اين درحالي است كه شهرداري تهران در دوره فعلي سياست اصلي خود را انسان‌محوري در برابر خودرومحوري قرار داده و راه افزايش ظرفيت حمل‌ونقل عمومي را در پيش گرفته است. طول فعلي كل معابر تهران ۲۹۱۱ كيلومتر است و اين يعني از هر 8خودروي تهراني، براي يكي جاي تردد وجود دارد.
- ظرفيت محدود معابر
به گزارش همشهري، آمارهايي كه راهنمايي و رانندگي درباره خودروهاي توليد شده، منتشر كرده نشان مي‌دهد در كل كشور ۲۰ ميليون خودرو شماره‌گذاري شده است كه يك پنجم آن معادل 4ميليون خودرو، سهم شهر تهران است. همچنين تعداد موتورسيكلت‌هايي كه در شهر تهران وجود دارد، 3ميليون است و اين در حالي است كه وسعت كل معابر تهران ۲۹۱۱ كيلومتر است كه نسبت به‌خودروها بسيار كمتر است يعني تعداد خودروها ۸ برابر ظرفيت معابر است.
- اعداد ناگوار!
برابر اطلاعات اعلامي مركز مطالعات ترافيك شهرداري تهران، هر روز 1033خودروي جديد و به‌عبارتي در هر ساعت از شبانه روز، 43دستگاه خودرو جديد وارد معابر تهران مي‌شود. اين درحالي است كه روند خروج خودروهاي فرسوده آنقدر كم است كه هيچ‌گاه اعلام نمي‌شود و هيچ‌يك از نهادهاي دست‌اندركار خروج خودروهاي فرسوده، عدد مؤثري از خروج فرسوده‌هاي تهران اعلام نكرده و نمي‌كنند. از سويي هر خودرو براي عبور و مرور به حداقل 25مترمربع فضاي حركتي نياز دارد و اين يعني روزانه بايد 25هزار مترمربع به وسعت معابر تهران افزوده شود كه چنين چيزي غيرممكن است و بدين‌ترتيب گره ترافيك هر روزه در معابر محدود تهران كورتر از ديروز مي‌شود.
- اگر قانون درست اجرا مي‌شد
قانون از رده خارج كردن خودروهاي فرسوده راهي براي خروج از وضعيت انباشت بيش از حد آنان در معابر شهري تهران است. براساس دستورالعمل هيأت وزيران مصوبه ارديبهشت 1393، يك خودروي سواري 15ساله فرسوده محسوب مي‌شود. همچنين اتوبوس‌هاي با سن 8سال به بالا و تاكسي‌هاي 10سال به بالا و موتورسيكلت‌هاي 10سال به بالا فرسوده محسوب مي‌شود. زهرا صدراعظم نوري، عضو كميسيون محيط‌زيست شوراي شهر تهران در اين‌باره معتقد است:
ميزان آلايندگي خودروهاي فرسوده بسيار بالاست اما متأسفانه خودروهاي جديدي كه به چرخه حمل‌ونقل وارد مي‌شوند نيز به‌دليل نداشتن كيفيت، بعد از مدتي به يك خودروي آلاينده تبديل مي‌شوند و تفاوتي با يك خودروي فرسوده نخواهند داشت. وي درباره معضل وجود خودروهاي موجود در معابر مي‌گويد: اگر مردم تصميم بگيرند خودروي بي‌كيفيت نخرند، خودروسازها جز ارتقاي كيفيت، كاري نمي‌توانند بكنند. اگر مردم مرتبا كيفيت خودرو را نقد كنند، خودروسازها نمي‌توانند بي‌تفاوت بمانند.
اگر خودرو با كيفيت و از رده كالاهاي سرمايه‌اي خارج شود، مطمئنا مردم به راحتي براي از رده خارج كردن خودروهاي فرسوده‌شان عمل مي‌كنند. اين عضو كميسيون محيط‌زيست شوراي شهر تهران با بيان اينكه براي حل معضل خودروهاي فرسوده و آلاينده هم درد و هم درمان را مي‌شناسيم، مي‌افزايد: با وجود اين هنوز اقدام مؤثري در اين زمينه صورت نگرفته است و به همين دليل معتقد هستم، يكي از ابزارهايي كه باعث تسريع روند خارج كردن خودروهاي فرسوده از سوي مسئولان خواهد شد، افكار عمومي و مطالبه آنهاست.
- آلودگي هوا در سايه فرسودگي
در سال‌هاي اخير كند شدن فرايند خارج كردن خودروهاي فرسوده باعث آلودگي بيشتر شده است. منابع ثابت و متحرك دو منبع آلودگي هوا هستند. سهم منبع ثابت مانند كارخانه‌ها ۲۰درصد و سهم منبع متحرك مانند خودروها و موتور سيكلت‌ها حدود ۸۰درصد است. بدين‌ترتيب افكار عمومي بايد مطالبه كنند تا كيفيت خودروهاي توليدي افزايش پيدا كند. همچنين سياست‌هاي مشوق استفاده از حمل‌ونقل عمومي نيز راه‌حل ديگري براي رهايي از معضل فرسودگي است. به گفته نوري، سياست و اولويت شوراي شهر اين است كه استفاده از حمل‌ونقل عمومي به‌ويژه حمل‌ونقل ريلي را گسترش دهيم تا هر كسي كه نياز دارد، بتواند به نزديك‌ترين ايستگاه مترو دسترسي داشته باشد.
- ترافيك وقت‌كش
ترافيك در هرروز بخشي از ساعات زندگي تهراني‌ها را مي‌دزدد. هر سفر شهري براساس مطالعات انجام شده در تهران به‌طور ميانگين بايد 25دقيقه باشد اما به لطف همين ترافيك به حد و حصر، ميانگين سفر شهري به 55دقيقه رسيده است تا 55درصد هر سفر شهري به‌طور مطلق در ترافيك صرف شود. حال اگر راننده تاكسي باشيد يا روزانه سفرهاي متعدد شهري داشته باشيد، با اين اعداد حساب كنيد چند درصد عمرتان را در ترافيك صرف كرده‌ايد؟