كليد حل مشكلات شهري دستيابي به مشاركت همگاني شهروندان در اداره شهر است؛ مشاركتي كه به تعبير محمدحسن ملك مدني، شهردار اسبق پايتخت «داراي يك الگوي جهاني است و در همه شهرهاي پيشرفته شكل گرفته است.»
اين شهر هميشه مشكلات زيادي داشته‌است. يك‌بار آلودگي هوا، بار ديگر ترافيك.
تراكم فروشي هم در طول سال‌هاي گذشته دمار از روزگار آن درآورده است. نابرابري‌هاي اجتماعي، مهاجرت، در معرض مخاطرات طبيعي بودن، بدهي‌هاي سنگين و همه مشكلاتي كه تهران و كلانشهرهاي بزرگ كشور با آن درگير هستند، چالشي جدي پيش‌روي جامعه شهري كشور گذاشته است؛ چالشي كه اين روزها زندگي را در تهران و بسياري از شهرهاي بزرگ كشور سخت كرده‌است. محمد‌علي نجفي، در نخستين روزهاي سكانداري پايتخت، در قالب يك نظرسنجي، مشكلات تهران را مورد توجه قرار داده‌است. نظرسنجي‌اي كه از شهروندان به عمل آمد و در قالب آن مشكلات شهر تهران بيش از پيش مشخص شد.
هر چند به تعبير شهردار تهران شهروندان تهراني در اين نظرسنجي «شهري متفاوت را طلب مي‌كنند»؛ شهري كه در آن سياست‌هاي قبل تداوم نيابد و آنگونه كه او معتقد است «سياستي ديگر» بايد براي شهر طراحي كرد. يافته‌هاي اين نظرسنجي حاكي است:
«تنها 24درصد شهروندان تهراني فكر مي‌كنند مديريت جديد شهري مي‌تواند زندگي بهتري را در شهر امكان‌پذير كند.» شهردار اسبق تهران و رئيس ادوار دوم، سوم و چهارم شوراي شهر تهران از لزوم گفت‌وگوي ملي براي حل مشكلات تهران به‌عنوان يك ضرورت ياد مي‌كنند. محمدحسن ملك‌مدني، شهردار اسبق تهران معتقد است:
«در طول سال‌هاي گذشته به مشكلات تهران افزوده شده و شهر تبديل به كارگاه بزرگ ساختماني شده كه امروزه راه را بر نفس كشيدن حتي بسته.» مهدي چمران، رئيس ادوار دوم، سوم و چهارم شوراي شهر تهران نيز شكل‌گيري يك گفت‌وگوي ملي براي حل مشكلات شهر تهران را يك ضرورت دانست و گفت: «ما در كشور نمي‌توانيم فعاليتي عمومي كنيم و از مردم كمك و همكاري صميمانه نگيريم. هر كاري بخواهد انجام شود، بايد همراهي عمومي وجود داشته باشد و اين همراهي رمز موفقيت در يك كار و فعاليت است.»