصفانه بوده و سوبسيد ارائه مي‌شود، از برنامه‌گذار نيز انتظار داريم در تعيين قيمت بليت انصاف را رعايت كند.»
- تئاتر براي مردم يا كالاي لوكس
هر چند مديران تالارهاي دولتي نيز مخالف افزايش نامتعارف بليت تئاترها هستند، اما برخي نيز تئاتر را هنر خاص مي‌دانند كه بايد تماشاگر خاص خود را داشته باشد درحالي‌كه شعار «تئاتر براي همه» بيش از 10سال است كه مطرح مي‌شود. در مقابل اين گروه بسياري از كارگردانان معتقدند كه تئاتر هنر اشرافي و لوكس نيست بلكه متعلق به همه مردم است. در اين وضعيت اين سؤال پيش مي‌آيد كه افزايش قيمت بليت آيا مي‌تواند دردي از جامعه تئاتري را كاهش دهد يا دردي نيز به دردهاي تئاتري مي‌افزايد؟
- افزايش قيمت بليت نتيجه عدم‌توازن در توليد
كورش نريماني، كارگردان تئاتر معتقد است كه افزايش بليت‌ها در دراز مدت به هنر نمايش لطمه وارد مي‌كند. او به همشهري مي‌گويد: «چند سالي است كه بسياري از كارگردانان افزايش سليقه‌اي قيمت‌ها را تذكر مي‌دهند اما به‌صورت جدي به آن نپرداخته‌ايم.
كارگردان «هتل پلازا» قيمت بليت را معلولي مي‌خواند كه مي‌تواند علت‌هاي متعددي داشته باشد: «سازندگان برخي از نمايش‌ها به سبب هزينه كار‌ها و دستمزد بازيگران قيمت بليت را بالا مي‌برند. اين يك عدم‌توازن است كه در تئاتر ما بوده و باعث اين اتفاقات مي‌شود». كارگردان «جن‌گير» با بيان اين مطلب كه اين عدم‌توازن به سود هيچ‌كسي نخواهد بود، تصريح كرد:
«يكي از تبعاتش قيمت بليت است. من به‌عنوان كارگردان تمايل ندارم كه بليت نمايشم از يك حدي فراتر برود و ترجيحم اين است كه تماشاگران از هر قشر به سالن بيايند. اما روند تئاتر به‌گونه‌اي پيش رفته و معادلاتي ايجاد كرده كه آدم‌هاي مختلفي با حضور در پروسه توليد يك نمايش و با دخالت‌هايشان خلل ايجاد مي‌كنند.
اين افراد با افزايش دستمزد بازيگران مطرح و هر كار ديگر، گروه را مجاب به افزايش قيمت بليت كرده‌اند كه اتفاق خوبي براي تئاتر نيست». اين نمايشنامه‌نويس به توليد و اجراي تئاتر توسط گروه‌هاي هنري اشاره كرده و با بيان اين مطلب كه هنرمندان شايد روحيه اقتصادي ندارند، تأكيد كرد:
«شايد ورود تهيه‌كنندگان مؤثر باشد اما بايد ديد چه افرادي به‌عنوان تهيه‌كننده وارد تئاتر مي‌شوند؟» اين روزها در تالارهاي نمايشي و تماشاخانه‌هاي خصوصي كه هر روز در حال زياد شدن هستند، اجراها با قيمت‌هاي متفاوت روبه‌رو مي‌شوند اما به‌نظر مي‌رسد بايد برنامه‌ريزي براي استاندارد كردن قيمت بليت‌هاي نمايشي صورت گيرد تا بتوانيم حداقل شعار «تئاتر براي همه» را به مرحله اجرا برسانيم.