ديروز 7 آذر ماه با افزايش فشار تقاضا براي سهام شركت‌هاي فولادي و سنگ‌آهني، منحني شاخص عملكرد بورس تهران يك خط رواني ديگر را هم پشت سر گذاشت و براي نخستين بار در تاريخ فعاليتش از مرز 91هزارواحد گذشت. شنبه همين هفته بود كه شاخص كل بورس قله 90هزار واحد را فتح كرده بود.
به گزارش همشهري، ديروز 7 آذر ماه شاخص كل با افزايش 501واحدي در ساعت 10و 45به ركورد جديد خود دست يافت. اين رويداد تحت‌تأثير رشد قيمت سهام شركت‌هاي فولاد مباركه، گل گهر، سرمايه‌گذاري اميد، توسعه معادن و فلزات، چادرملو، پالايش نفت بندرعباس و فولاد خوزستان رخ داد. شرايط بازار فعلا به‌گونه‌اي است كه اغلب كارشناسان به ادامه رشد و صعود شاخصها اميدوارند. رشد شاخص كل بورس تهران در شرايطي اتفاق افتاد كه قيمت سهام بيش از 55درصد شركت‌هاي معامله شده در بازار نزولي بود.
- رشد زير سايه مولفه‌هاي بنيادي
مهدي طحاني، مديرعامل يك شركت مشاور سرمايه‌گذاري در بورس در پيش‌بيني روند بازارسهام تأكيد كرد: بورس تهران در شرايط فعلي با رفتار منطقي و تحليل‌محور سهامداران مي‌تواند مسير صعودي خود را ادامه دهد و عنوان جذاب‌ترين بازار مالي ايران را تثبيت كند. او با اشاره به عوامل رشد شاخص بازار سهام از ابتداي سال گفت: رشد قيمت كالاها در بازارهاي جهاني نخستين و مهم‌ترين عامل است و اين موضوع صنايع كالامحور بورسي را كه سهم زيادي از بازار در اختيار دارند، تحت‌تأثير قرار داد.
او اعلام كرد: به تبع رشد قيمت كالاها در بازارهاي جهاني، شركت‌هاي فلزي توانستند كارنامه موفقي در بورس كالا داشته باشند. بر همين اساس در گزارش‌هاي مالي شركت‌هاي مزبور شاهد افزايش نرخ فروش بوديم. طحاني دومين عامل را رشد قيمت نفت از ابتداي سال دانست و گفت: دومين آيتم درخصوص رشد شاخص بورس، نوسانات قيمت نفت است.
نفت از ابتداي سال توانست روند صعودي قابل‌قبولي را داشته باشد؛ برهمين اساس شركت‌هاي پالايشي و پتروشيمي بورس تهران مورد استقبال سهامداران قرار گرفتند. او سومين عامل را افزايش نرخ دلار مبادلاتي و نرخ آزاد دانست و گفت: نرخ رشد دلار و افزايش ارزش اين ارز مهم در برابر ريال باعث بهبود عملكرد شركت‌هاي صادرات محور شد.
او آخرين عامل اثر‌گذار بر رشد شاخص را سياست‌هاي جديد بانكي دانست و گفت: طي چندماه اخير شاهد اين موضوع بوديم كه نرخ سود بانكي در رقم 15درصد تثبيت شد. با توجه به اينكه اين بازار بزرگ‌ترين رقيب بازار سرمايه بود، اين تحركات موج مثبتي را به بورس تزريق كرد.
- تحليل رفتار سرمايه‌گذاران
طحاني در تشريح رفتار سهامداران در شرايط فعلي بازار بيان كرد: سهامداران بايد در شرايط فعلي به قيمت سهم‌ها توجه ويژه‌اي داشته باشند. همچنين به‌دليل جذابيتي كه بازار سهام به‌دست آورده است سهامداران بايد مشاوره درستي از مشاور‌هاي سرمايه‌گذاري بگيرند. او اعلام كرد: سهامداران بايد از ظرفيت‌هايي كه سازمان بورس درخصوص افزايش دانش مالي ايجاد كرده، استفاده كنند. نهاد ناظر نيز بايد فرهنگسازي‌هاي لازم را انجام دهد تا بورس روند منطقي را در شرايط رشد ادامه دهد و رفتاري به دور از هيجان داشته باشد.
