اين كلمات در اختتاميه آخرين جشنواره فيلم فجر مثل قواي محركه يك فِراري عمل كردند تا آخرين فيلم عليرضا داوودنژاد دستپر جشنواره سي و پنجم را به خط پايان برساند.حالا جشنواره سي و ششم در حال يارگيري است اما حتي درخشانترين شكارچي سيمرغ جشنواره قبل هنوز اكران نشده است.
مشكل البته به همين موضوع ختم نميشود و سياهه بلندبالاي فيلمهاي مانده در نوبت اكران هر روز طولانيتر ميشود. با فيلمهايي كه ساخته ميشوند و به مهماني جشنواره ميروند ولي در سالنهاي سينما به نمايش در نميآيند چه بايد كرد؟ با همين سؤال سراغ عليرضا داوودنژاد رفتيم و او از نيازهاي امروز چرخه نمايش در كشور و مصايب اكران گفت.
- كوچه بنبست تناسب
«كساني كه ميگويند ما بايد توليدمان به اندازه ظرفيت نمايش سالنهايمان باشد در ظاهر حرف غيرمعقولي نميزنند ولي اين حرف در واقع يك جور پذيرش بنبست موجود در فيلمسازي و بازار نمايش است چون با اين استدلال براي برابري توليد با ظرفيت سالنها بايد در انتظار ساخت سينما بمانيم و اين انتظار معلوم نيست كي بهسرآيد.»
داوودنژاد همچنين با اشاره به يك نكته آماري يادآوري ميكند: «در كل كشور حدود 250سالن سينما داريم و حدود 404پرده نمايش اما جالب اينجاست كه 93درصد درآمد سالنها از 12 شهر كشور حاصل ميشود و از همان 93درصد مجموع درآمد هم حدود 70درصد از تهران كسب ميشود.
نكته فوقالعاده مهم ديگر اينكه از اين 70درصد مجموع درآمد در تهران، حدود 40درصد از 3پرديس در پايتخت بهدست ميآيد. بهعبارت ديگر انگار ما فيلمسازان بايد توليدمان را با همين 3مجموعه سينمايي تنظيم كنيم.»كارگردان فراري همچنين تأكيد ميكند كه ضريب اشغال سينماها در ايران نسبت به دنيا خيلي پايين نيست ولي هنوز موارد پيش پا افتادهاي نظير آنلاين بودن وضعيت گيشهها و كنترل اشغال سينماها و به تبع آن آمار دقيق فروش سالنها در كشور مسئلهاي حل ناشدني بهنظر ميرسد.
- الان دهه 60 نيست
هرچند اگر آمار دقيق فروشها هم نشان از افزايش نسبي مخاطب و گردش مالي داشته باشد باز هم مسئله تغيير نميكند چون محدوديت سالنها مسبب تشكيل صف طولاني فيلمهاي در انتظار اكران خواهد بود. عليرضا داوودنژاد درباره اين ماجرا حرفهاي جالبي دارد. او ميگويد:«اينكه جز سالن سينما ظرفيت ديگري براي نمايش فيلم وجود ندارد يك تفكر دهه شصتي است.
ماهواره، اينترنت و ويدئو باعث برهم ريختن اين شاكله ذهني شده و البته بيش از اين موارد بايد روي VOD تمركز كنيم كه اگر از گير بخشنامهها و دستورات پشت ميزي رهايي يابد امكان توليد 1000فيلم در سال را به ما ميدهد. اگر امكان استفاده از VOD فراهم شود ميتوان با خيال آسوده فيلمهاي پرفروش را به سالنهاي سينما سپرد و ساير توليدات را در اين بخش عرضه كرد.
اگر بخواهيم ابتكار عمل در حوزه محصولات ديداري و شنيداري را به وارداتيها نبازيم بايد هر چه سريعتر زيرساختهاي لازم براي دسترسي ميليونها ايراني به اينترنت پرسرعت و ارزان را فراهم كنيم و از فيلمسازان بخواهيم براي سلايق مختلف محتوا توليد كنند. در اينصورت ميتوانيم بدون داشتن دغدغه نمايش فيلم در سينما بازار امني براي ميليونها ايراني فراهم كنيم.»
كارگردان بچههاي بد گوشزد ميكند كه اين امكان هم باعث ميشود استعدادها فعال شده و بازار كار عظيمي به خدمت گرفته شود. ضمن اينكه بايد توجه داشت توليد گسترده فيلم احتياج به يك نظام پژوهشي و آموزشي گسترده هم دارد كه نبايد از آن غفلت كرد چون توليد محصول استاندارد نيروي انساني استاندارد هم طلب ميكند و اين مجموعه در واقع همان متجلي شدن سينما ملي بهمعناي واقعي است.
- خلاصي از سالن سينما
«من مسئله شخصي ندارم ولي هر سال تعداد زيادي فيلم توليد ميشوند و البته هيچوقت به نمايش عمومي در نميآيند. من اصرار دارم كه سينماي ما بايد به سمتي حركت كند كه از مصايب سالن سينما بهعنوان تنها گزينه براي نمايش خلاص شود. الان ديگر سالن سينما انحصاري نيست و ميتوان با روشهاي جديد فيلمها را بهدست تماشاگران رساند.»
اين حرفهاي كارگردان نياز را بگذاريد كنار اين آمار بنياد سينمايي فارابي كه از بهمن 94تا بهمن 95، 104فيلم سينمايي آماده نمايش شدهاند و از بهمن 95و همزمان با جشنواره فيلم فجر كه سال نوي سينماي ايران هم هست 44فيلم جديد تنها در جشنواره سي وپنجم به نمايش درآمده كه بعد از گذشت 9ماه از اين سال جديد سينمايي هنوز بسياري از دانهدرشتهاي جشنواره روي پرده سينماها را نديدهاند.
- فراري عيد از راه ميرسد
داوودنژاد درباره بلاتكليفي تاريخ اكران فيلمش البته از صف طولاني فيلمهاي در انتظار نمايش گلايه ندارد و برخي مشكلات شخصي را دليل اصلي تعويق چندباره اكران فيلم ميداند؛ «مشكلات اكنون حل شده و ميتوان بعد از ماه صفر فيلم را به نمايش درآورد اما گمان ميكنم كه اكران فيلم در نوروز تصميم منطقيتري باشد.» داوودنژاد كه اين روزها گرفتار پيشتوليد فيلم مصايب شيرين(2) است، درصدد است تا فيلم را به جشنواره امسال برساند. فيلم درباره زندگي همان دختر و پسر فيلم مصايب شيرين است؛ البته بيست سال بعد از روزهاي عاشقي و ازدواج...