در كنار اين هدف، ناسا ميخواهد راهي براي رسيدن به سياره سرخ پيدا كند، قبل از فرستادن آدمها به سيارهي سرخ، اين سازمان بزرگ كم كم وسايل مورد نياز آدمها را به آسمان ميفرستد.
اما چگونه؟ اين گزارش، چند نمونه از عجيبترين پروژههاي فضايي كه يكي از اهدافشان ارتباط با آدم فضاييهاست بررسي كرده است.
- نامهاي زميني در راه مريخ
فضاپيماي «اينسايت» قرار است ارديبهشتماه سال ديگر به مريخ برسد و تمام محمولهي عجيب و غريبش را در آنجا باقي بگذارد. عجيبترين بستهاي كه در اين پروژهي ميليون دلاري قرار است به آسمان فرستاده شود، مجموعهاي از چند ميليون نام و كلمهي زميني است.
برنامهي يادگارينويسي در كهكشان از مدتها قبل به فكر دانشمندان رسيده بود و يكي از خاصترين نمونههاي آن در سال 2015 اتفاق افتاد. در آن سال، ناسا نام 827 هزار انسان از سراسر جهان را در يك ميكروچيپ كوچك گردآوري كرد و به فضا فرستاد.
اما اين تمام ماجرا نبود. وقتي دانشمندان فهميدند كه از اين طريق ميشود اطلاعات بيشتري را در فضا به يادگار گذاشت، يك محمولهي جديد با اسامي بيشتر را به فضا فرستادند كه بيشتر از يك و نيم ميليون نام در آن جا ميشد.
استقبال دنيا از اين طرح آنقدر زياد بود كه در نهايت حدود دو و نيم ميليون نام را در ميكروچيپ فضايي جا دادند.
- آثار باستاني براي آيندگان
نامهايي كه به فضا فرستاده شدهاند، شامل تعداد زيادي لغت هم ميشوند. دانشمندان ناسا ميگويند اين اطلاعات را در كرهي ديگري باقي ميگذارند تا اگر موجود زنده و باهوشي توانست ردشان را بگيرد، بتواند بفهمد كه زمينيها چطور حرف ميزدهاند و طرز فكرشان چطور بوده است.
بخش ديگري از اين پروژه هم براي مردم آيندهي زمين است و مثل باقي گذاشتن يك رد پا از زمين ميماند.
آنها ميگويند كه اين ميكروچيپها مثل آثار باستاني ميمانند كه گذشتگان براي ما به يادگار گذاشتهاند و اطلاعات مفيدي دربارهي زندگي گذشته در اختيار ما ميگذارند.
آنها ميگويند تا چند وقت ديگر بشر ميتواند مسافر به كرهي مريخ بفرستد و ممكن است تا چند صد سال ديگر، گروهي از انسانها بتوانند در سيارهي سرخ زندگي كنند.
آنها در آن سياره به اطلاعاتي دست پيدا خواهند كرد كه ممكن است تا چند صد سال ديگر فراموش شده باشد. از طرفي، نميتوان مثل گذشتگان همهچيز را در نماي ساختمانها، روي تختهسنگ و... به يادگار گذاشت.
در اين روش، همهچيز به مرور به جايي خارج از كرهي زمين منتقل ميشود و فقط آدمهاي باهوش آينده ميتوانند آن را بخوانند. در ميان كساني كه نامشان را به ماه فرستادهاند، آدمهاي مشهور هم هستند، افرادي مثل ويليام شاتنر كه هنرپيشه است و در ايالات متحده كم و بيش شناخته شده است.
نامش را به ناسا سپرده تا اگر آدمفضاييها خواستند با مردم زمين ارتباط برقرار كنند، نام او را يادشان باشد.
او كه خودش زماني در فيلمهاي علمي- تخيلي كه دربارهي كاوشهاي كهكشاني بود يا با الهام از جنگ ستارگان ساخته ميشد، شركت كرده، نامش را در فضاپيماي مشهور زميني گذاشته تا به آدم فضاييها نشان بدهد هنرمندان از سالها پيش به يادشان بودهاند.