- پاسخ به بدبين‌ها
مهدي طحاني در پاسخ به اظهارات منفي برخي افراد درخصوص رشد بورس تأكيدكرد: رشد شاخص از ابتداي سال 96، براساس متغيرهاي سياسي و اقتصادي داخلي و بين‌المللي بوده و صعود بازار براساس عوامل بنيادي صورت گرفته است. او با بيان اينكه شركت‌ها طي اين مدت عملكرد خوبي داشته‌اند، گفت: انتشار نخستين پيش‌بيني سود شركت‌ها نيز اين نكته را تأييد مي‌كند كه بسياري از آنها توانستند سود‌هاي مطلوبي را براي پايان سال پيش‌بيني كنند. او در تحليل دلايل رشد ارزش و حجم معاملات گفت: ارزش معاملات بورس تهران نسبت به ماه‌هاي گذشته رشد قابل توجهي داشته است. اين موضوع مي‌تواند نويد اين را بدهد كه با ورود شاخص كل به كانال جديد مي‌توانيم شاهد آغاز مسير جديدي براي ورود نقدينگي باشيم.
- صعود روي موج برجام
حميدرضا مهرآور، رئيس هيأت مديره كانون كارگزاران درباره شرايط فعلي بازار سهام گفت: اتفاقات خوبي ناشي از اجرايي شدن برجام افتاد كه نتيجه آن كاهش يافتن بخشي از مشكلاتي بود كه صنعت بانكداري در داخل براي جابه‌جايي منابع مالي با آن مواجه بود. پس از برجام، معاملات و ارتباطات بين‌المللي براي شركت‌ها بهتر شده، صادركنندگان امكان راحت‌تري براي صادرات پيدا كرده‌اند و نقل و انتقال پول مانند گذشته با مشكلات مواجه نيست.
او به افزايش قيمت كالاها در بازارهاي بين‌المللي اشاره كرد و افزود: افزايش قيمت برخي محصولات گروه كاني‌هاي فلزي، فلزات اساسي مانند روي و مس، معدني‌ها و سنگ آهني‌ها به افزايش فروش و سودآوري اين دسته از شركت‌ها در داخل كشور كمك كرد.
مهرآور در ادامه به وضع شركت‌هاي پالايشي و پتروشيمي اشاره كرد و گفت: نرخ دلار طي چند سال گذشته متناسب با نرخ تورم رشد نكرد و همين امر اين زمينه را ايجاد كرد كه با رشد 15،10درصدي نرخ ارز طي چندماه اخير و عبور آن از 4هزار تومان براي شركت‌هاي صادرات محور مانند پترو پالايشي‌ها سودآوري بالا ايجاد شود.
- مهم‌ترين شروط رشد پايدار در بازار سهام
او با بيان اينكه همه اين اتفاقات در كنار قاطعيت بانك مركزي در كاهش نرخ بهره بانكي مي‌تواند براي بازار سرمايه نتيجه بخش باشد و انتظار رشد پايدار و مستمر بازار را به اذهان متبادر كند، تأكيد كرد: از آنجايي كه عوامل مثبت نامبرده منهاي نرخ ارز، قرار نيست لغو شود پس همچنان انتظار مي‌رود شرايط رو به بهبود باشد و دليلي بر ايجاد خدشه و خلل در نظم فعلي وجود ندارد.
مهرآور پيش‌بيني كرد:
رشد شاخص تا پايان سال همچنان مثبت باشد، البته شاهد نوسانات دوره‌اي، اصلاح و استراحت خواهيم بود كه در پي آن آهنگ رشد مجدد آغاز مي‌شود. البته اين پيش‌بيني مشروط به حفظ شرايط فعلي است و چنانچه تغييري در جهت مثبت يا منفي در سطح بين‌المللي رخ دهد بازار سرمايه به سرعت در هر دو جهت به آن واكنش نشان خواهد داد؛ به‌خصوص در شرايط منفي چون بازار سرمايه يكي از حساس‌ترين بازارها نسبت به بازارهاي رقيب در جهان است.
