سرماي پاييز در اين مناطق شب‌ها تا مغز استخوان نفوذ مي‌كند و مردمي كه ديگر سرپناهي براي ماندن ندارند نگرانند كه شب‌هاي سردتر از راه برسد. هر چند نهادهاي امدادي از ارسال محموله‌هاي كمك‌‌هاي ضروري به اين مناطق خبر داده‌اند اما هنوز عده زيادي از مردم چشم به راه چادر، وسايل گرمايشي و لوازم ضروري هستند.
هنوز 6 صبح نشده آفتاب سه‌شنبه داشت سرك مي‌كشيد. پريسا صورتش پر بود از اضطراب و وقتي به سرباز رسيد، چيزي گفت. خواهر كوچك‌ترش، كوثر هم خودش را به آن دو رسانده بود اما روي پا بند نبود. سرباز حرف‌هاي پريسا را كه شنيد جلوتر رفت و دخترها دنبالش رفتند. توي دل ويرانه يكي از بلوك‌هاي مسكن مهر سرپل‌ذهاب، سرباز وارد ساختمان شد و دخترها را دور كرد.
عبور سرباز در طبقات بدون ديوار ساختمان پيدا بود. كمي بعد صداي ريزش ديوار بلند شد و دختر فرياد زد: ديوار را خراب نكن برادر. كتاب‌هايم توي آن اتاق است. امسال كنكور دارم. سرباز هم جواب داد: مجبورم خانم. در آپارتمان باز نمي‌شد. دختر گفت: همانجا يك كمد است. ببين. كشوي اول يا دوم. توي يك پلاستيك است.
سرباز فرياد زد: پيدا كردم. خواهرها چقدر خوشحال شدند وقتي كيسه دارويي را سرباز از آن بالا پرت كرد پايين. آن را وارسي كردند و فوري كوثر به خواهرش گفت: ديگه نگران مامان نيستم. پريسا گفت: مادرمان سكته كرده بود 2سال پيش. داروهايش توي خانه جا مانده بود. ما جرأت نكرديم وارد خانه شويم. مي‌ترسيديم آوار شود. خدا اين سرباز ارتش را خير بدهد.
خطر كرد. اصلا از شب اول اين ارتشي‌ها اينجا با جان كار كردند. اگر نبودند كشته‌هاي اين محله به‌جاي ۲۰۰ تا شايد چند برابر بود. پاي مادرم در زلزله شكسته. همه اميدمان به همين قرص‌ها بود. حرف‌هاي دختر كه تمام مي‌شود، سرباز آمده پايين. از محل خدمتش در بيستون آمده. بچه تهران است. چشمانش با خواب قهر بود. اسمش را خواندم؛ ابوالفضل موسوي.
امدادرساني در مناطق زلزله‌زده و مخصوصا شهرستان سرپل‌ذهاب ادامه دارد و همه نهادها از ارتش و هلال احمر گرفته تا سپاه و اورژانس و آتش‌نشاني دست به‌دست هم داده‌اند تا زلزله‌زدگان را سامان دهند. در اين شرايط مهم‌ترين خواسته مردم، چادر، غذا، آب و وسايل گرمايشي است. در شهر شايعه شده كه يك محموله چادر در راه سرپل‌ذهاب بوده كه راهزنان در گردنه پاتاق با بستن راه كاميون‌ها، حدود 2هزار چادر و پتو را سرقت كرده‌اند. خبري كه يك منبع آگاهي در گفت‌وگو با خبرگزاري مهر آن را تكذيب كرد و گفت:
خبر سرقت از كاميون حامل بار پتو و چادر به شكلي كه در شبكه‌هاي مجازي منتشر شده، كذب محض است. چند كاميون حامل چادر و پتو كه به سمت سرپل‌ذهاب در حركت بودند پس از مواجهه با جمعيت چند روستا كه درخواست كمك داشتند متوقف شده و محتويات يك كاميون را در محل مورد نظر پياده مي‌كنند. وي ضمن تأكيد بر اينكه ازدحام مردم و نگراني براي رسيدن پتو و چادر بي‌نظمي‌هايي به‌وجود آورد، ادامه داد: استقرار نيروي نظامي و انتظامي در مسير مناطق زلزله‌زده براي برقراري امنيت مردم ضروري است و نيروي انتظامي وظيفه ايجاد نظم را بر عهده دارد و به همين دليل اين محموله‌ها براي امنيت بيشتر اسكورت مي‌شوند.