به جز نام اشخاص، هركسي ميتواند يك كلمه از زبان خودش را در اين حافظهي كامپيوتري بگنجاند. آقاي هنرپيشه هم كلمهي Anyway را كه در زبان فارسي «به هرحال» معنا ميدهد راهي فضا كرده است.
آدمهاي معروف نامشان را خشك و خالي به فضا نميفرستند. آنها نام را حضوري به ناسا تحويل ميدهند و در محلهاي مخفي و خاص پژوهشگاه ناسا، عكس يادگاري ميگيرند.
- بليت رايگان به مقصد مريخ
ناسا براي اينكه مردم بيشتر به انجام اين كار عجيب تشويق شوند، يك بليت رايگان به كساني كه نامشان را در فضاپيماي «اينسايت» به يادگار گذاشته باشند، ارسال كرده است.
دانشآموزان يك مدرسهي ابتدايي در ايالت ايندياناي آمريكا آنقدر از اين اتفاق خوشحال شدهاند كه با بليتهايشان عكس يادگاري هم گرفتهاند.
اين بليت دو معني دارد؛ اول اينكه خبر ميدهد نام اين بچهها در مريخ ثبت شده و دوم اينكه اگر زماني ناسا بخواهد آدم به فضا بفرستد، اين بچهها - شايد هم نوادگانشان- در اولويت خواهند بود.
اما از آنجا كه فعلا امكان سفر به مريخ وجود ندارد، يك نام كاربري و رمز عبور ويژه به آنها داده ميشود تا در هر مرحله از حركت فضاپيما بدانند نامهايشان چه وضعيتي دارد و به كدام بخش كهكشان رسيده است.
- كار اصلي مريخنورد چيست؟
اما اينكه يك پروژهي بزرگ مريخي فقط كارش فرستادن يك ميكروچيپ پر از نامهاي عجيب و غريب به فضا باشد، بيش از حد ماجراجويانه به نظر ميرسد.
براي اجراي يك پروژهي فضايي و نشاندن مريخپيما روي سطح اين سياره سالها پژوهش شده و محاسبههاي مفصلي براي اجراي موفقيتآميز چنين پروژههايي صورت ميگيرد به همين دليل، پروژهي «اينسايت» قرار است به جز فرستادن محمولهي عجيبش كارهاي تحقيقاتي خاصي را هم انجام دهد كه مهمترين آنها شناسايي حركتهاي داخل مريخ و لرزههايي است كه در سطح اين سياره رخ ميدهد.
فضاپيماي «اينسايت» اولين وسيلهاي خواهد بود كه قرار است مقداري در عمق سياره نفوذ كرده و به صداهايي كه از مريخلرزهها پديد ميآيد، گوش كند.
- فرستادن عكس براي مريخيها
همهچيز به فرستادن نامها به فضاي بيانتها خلاصه نميشود، ناسا همين چند سال پيش ادعا كرد ميخواهد عكسهاي باكيفيت بالا را به فضا بفرستد، مريخنورد كنجكاوي اين مأموريت را برعهده گرفته بود.
يكي از عجيبترين پروژههاي آنزمان كه در قالب يك پروژهي آزمايشگاهي اجرا ميشد، برقراري يك اتصال اينترنتي بين مريخنورد «كنجكاوي» و كرهي زمين بود.
دانشمندان براي رسيدن به اين هدف، يك حساب توييتري هم براي اين مريخنورد باز كردند تا اطلاعات آن را به روز كنند.
اين سيستم جديد با استفاده از امواج راديويي، پيامهاي فضاپيما را ميگرفت و آن را در حساب توييتري منتشر ميكرد. هرچند در فضاي بيانتها، عملا هيچ چيزي مانع سفر امواج نميشد اما فاصلهي زياد مريخ و زمين باعث ميشد كه رسيدن هر پيام حدود دو ساعت طول بكشد.
برقراري ارتباط اينترنتي هرچند ماجراجويانه به نظر ميرسيد اما در اصل براي رسيدن به يك هدف مهمتر بود.