اين كارشناس بازار سرمايه تأكيد كرد: سهامداران خرد اگر دانش لازم درخصوص بازار سرمايه را ندارند بهتر است با مشورت كارشناسان، واحدهاي صندوق‌هاي سرمايه‌گذاري مشترك را خريداري كنند كه مديران آن افراد خبره و با تجربه در بازار سرمايه و شرايط پيراموني بازار هستند. رئيس هيأت مديره كانون كارگزاران اعلام كرد: چنانچه سهامداران از دانش كافي برخوردار باشند، مي‌توانند به‌طور مستقل خريد و فروش‌هايشان را مديريت كنند و سبد متنوعي را براي پوشش ريسك‌هاي سيستماتيك تشكيل دهند. همچنين حتماً اخبار را مدنظر داشته باشند و از همه مهم‌تر اينكه كوتاه‌مدت خريد نكنند و مقداري افق ديد سرمايه‌گذاري خود را بلندمدت‌تر كنند.
- تحرك نقدينگي، عامل رشد بورس است
امير صالحي، مدير يك صندوق سرمايه‌گذاري هم درباره دلايل رشد شاخص كل بازار سرمايه گفت: بخشي از رشد چندماه اخير شاخص بورس را بايد به رشد قيمت‌هاي جهاني كالاها و تحرك نقدينگي مرتبط دانست.او افزود: اقتصاد ايران در چند سال اخير به‌دليل كاهش شديد قيمت‌هاي جهاني كالاها به‌خصوص نفت آن هم به‌خاطر مازاد عرضه و كاهش تقاضا، دوران سختي را تجربه كرده است.
مدير سرمايه‌گذاري صندوق سرمايه‌گذاري بانك خاورميانه گفت: بنابراين به‌دليل شرايط بسيار بد عرضه و تقاضا در دنيا، حتي با وجود سياست‌هاي به‌شدت انبساطي بانك مركزي برخي كشورها مانند آمريكا و انگليس، عرضه‌كنندگان كاموديتي به كاهش و مديريت سمت عرضه اقدام كردند. او اضافه كرد: به‌عنوان مثال در مورد فولاد، بحث آلايندگي و تصميم كشور چين به‌عنوان بزرگ‌ترين كشور توليدكننده و مصرف‌كننده اين محصول، به كاهش ظرفيت و تعطيلي ۲۰درصد توليد انجاميد كه در اين موضوع مي‌توان عمده افزايش نرخ قيمت‌هاي جهاني را به دليل كاهش سمت عرضه دانست.
صالحي گفت: البته ساير شركت‌هاي بازار سرمايه كه در ظاهر مبتني بر دلار نيستند نيز با رشد قيمت دلار، احتمالا به همان نسبت خواهند توانست نرخ فروش محصول و خدمات خود را در مقايسه با محصول وارداتي كه به‌دليل رشد نرخ دلار قيمت بالاتري در بازار دارند، رشد دهند.
- تحرك نقدينگي
او گفت: از سوي ديگر سياست بانك مركزي در كاهش نرخ‌هاي بهره بدون ريسك بانك‌ها و اوراق خزانه اسلامي تا‌كنون به خوبي جواب داده است؛ به‌نحوي كه نرخ تنزيل اوراق خزانه اسلامي كه زماني بالاي ۳۰ درصد بود هم‌اكنون در محدوده ۱۵ تا ۱۷ درصد معامله مي‌شود كه اين موضوع موجب تحرك نقدينگي در بازار سهام و به‌دليل ديگري براي رشد شاخص بورس تبديل شده است.
صالحي افزود: علاوه بر اين، بازار سرمايه به‌شدت به تغييرات نرخ بدون ريسك حساس است و رابطه‌اي معكوس با آن دارد. به‌عبارت ديگر، كاهش هر چه بيشتر سود بدون ريسك سبب كاهش نرخ تنزيل و طبيعتا رشد نسبت قيمت به سود متوسط بازار مي‌شود.