شب‌ها كه وارد سرپل‌ذهاب مي‌شوي از دور دود زيادي شهر را فراگرفته است. برودت هوا سبب شده زلزله‌زدگان در هر گوشه‌اي آتش به پا كنند و همين موضوع عامل اصلي دود در شهر است. همه از نبود چادر و پتو حرف مي‌زنند. مردي كه كنار مخروبه‌هاي خانه‌اش مانده و بين سنگ و كلوخ به جا مانده از مخروبه‌اي كه روزي نامش خانه بود، زندگي مي‌كند، مي‌گويد: خانه‌اي برايمان باقي نمانده. از طرفي نمي‌توانم همين مخروبه را رها كنم و از سرقت اموالم مي‌ترسم. از چادر هم خبري نيست.
نه اينجا كه هيچ جاي ديگر هم خبري نيست. به‌خاطر همين كنار خانه آتش روشن كرده‌ايم تا بتوانيم سرما را تحمل كنيم. فقط اين مرد نيست كه اين حرف‌ها را مي‌زند؛ پژواك حرف‌هايش را مي‌شود در جاي‌جاي شهر شنيد. شايد به همين دليل باشد كه عده‌اي ساعت‌ها در ورودي شهر انتظار محموله چادرهاي امدادي را مي‌كشند.
- محموله 100تني چادر در راه
در كوچه پس‌كوچه‌هاي شهر و جاهايي كه زلزله خانه‌هاي بيشتري را آوار كرده، عمليات آواربرداري ادامه دارد. در اين ميان نيروهاي تيپ۶۵ ويژه هوابرد كه به كلاه‌سبزهاي ارتش معروف شدهاند نيز به ياري حادثهديدگان شتافته‌اند. اميرسرتيپ شاهين تقي‌خاني، سخنگوي ارتش به همشهري مي‌گويد: به‌دنبال زلزله كرمانشاه، تيم‌هاي زنده‌ياب تيپ65 به همراه سگ‌هاي آموزش‌ديده راهي كرمانشاه شدند تا در عمليات جست‌وجو به ديگر امدادگران كمك كنند.
با اين حال هر جا كه نياز بود، آنها براي كمك به مردم و جابه‌جا كردن اثاثيه آنها نيز وارد عمل شدند. تقي‌خاني از ارسال محموله بزرگ چادر به مناطق زلزله‌زده توسط هواپيماهاي ارتش خبر مي‌دهد و مي‌گويد: همين حالا كه با شما صحبت مي‌كنم(ساعت 18ديروز) يك هواپيما 747محموله 60تني چادر را بارگيري كرده و به‌زودي عازم كرمانشاه مي‌شود.
يك هواپيماي ايلوشن نيز قرار است محموله‌اي نزديك به 40تن چادر را راهي كرمانشاه كند. از سوي ديگر موكب ارتش كه براي خدمت‌‌رساني به زائران اربعين در مهران مستقر بود راهي سرپل‌ذهاب شده و آماده تهيه غذا براي زلزله‌زدگان است. تخت‌هاي بيمارستان502 ارتش در كرمانشاه نيز افزايش يافته و يك تيم كامل پزشكي از اصفهان براي كمك‌رساني به حادثهديدگان عازم كرمانشاه شدهاند.
