او به كلي از فعاليت‌هاي سياسي كناره‌گيري كرده و در خانه ساده خود در اطراف دمشق به همراه خانواده‌اش روزگار مي‌گذراند. اما اين روزها و در آستانه پايان جنگ داخلي سوريه، بار ديگر نام اين سياستمدار كهنه‌كار سوري بر سر زبان‌ها افتاد و از او به‌عنوان يكي از چهره‌هاي كليدي دوران پس از جنگ ياد مي‌شود.
آيا فاروق‌الشرع به راستي بعد از 6سال دوري از سياست و رسانه‌ها براي بازگشت به معادلات سياسي سوريه آماده شده است؟ نقش او در مرحله بعد از جنگ در اين كشور چه خواهد بود؟ چه كساني خواستار بازگشت او هستند؟ پاسخ به اين سؤالات را شايد بتوان با نگاهي به تحولات اخير بحران سوريه و مذاكرات سرنوشت‌ساز ماه‌هاي آينده اين كشور دريافت.
«شكي نيست، جنگ به پايان خود نزديك مي‌شود و اكنون نوبت كارت‌هاي جديد هر يك از بازيگران بحران سوريه است تا به اين وسيله از منافع خود در مرحله جديد دفاع كنند»؛ اين، سخنان فيصل قاسم، مجري مشهور شبكه الجزيره است كه با انتقادات تند خود نسبت به سياست‌هاي دولت سوريه شناخته مي‌شود. معناي بيان جملات فوق از زبان او اين است كه ادامه جنگ در داخل سوريه ديگر از ديدگاه هيچ‌كس پذيرفتني نيست. چارچوب مرحله جديدي كه اين روزها تمام بازيگران بحران سوريه از آن سخن مي‌گويند قرار است طي ماه‌هاي آينده در جريان گفت‌وگوهاي ژنو، سوچي و آستانه تعيين شود.
- ژنو8: دست برتر نظام در مقابل مخالفان
دور هشتم گفت‌وگوهاي بين‌المللي ژنو، روز گذشته به رياست استفان ديميستورا در سوئيس بدون حضور هيأت مذاكره‌كننده رسمي دولت سوريه آغاز شده است. اگرچه وزارت خارجه سوريه علت اين اقدام را اعتراض به بيانيه پاياني نشست رياض 2اعلام كرد، اما دولت سوريه نيز سرانجام با ميانجيگري روس‌ها حاضر به شركت در سرنوشت‌سازترين دور از گفت‌وگوهاي ژنو شده و هيأت مذاكراتي آن امروز وارد اين شهر خواهد شد.
معارضين سوري در آخرين گردهمايي خود در رياض، به دعوت وزارت خارجه عربستان بيانيه‌اي صادر كرده و در آن ضمن عقب‌نشيني از بسياري مواضع پيشين خود (از جمله مسئله كناره‌گيري اسد از قدرت به‌عنوان پيش‌شرط هرگونه مذاكره با نظام) بار ديگر با تداوم رياست‌جمهوري بشار اسد در آينده سوريه به‌طور كلي مخالفت كرده بودند. عبدالستار قاسم، نويسنده لبناني، واكنش دولت سوريه به اين بيانيه و تحريم مذاكرات ژنو را نشانه‌اي از قدرت بسيار بالاي اسد در تحولات ميداني ارزيابي كرد. اين دور از گفت‌وگوهاي ژنو تا روز جمعه ادامه دارد و به گفته ديميستورا، تمركز اصلي آن بر اصلاح قانون اساسي و برگزاري انتخابات آزاد در اين كشور با نظارت سازمان‌هاي بين‌المللي خواهد بود.
- سوچي: بازگشت فاروق‌الشرع
نشست سوچي قرار بود با فاصله اندكي بعد از پايان مرحله اول هشتمين دور از مذاكرات ژنو برگزار شود، اما فعلا وزارت خارجه روسيه برگزاري آن را به تعويق انداخته است. سوچي براي اولين‌بار بعد از 6سال، زمينه را براي مذاكره مستقيم تمام گروه‌هاي سوري داراي تأثير در صحنه داخلي اين كشور فراهم مي‌كند و از اين منظر نقش مهمي در تعيين نقشه راه سوريه در مرحله جديد خواهد داشت.
به گفته شبكه الميادين، گروه‌هايي قادر به شركت در اين نشست خواهند بود كه با حضور در پايگاه حميميم روسيه، توافق كاهش درگيري آستانه را امضا كرده و به آن پايبند شده‌اند. يكي از اصلي‌ترين چالش‌هاي نشست سوچي، اختلافات روسيه و تركيه بر سر حضور يا عدم‌حضور نيروهاي كردي در مذاكرات و به تبع آن در آينده سياسي سوريه است. تمام اينها در حالي است كه طي چند روز گذشته، منابع خبري متعددي از طرح نام فاروق‌الشرع در جريان نشست آينده سوچي سخن گفته‌اند. پايگاه عربي المدن در گزارش خود به نقل از يك منبع آگاه نوشته: نام فاروق‌الشرع در جريان نشست سوچي به‌عنوان گزينه اصلي رياست دولت انتقالي در سوريه تا زمان برگزاري انتخابات مطرح خواهد شد.
- فاروق‌الشرع كيست؟
سياستمدار 78ساله اهل سنت سوريه تا پيش از آغاز بحران داخلي اين كشور در عالي‌ترين مناصب حكومتي ازجمله وزارت خارجه و معاونت رئيس‌جمهور مشغول به فعاليت بوده است. فاروق‌الشرع ازجمله مقامات دولتي بود كه از ابتداي بحران 6ساله اين كشور مواضع نرم‌تري نسبت به مخالفان دولت از خود نشان مي‌داد.
او در اواخر سال 2011بدون اطلاع رئيس‌جمهور سوريه به‌منظور شركت در مراسم ختم وليعهد عربستان به رياض سفر كرد و گفته مي‌شود پيشنهادي را از سوي پادشاه عربستان براي اسد منتقل كرد و بعد از اين اقدام به‌تدريج از صحنه سياسي و رسانه‌هاي سوريه دور شد. او با ويژگي ميانه‌روي در ميان بخش عمده‌اي از گروه‌هاي سياسي سوريه شناخته مي‌شود و از اين منظر شانس بالايي براي موفقيت در چنين مرحله دشواري در اختيار خواهد داشت. پايگاه سوري سرايا هفته گذشته با انتشار تصاويري مدعي شد فاروق‌الشرع با حضور در كاخ رياست‌جمهوري سوريه با بشار اسد پشت درهاي بسته مذاكره كرده است.