دانشمندان ناسا ميخواستند با اين روش، عكسها و فيلمهاي باكيفيتي از زمين به فضا بفرستند، تا قبل از اينكه چنين پروژهاي راهاندازي شود، مريخنورد «كنجكاوي» ميتوانست عكسهاي كوچك و سياه وسفيد مخابره كند كه كيفيت متوسطي داشت اما تكنولوژي جديد باعث شد امكان ارسال و دريافت تصوير و ويدئوي باكيفيت را مهيا كند و قرار است براي پروژههاي آيندهي سفر به مريخ كه ميخواهند آدم به فضا بفرستد، اينترنت راه دور فراهم كند.
براي اينكه بدانيد فراهم كردن اين اينترنت بينستارهاي چقدر كار دشواري است، بهتر است به فاصلهي بين مريخ و زمين توجه كنيد.
البته اين فاصله در اوقات مختلف سال تغيير ميكند اما ميانگين اين فاصله 225 ميليون كيلومتر است. باز كردن هر متن ساده كه حدود 500 كلمه باشد، در اين سيستم اينترنتي جديد، حداقل حدود 22 دقيقه طول ميكشد.
اين سرعت هرچند ايدئال نيست اما فعلا براي ارتباط با زمين ايدئال به نظر ميرسد. ضمن اينكه گفته ميشود ميتوان از آن براي رساندن پيامهاي راديويي مفصل به كهكشانهاي ديگر استفاده كرد.
- ابركامپيوتر براي مريخيها
يكي از عجيبترين پروژههاي ناسا كه البته هنوز در حد يك طرح تحقيقاتي است و به سرانجام نرسيده، ارسال يك دستگاه ابركامپيوتر ويژه به مريخ است كه از پس تمام محاسبات احتمالي در آن سياره بربيايد.
تا امروز، كامپيوترهايي كه در ايستگاه فضايي بينالمللي و پروژههاي فضايي كار ميكردند براي انجام يك كار خاص طراحي شده بودند.
مثلا نوع خاصي از كامپيوتر وجود داشت كه فقط ميتوانست به فضانوردان دربارهي جهت و سرعت حركت اطلاعات داده و مسير بعدي را برايشان مشخص كند. به خاطر اينكه همين كارها به يك سري محاسبات پيشرفته نياز داشت، به جاي يك كامپيوتر، فضانوردان از چند كامپيوتر با كاراييهاي مختلف استفاده ميكردند.
در تابستان امسال، ناسا از يك پروژهي مفصل رونمايي كرد كه يك ابركامپيوتر با قابليتهاي فراوان را در فضاي بدون جاذبه مستقر ميكند، اين طرح تا مدتي به صورت آزمايشي در ايستگاه بينالمللي فضايي اجرا ميشود و اگر همهچيز موفقيتآميز بود يك نمونه مشابه به مريخ فرستاده ميشود.
البته ارسال يك كامپيوتر بزرگ به فضا كار دشواري است. به خصوص اينكه اينبار بحث بر سر يك ابركامپيوتر است كه ابعاد بسيار بزرگي دارد.
ناسا اعلام كرده كه اگر همهچيز موفقيتآميز باشد، قطعات كامپيوتر را به صورت جدا از هم به سطح سياره ميفرستد و بعد با كمك يك فضاپيماي جديد اين قطعهها را به يكديگر متصل ميكند تا رايانهي جديد بتواند كار كند.
تفاوت اين ابررايانه با نمونههاي مشابه فضايي اين خواهد بود كه ميتواند چند كار را به صورت همزمان انجام بدهد و همهچيز را تحت كنترل بگيرد.
از اين ابررايانه براي انجام محاسبات مفصلي كه سفر به مريخ نياز خواهد داشت، استفاده ميشود.
اين غول الكترونيكي ميتواند امكان ارتباط راحتتر با كره زمين را فراهم كند و محاسبات جديدي را انجام بدهد كه اجراي آنها در روي زمين زمان بيشتري طول ميكشد.
دليل اين است كه ارسال و دريافت پيام از مريخ به زمين، وقت زيادي ميگيرد و همين موضوع، در طولاني كردن زمان محاسبات تاثير ميگذارد.
به جز اينها، احتمال داده ميشود در ميان قطعات اين رايانهي بزرگ اطلاعات جديدي از كره زمين قرار داده شود تا آيندگان يا مريخيها بتوانند به آن دسترسي پيدا كنند. نقشهي زمين هم احتمالا در اين سامانه گنجانده ميشود.
منبع: همشهري سرنخ