- امدادرساني ادامه دارد
در حالي كه برخي از مردم زلزله‌زده از عمليات امدادرساني گله‌مند هستند و مي‌گويند هيچ كمكي به آنها نشده است، حسين درخشان، مدير مركز كنترل و هماهنگي عمليات سازمان امداد و نجات هلال احمر درخصوص نحوه امدادرساني به همشهري گفت: همكارانم تا‌كنون بيش از 526روستا را بازديد كرده‌اند كه در اين ميان برخي از روستاها خالي از سكنه بودند. تقريبا اكثر قريب به اتفاق روستاها بازديد شده است اما با وجود اين نمي‌توان به‌طور قطع گفت كه همه روستاها ارزيابي شدهاند. با اين حال اگر روستايي جا مانده بود قطعا شهرداري، بخشدار و مسئولان مربوطه به ما اعلام مي‌كردند.
اما بحث پراكندگي روستاها مطرح است چراكه به‌دليل وقوع زلزله جاده‌ها مسدود شده و چون منطقه، كوهستاني و صعب‌العبور است، بالگرد به مناطق فرستاديم. 10فروند بالگرد با 55پرواز طي 24ساعت پس از وقوع زلزله به مناطق آسيب‌ديده اعزام شدند و كار امدادرساني و توزيع اقلام را در ميان افراد حادثه‌ديده انجام دادند. وي گفت: بيش از 14تن اقلام شامل مواد غذايي و پتو به مناطق فرستاديم. ضمن اينكه صبح سه‌شنبه 15هزار بطري آب‌معدني كه توسط خيرين به سازمان هلال‌احمر اهدا شده بود را ميان مردم توزيع كرديم. درخشان در ادامه گفت:
به محض وقوع زلزله از 24استان ازجمله تهران و شهرهاي ديگر تيم فرستاديم. بيش از هزارنفر نيرو كار امدادرساني در مناطق را شروع كردند؛ البته به‌جز 200تا 300نيرويي كه در هلال‌احمر كرمانشاه حضور داشتند. در كنار اين، بيش از 90خودروي امدادي هم براي امدادرساني به مردم فرستاديم. وي ادامه داد: امدادگران بيشتر در مناطق ثلاث باباجاني، سرپل ذهاب، دالاهو و تعدادي هم قصر شيرين و شهر كرمانشاه متمركز شدهاند. وي عدم‌همكاري مردم، پراكنده بودن روستاها و صعب‌العبور بودن جاده‌ها را از دلايل نارضايتي مردم از امدادرساني دانست و گفت: وقتي كمك به يك روستا مي‌رسيد متأسفانه مردم همكاري نمي‌كردند و سعي داشتند هرچه بود را براي خود بردارند؛
به‌طوري‌كه اقلام به روستاي ديگر نمي‌رسيد و همين باعث نارضايتي مردم مي‌شد. براي همين اين موضوع را سازماندهي كرديم و روز سه‌شنبه با اسكورتي خاص و ويژه اقلام به‌دست افراد حادثه‌ديده رسيد. البته اين را هم بگويم كه حادثه بزرگي است. به‌عنوان نمونه در كشورهاي اروپايي و يا حتي آمريكايي شاهد هستيم كه بلاياي طبيعي رخ مي‌دهند. قطعا اگر فاجعه بزرگ باشد افراد زيادي درگير مي‌شوند؛ مانند طوفان كاترينا كه با وجود تيم عملياتي قوي كه دارند مردم تا 10روز اول برق و آب نداشتند و با يك تكه چوب آتش روشن كرده و خودشان را گرم مي‌كردند.
قطعا يك‌شبه نمي‌شود به‌طور كامل خدمات ارائه كرد؛ خصوصا وقتي عمق حادثه زياد باشد و زمانبر چراكه در كنار همه اينها امكانات هم محدود است و زمان زيادي وجود ندارد.وي ادامه داد: طبق آماري كه بنياد مسكن اعلام كرده 12هزار منزل مسكوني صددرصد تخريب شده است. از آمار كشته‌ها اطلاع دقيقي ندارم اما تا به اين لحظه (شامگاه سه‌شنبه) بيش از 7هزارنفر مصدوم شدهاند كه توسط اورژانس، هلال احمر و خودروهاي مردم به مراكز درماني انتقال يافته‌اند.
