«روسيه و عربستان به تفاهمي درخصوص آينده توافق اوپك و غيراوپك دست يافته‌اند.» بيانيه كوتاه وزارت انرژي روسيه تصريح كرده است كه فردا درباره اين تفاهم صحبت خواهد شد. ديروز در وين اغلب كارشناسان منتظر اعلام موضع الكساندر نواك، وزير انرژي روسيه بودند.
وزراي كويت و امارات پيش‌از‌ظهر به هتل «پارك حيات» محل اقامت وزير نفت عربستان رفتند تا موضع‌شان را هماهنگ كنند و وزير نفت عراق در يك كنفرانس خبري رسما اعلام كرد: «ما از تمديد توافق اوپك و غيراوپك براي 9ماه ديگر و تا پايان سال 2018حمايت مي‌كنيم.» برخي كارشناسان در وين از همراهي عربستان با تمديد كاهش توليد نفت براي 9ماه آينده سخن مي‌گويند.
غروب ديروز اما وزير نفت كويت بلافاصله بعد از جلسه JMMC اعلام كرد كه كميته مشترك وزارتي 2پيشنهاد را براي طرح در جلسه فردا بين اوپك و غيراوپك ارائه خواهد كرد: «تمديد كاهش توليد اوپك براي 9ماه يا (فقط) 6ماه.» احوال مذاكرات وين نشان مي‌دهد كه وزرا تصميم خود را براي تمديد كاهش توليد نفت گرفته‌اند، تنها بحث، طول زمان تمديد توافقي است كه يك‌سال پيش منعقد شد تا اوپك يك‌ميليون و 200هزار بشكه و غيراوپكي‌ها مجموعا 600هزار بشكه از بازار بيرون بكشند.
در سالگرد يكسالگي توافق اوپك و غيراوپك همه خوشحالند كه پس از سال‌ها توانسته‌اند با همكاري يكديگر قيمت نفت را از محدوده 30دلار به محدوده 60دلار در هر بشكه برسانند. يك نگراني بزرگ اما هست؛ امكان افزايش توليد شيل اويل‌ها در قيمت‌هاي بالاي 60دلار و كاهش سهم بازار اوپكي‌ها. «محمد المرحي»، وزير انرژي عمان، از وزرايي است كه به نمايندگي از كشورهاي غيراوپكي در جلسه JMMC شركت مي‌كند. ساعتي پيش از اين نشست در هتل كمپينيسكي از او براي يك مصاحبه اختصاصي دعوت كردم. مصاحبه‌ام را با تفاهمنامه مشتركي كه براي صادرات گاز ايران به عمان امضا شده است آغاز مي‌كنم.
- آقاي وزير، مدت‌هاست كه عمان و ايران براي صادرات گاز تفاهمنامه امضا كرده‌اند. اين تفاهمنامه به كجا رسيده است؟
«بنا دارم تا فردا (امروز) در اين‌باره با وزير نفت ايران صحبت كنم. اين پروژه براي هر دو طرف (ايران و عمان) مهم است.
- سؤال من اين است كه بالاخره عمليات اجرايي اين پروژه چه وقت آغاز مي‌شود؟
ما همين حالا هم روي اين پروژه كار مي‌كنيم. طراحي پروژه تمام‌شده و مطالعات مسير اجراي خط لوله نيز پايان يافته است. الان بنا داريم از شركت‌ها دعوت كنيم تا پروپزال (برنامه)شان را براي اجراي اين پروژه ارائه نمايند تا بتوانيم ساخت خط لوله را آغاز كنيم.»
- آقاي وزير، شما در حالي از آغاز مراحل مناقصه سخن مي‌گوييد كه هنوز تفاهمنامه بين ايران و عمان به امضاي قرارداد اجرايي منتهي نشده است!
درست است كه تفاهمنامه MOU داريم اما ما پروژه را شروع كرده‌ايم. در پروژه است كه طراحي خط لوله را تمام كنيم كه الان اين كار را انجام داده‌ايم. ضمنا در حال آماده‌سازي مراحل انجام مناقصه براي ساخت خط لوله هستيم. همه‌‌چيز طبق برنامه پيش مي‌رود و تأخيري ندارد. اين نشانه خوبي است كه ما در حال پيشرفت هستيم و تأخير نداريم. تنها چيزي كه مانده است اينكه لوله‌ها را بسازيم و به هم متصل كنيم كه ما به‌زودي اين كار را خواهيم كرد.
- آقاي المرحي؛ جنابعالي به‌عنوان وزير نفت عمان از قيمت‌هاي بالاي 60دلار نفت راضي هستيد؟
راستش را بخواهيد هر چه قيمت نفت بالاتر رود براي فروشندگان نفت بهتر است ولي ما بايد واقع‌گرا باشيم. اگر قيمت نفت خيلي بالا رود، ريسك‌هايي دارد. اگر از من بپرسيد كه قيمت‌هاي بالا مي‌خواهيد مي‌گويم البته كه براي بودجه‌مان قيمت‌هاي خوب مي‌خواهيم. نفت 60دلاري، يك نتيجه خيلي خوب براي همكاري اوپك و غيراوپك است بنابراين از اين اتفاق خوشحال هستيم. اگر سال گذشته از من مي‌پرسيديد كه با 60دلار (براي هر بشكه نفت) خوشحال هستيد مي‌گفتم: بله، خيلي. الان كه به قيمت 60دلاري رسيده‌ايم بعضي‌ها مي‌گويند به 65تا 70دلار برسيم.! ولي ما قيمتي را لازم داريم كه در طولاني‌مدت ثبات داشته باشد تا اقتصادمان نيز ثبات داشته باشد. اميدواريم به اين موقعيت برسيم.
- با افزايش قيمت نفت يك نگراني مشترك براي كشورهاي عضو و غيرعضو اوپك به‌وجود آمده كه ناشي از احتمال افزايش توليد شيل اويل‌ها و از دست رفتن سهم بازار است. شما نگران نيستيد كه قيمت‌هاي 60دلاري سهم بازارتان را كم‌كند؟
اگر توليد شيل اويل‌ها افزايش يابد بالاخره روي قيمت‌ها اثر خواهد داشت. ولي به اعتقاد من توليد شيل اويل‌ها آنقدر بالا نخواهد رفت كه نتوانيم بازارمان را (حفظ) كنيم. توليد شيل اويل‌ها، مرتب بالا نخواهد رفت. من نگران افزايش توليد شيل اويل نيستم. رشد تقاضا براي نفت آنقدر بالا هست كه بتواند توليد اضافه را پوشش دهد تا همه ما بتوانيم نفت بيشتري توليد كنيم. بعضي كشورها بيشتر مي‌توانند توليدشان را افزايش دهند. ايران، عراق و عربستان ازجمله كشورهايي هستند كه در آينده پتانسيل افزايش توليد نفت را دارند اما مسئله اين است كه الان بايد سرمايه‌گذاري كنيم تا در آينده بتوانيم افزايش توليد داشته باشيم.