وي در ادامه گفت: معمولا زمان عمليات جست‌وجو و نجات 24تا 72ساعت است. اين در حالي است كه ما پس از وقوع زلزله 31تيم سگ‌هاي جست‌و‌جوگر به مناطق فرستاديم و همانطور كه گفتم تقريبا در تمام روستاها عمليات آواربرداري انجام شده؛ با اين حال عمليات آواربرداري 2نوع است؛ يك نوع آواربرداري سبك و ديگري سنگين كه با دستگاه‌هايي مانند بولدوزر و... صورت مي‌گيرد. از سوي ديگر آمار زيادي از مفقودين وجود ندارد،
اگر هم بوده مشخص شده كه در بيمارستان‌ها بستري هستند و اين يعني آمار قربانيان افزايش چنداني نخواهد داشت. درخشان از مردم خواست تا به شايعاتي كه در فضاي مجازي منتشر مي‌شود اهميتي ندهند و اخبار را از رسانه‌هاي معتبر پيگيري كنند. وي گفت: سازمان هلال‌احمر حدود8 ميليارد تومان اقلام ضروري خريداري كرده كه تا روز جمعه ميان مردم توزيع خواهد كرد.
- 3 زندگي تازه در بيمارستان صحرايي
از بيمارستان شهداي سرپل ذهاب چيزي جز مخروبه باقي نمانده است. با اينكه هنوز بناي آنجا پابرجاست اما ديوارها و سقف آن‌چنان ترك برداشته كه هيچ‌كس جرأت وارد شدن به آنجا را ندارد. قدرت زمين لرزه به حدي بوده كه حتي بخشي از بيمارستان كه در دست احداث بود نيز پيش از تكميل تخريب شد. در چنين شرايطي راهي جز احداث بيمارستان صحرايي وجود نداشت. يگاني از ارتش محوطه‌اي را با برپا كردن چادر و نصب تجهيزات به بيمارستان تبديل كرده است.
3چادر بزرگ تو در تو كه در آن چند پزشك با تجربه اورژانس و چندين پرستار جوان كار مي‌كنند. حالا مقصد همه آسيب ديدگان زلزله بيمارستان صحرايي است. مصدومان ابتدا توسط پزشك ويزيت مي‌شوند و اگر اوضاع‌شان حاد نبود در يكي از تخت‌ها بستري شده و تحت درمان قرار مي‌گيرند اما مصدومان بدحال خيلي فوري با آمبولانس‌هايي كه جلوي در صف كشيده‌اند به كرمانشاه و از آنجا توسط خط هوايي كه به سوي تهران ايجاد شده به پايتخت منتقل مي‌شوند. بيشتر مراجعه‌كنندگان دچار شكستگي، اسهال، ضعف بدني و... هستند اما برخي ماجراي ديگري دارند.
هرچند زلزله جان ده‌ها نفر از عزيزان خانواده‌هاي سرپل ذهابي را گرفته است اما 3فرشته كوچك شادي‌بخش زندگي 3خانواده شدهاند. درحالي‌كه فقط چند ساعت از وقوع زلزله مرگبار در غرب كشور مي‌گذشت 3زن باردار به‌دليل استرس و ترس شديد دچار زايمان زودرس شدند. يكي از آنها 23ساله بود كه در هفته سي و سوم بارداري توسط شوهرش به بيمارستان صحرايي سر پل ذهاب منتقل شد.
او كه درد زيادي داشت توسط پزشكان معاينه شد و دقايقي بعد در راه انتقال به كرمانشاه پسرش را به دنيا آورد. فرد ديگري كه چند ساعت پس از زلزله وضع حمل كرد زن 27ساله‌اي است كه در جريان زايمان دومش پسري به نام اميد به دنيا آورد. او كه چند ساعت پس از زمين‌لرزه دچار درد شده بود توسط امدادگران هلال احمر به بيمارستان صحرايي منتقل شد اما پيش از ورود به بيمارستان اميدش را در آمبولانس به دنيا آورد. سومين زايمان اما در كرمانشاه اتفاق افتاد. اين زن كه از اهالي سرپل ذهاب بود بعد از معاينه اوليه در بيمارستان صحرايي به كرمانشاه منتقل شد و در آنجا دخترش را به دنيا آورد.